बीबीसी । पछिल्लो समय कोरोना माहामारीका कारण जारी लकडाउन अन्तर्गत मानिसहरु हप्तौँ घरभित्र थुनिएर बस्नुपर्दा विशेषगरी खानेकुराहरु लामो समय टिकाइराख्न कठिन भइरहेको छ । पसलहरु प्रायः बन्द भएकाले पनि सबैले सकेसम्म आफूसँग भएको खानेकुरा जोगाउने प्रयास गरिरहेका छन् । त्यसैले यो समयमा फ्रिजको महत्व बढ्न पुगेको छ ।

कुनैपनि खानेकुरालाई फ्रिजमा स्टोर गरेर राख्नुले ती खानेकुरामा ब्याक्टेरिया उत्पन्न भइ बिग्रिन दिँदैन । तर धेरै लामो समयसम्म फ्रिजमा राखिरहँदा भने त्यसले खानेकुराको स्वाद र गुणस्तरमा फरक पार्ने गर्दछ । खानेकुराहरुको गुण अलग अलग हुने भएकाले पनि तिनलाई जोगाउन फरक तरिका अपनाउनुपर्ने हुन्छ नत्र फ्रिजभित्र राखे पनि ती खाने लायक नरहन सक्छन् । सहि तरिकाले उचित समयसम्म खानेकुरा स्टोर गर्दा भने तिनको स्वाद बिग्रिनबाट जोगाउन सकिनेछ । 

तुलनात्मक रुपमा बाहिरका खाना भन्दा घरमा बनाइएको खाना सिमित समयका लागि मात्र स्टोर गर्न सकिन्छ । यस्तोमा घरमा बनाइएका कुनैपनि खानेकुरालाई धेरै मात्रामा एकैपटक फ्रिजमा राख्नु हुँदैन र अलग अलग भाँडामा थोरै थोरै भाग लगाएर स्टोर गरेमा तिनलाई लामो समय टिकाउन सकिन्छ । त्यसैगरी फ्रिजमा स्टोर गरेको खानेकुरा जहिले पनि सबैभन्दा पुरानोदेखि खान सुरु गर्नुपर्छ ।

अर्थात पहिले जुन फ्रिजमा हालेको थियो, त्यही पहिला खानुपर्छ । त्यस्तै खानेकुराहरुलाई हावाको सम्पर्कबाट टाढा राख्नुले त्यसको स्वाद बचाउनमा मद्दत गर्छ । तर तातो खानेकुरा भने फ्रिजमा राख्नु हुँदैन । किनकी त्यसो गर्दा फ्रिजले सो खानालाई चिसो पार्न अतिरिक्त मिहिनेत गर्नुपर्ने हुन्छ जसले फ्रिजका केही भित्री भाग तातो बनाइदिन्छ जुन राम्रो होइन ।

एउटा सिङ्गो कुखुरालाई एक वर्षसम्म पनि फ्रिजमा सुरक्षित राख्न सकिन्छ तर त्यसलाई हावाको सम्पर्कमा आउन नदिन राम्ररी ढाकेर राख्नुपर्ने हुन्छ । त्यस्तै खुर्सानी, अधुवा लगायतलाई चाहिँ काटेर टुक्रा बनाएर राख्दा ६ महिनासम्म खान मिल्छ । अण्डालाई भने फ्रिजको ढोकामा नभएर भित्र क्यारेट वा कुनै भाँडामा राख्नुपर्छ ।

यसलाई तीन देखि पाँच हप्तासम्म सुरक्षित रुपमा स्टोर गरेर राख्न सकिन्छ । केरा जस्तो चाँडै बिग्रिने खानेकुरा पनि फ्रिजमा ६ महिनासम्म स्टोर गर्न सकिन्छ तर त्यसक्रममा केरा बाहिरबाट कालो हुँदै जान्छ जसलाई मिक्स्चरमा ‘स्मुदि’ बनाएर खान सकिनेछ । यसैगरी गाजर, काउली, लगायतका सब्जी भने एक वर्षसम्म स्टोर गर्न सकिन्छ ।

यता धेरै पानीयुक्त सब्जी फलफुलहरु जस्तै टमाटर, काक्रो, च्याउ, खर्बुजा, सुन्तला, अङ्गुर चाहिँ लामो समय फ्रिजमा स्टोर गरेर खाँदा स्वादिलो हुँदैन । आलुलाई भने फ्रिजको सट्टा सुख्खा र अँध्यारो ठाउँमा राख्दा राम्रो हुन्छ । किनकी फ्रिजमा राख्नुले आलुमा सुगरको मात्रा बढाइदिन सक्छ र पछि त्यसलाई उच्च तापमानमा पकाउँदा ‘एक्राइलमाइड’ नामक केमिकल अधिक स्तरमा उत्पन्न हुन्छ जुन स्वास्थ्यका लागि हानिकारक मानिन्छ । 

यसैगरी फलफुल र सागसब्जीहरुबाट भिन्दाभिन्दै ग्यास उत्पन्न हुने हुँदा मिसाएर भन्दा स्याउलाई स्याउसँगै, गाजरलाई गाजरसँगै राख्दा राम्रो हुन्छ । र फ्रिजमा स्टोर गर्नुभन्दा पहिले त्यसलाई पानीले पखाल्नु पनि हुँदैन नत्र छिटै कुहिन्छ । यसरी खानेकुरालाई लामो समय ताजा र खानयोग्य स्वादको राख्न उचित तरिकाले फ्रिजमा स्टोर गर्नुपर्ने हुन्छ ।