चितवन । दसैं सुरु भएसँगै चितवनका बजारमा चहलपहल छैन । प्रायः चाडबाडमा बढी भीड हुने खाद्यान्न, लत्ता कपडालगायतका पसलहरुमा पनि ग्राहकको उपस्थिति पातलो छ । 

अघिल्ला वर्षहरुमा ग्राहकको उपस्थिति बाक्लै भए पनि यसबर्ष दसैंको पूर्वसन्ध्यामा ग्राहकहरुमा खासै रौनक देखिँदैन । सधैँजसो व्यस्त भइरहने भरतपुरका ठूला कम्प्लेक्स र सुनचाँदी पसललगायतमा ग्राहकको संख्या बढ्न नसकेको व्यवसायी बताउँछन् ।

बजारमा चहलपहल नभएपछि व्यवसायीहरु आफूहरुलाई दसैं आएको भान नभएको बताउँछन् । गढीमाई सुनचाँदी पसल सहिदचोकका व्यवसायी रवी बराली सुनको भाउ निरन्तर उकालो लागेपछि व्यापार नै ठप्प भएको बताउँछन । "पोहोरदेखि नै सुनको भाउ बढ्दै गएको हो," उनले भने, "अहिले त ठप्प छ ।"  तीजमा गहनाको  व्यापार ठप्प भए पनि दसैंमा केही व्यापार हुने आशा भने जागेको उनले बताए ।  

नारायणगढमा कपडाको सबै प्रकारको थोक तथा खुद्रा बिक्रेता ग्रेट वन पेभिलियनमा पनि पहिलेजस्तो ग्राहकहरु आउन सकेका छैनन् । यसका सञ्‍चालक ईश्वरीराज अधिकारी होलसेल कपडाको बिक्री सन्तोषजनक भए पनि खुद्रा बिक्री ह्वात्तै घटेको बताउँछन् । 

"होलसेल मा त बिक्री ठिकै छ," उनले भने, "खुद्रा कपडा किन्न आउने ग्राहकको संख्यामा भने कमी छ,"  बजार प्रतिस्पर्धासँगै व्यवसायमा पनि विविधकरण गर्नुपर्ने उनको बुझाई छ । 

दसैंमा बढी बिक्री हुने इलेक्ट्रोनिक सामान, ल्यापटप, मोबाइलको बिक्री पनि कम हुँदै गएको कम्प्युटर एशोसियन नेपाल, चितवनका निवर्तमान अध्यक्ष भानु शर्मा बताउँछन । "अहिले बजार विस्तार व्यापक रुपमा भएको छ," उनले भने, "अर्को कुरा चाडबाडमा मात्रै ग्राहकले यस्ता सामान किन्ने ट्रेण्डमा परिवर्तन आएको छ ।" 

उनका अनुसार ग्रामीण क्षेत्रमा बिक्रीको प्रभाव राम्रै भए पनि सहरी क्षेत्रमा चाडबाडमा किनमेल गर्ने ग्राहकको संख्यामा कमी छ । दसैं तिहार लाग्ने बित्तिकै अटोबजारको व्यापार राम्रै हुने गरेको चितवनमा अहिले फाट्टफुट्ट ग्राहकहरु मात्र आउने गरेका छन् । १५ वर्षदेखि मोटरसाइकल एवं गाडीको रिकन्डिसन व्यवसाय गर्दै आएका भरतपुर, युएसए रिकण्डिसनका सञ्चालक महेश थापा बजार विस्तार सँगै चाडबाडमा सवारी किन्ने ग्राहक कम भएको बताउँछन् । 

"अघिल्ला वर्षहरुमा तीज सुरु हुने बित्तिकै बाइक, गाडी बेच्न भ्याइनभ्याइ हुन्थ्यो," उनले भने, "अहिले दसैं आएको जस्तो लाग्दैन ।" 

बजारको विस्तार हुने क्रम र सूचना प्रविधिको प्रयोग र प्रतिस्पर्धासँगै बजार बाँडिएका कारण यस्ता पसल तथा शोरुममा ग्राहकको उपस्थिति कम हुदै गएको व्यवसायीको बुझाई छ ।  दैनिक खाद्यान्न उपभोग्य वस्तुको लागि पहिले मुख्य बजारहरुमा ग्राहक आउने गरे पनि सोही मुल्यमा ग्रामिण क्षेत्रमा पाउने गरेका कारण पनि शहर क्षेत्रका बजारमा ग्राहक नभएका हुन्  । 

उद्योग वाणिज्य संघ चितवनका अध्यक्ष सहनलाल प्रधान विदेश जाने युवाहरु समेत उद्योग व्यवसायमा लाग्ने गरेकाले बजार विस्तार सँगै मुख्य बजारमा ग्राहकको संख्या कम भएको बताउँछन् ।  "मानिसको जीवनशैली जस्तै व्यवसायको शैलीमा पनि परिवर्तन गर्नुपर्छ," उनले भने, "अर्को कुरा चितवनका बजारमा पार्किङ्को अभाव छ।" 

व्यवसायीले सूचना प्रविधिको प्रयोग गरी होम डेलिभरी सेवालाई प्रभावकारी बनाउनु पर्ने उनको तर्क छ ।  उनका अनुसार पछिल्लो समय ग्राहक आफैं सचेत हुँदै गएको र आवश्यकता अनुसार बजारमा किन्न आउने भएकाले चाडबाडमा चितवनका बजार सुनसान जस्तै देखिएको हो ।