काठमाडौं । चिकित्सा विज्ञान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान (न्याम्स) ७ महिनादेखि उपकुलपतिविहीन छ । गत २३ साउनमा न्याम्सका उपकुलपति प्रा.डा. गणेश गुरुङको चार वर्षे कार्यकाल सकिएपछि अहिलेसम्म कसैलाई पनि उपकुलपति नियुक्ति गरिएको छैन । 

गत २७ साउनमा स्वास्थ्य मन्त्रालयले सूचना जारी गर्दै उपकुलपतिका लागि योग्य उम्मेदवारले १५ दिनभित्र आवेदन दिन आह्वान गरेको थियो । तोकिएको मितिमा २२ जनाको आवेदन परेको थियो । 

नयाँ उपकुलपति नियुक्तिका लागि प्रधानमन्त्री एवं प्रतिष्ठानका कुलपति केपी शर्मा ओलीबाट सर्च कमिटी गठन भएको थियो । जसमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्री उपेन्द्र यादवको संयोजकत्वमा मन्त्रालयका प्रमुख विशेषज्ञ डा. सुशीलनाथ प्याकुरेल र नेपाल मेडिकल काउन्सिलका अध्यक्ष डा. धर्मकान्त बास्कोटा रहेका थिए । पहिलो चरणमा कार्ययोजना प्रस्तुतिबाट ६ जना छानिएका थिए । करिब ३ महिना लगाएर पारदर्शी प्रक्रिया अवलम्बन गर्दै गत १ असोजमा उत्कृष्ट तीनजनाको नाम प्रधानमन्त्री कार्यालयमा सिफारिस गरिएको थियो । तीन जनामा डा. डिएन साह, डा. अजित रायमाझी र डा. ढुण्डीराज पौडेल रहेका छन् ।

सिफारिस भएलगत्तै प्रधानमन्त्री ओली अमेरिका भ्रमणमा निस्किएका थिए । उनी अमेरिकाबाट फर्किनासाथ उपकुलपति नियुक्ति प्रक्रिया टुंगोमा लाग्ने बताइएको थियो । तर, प्रधानमन्त्री फर्किएको करिब पाँच महिना बितिसक्दा पनि सिफारिस यथास्थितिमै छ ।

चिकित्सा विज्ञान राष्ट्रिय प्रतिष्ठान (न्याम्स) र त्यस अन्तर्गत सञ्चालित वीर अस्पताल तथा ट्रमा सेन्टरमा रिक्त पदाधिकारी तत्काल नियुक्ति गर्न माग गर्दै बुधबारदेखि दिउँसो १ देखि २ बजेसम्म अस्पतालको प्रांगणमा धर्ना सुरु भएको छ । सरकारले उपकुलपति नियुक्तिमा चासो नदिएका कारण धर्नामा उत्रनुपरेको कर्मचारी युनियनका सचिव दीपक मुडभरीले बताए । “दैनिक अत्यावश्यक सामग्री अभाव हुन थालेको छ । सामग्रीको अभावमा सेवा पनि बन्द हुने अवस्था आएको छ । शल्यक्रियामा आवश्यक उपकरण खरिद गर्ने अधिकार निमित्त निर्देशक र उपकुलपतिलाई छैन । सरकारले कुलपति नियुक्ति नगरेसम्म धर्ना कार्यक्रम जारी रहनेछ,” उनले भने ।

गत असोजदेखि नै ट्रमा सेन्टरका रजिस्ट्रार प्रमोद उपाध्याय र वीर अस्पतालका निर्देशक डा. भुपेन्द्र बस्नेतको पनि पदावधि सकिएको छ । सो स्थानमा पदाधिकारी नियुक्तिमा प्रतिष्ठान सेवा तर्फबाट ५० प्रतिशत पदाधिकारी नियुक्ति हुनुपर्ने कर्मचारी युनियनले माग राखेर धर्नामा उत्रेको छ । अस्पतालमा प्रतिष्ठानअन्तर्गतका  कर्मचारी  र चिकित्सकहरुको  करार अवधि सकिएको बताइएको छ । प्रतिष्ठान उपकुलपतिविहीन हुँदा अस्पतालका आर्थिक, प्रशासनिक र विशेषज्ञ चिकित्सकका पढाइमा समेत असर परेको बताइएको छ । 

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका प्रवक्ता महेन्द्र श्रेष्ठले मन्त्रालयले तीन जनाको नाम गत असोजमा प्रधानमन्त्री कार्यालयमा पठाइएको बताए । उनले भने, “प्रधानमन्त्रीज्यूले नियुक्ति गर्नुपर्नेमा अहिलेसम्म कुनै चासो दिइएको छैन ।” स्वास्थ्यमन्त्री उपेन्द्र यादवका स्वकीय सचिव महेश चौरसियाले गत असोजमा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले तीनजनाको नाम पठाएको तर प्रधानमन्त्री कार्यालयबाट ५ महिना बित्दा पनि अहिलेसम्म कसैलाई नियुक्ति नगर्दा आफू छक्क परेको प्रतिक्रिया दिए । “किन रोकिएको हो भनेर प्रधानमन्त्री कार्यालयमा सोध्दा प्रक्रियामा रहेको जवाफ आउँछ । प्रतिष्ठानको उपकुलपतिको नियुक्ति रोकिँदा अन्य पदाधिकारीको नियुक्ति पनि रोकिएको छ । जसले सेवा सुविधामा समेत समस्या आउन थालेको छ,” उनले भने ।

प्रतिष्ठान ऐनमा उपकुलपतिको नियुक्ति सहकुलपतिको सिफारिसमा कुलपति (प्रधानमन्त्री)बाट र अन्य पदाधिकारीको नियुक्ति उपकुलपतिको सिफारिसमा सहकुलपतिबाट हुने उल्लेख छ । 

प्रधानमन्त्रीको कार्यालयमा थन्कियो न्याम्स उपकुलपतिको सिफारिस