काठमाडाैं । वीर अस्पतालले क्यान्सर रोगका बिरामीलाई उपचारमा प्रयोग गरिने रेडियोथेरापी मेसिन खरिद गरेर ल्याएको दुई महिना बित्दा पनि सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । तीन वर्षदेखि बन्द रहेको रेडियोथेरापी सेवा मंसिर महिनाबाट नै सञ्चालनमा ल्याउने अस्पतालले बताउँदै आएको थियो । तर अमेरिकाको एकुरे कम्पनीबाट ल्याइएको कोबाल्ट ६० रेडियोथेरापी मेसिन अस्पताल आइसकेको भएपनि त्यसलाई राख्ने ठाउँमा पुरानो मेसिन हुँदा स्थान अभावले तत्कालै सञ्चालनमा ल्याउन नसकिएको अस्पतालले जनाएको छ । अस्पतालले सो मेसिन अमेरिकाको एकुरे कम्पनीबाट ४० करोड रुपैयाँमा खरिद गरेर ल्याएको हो ।
अस्पतालका निर्देशक डा. भुपेन्द्र बस्नेतले नयाँ रेडियोथेरापी मेसिन ल्याउने र बिग्रिएको कोबाल्ट ६० रेडियोथेरापी मेसिनलाई लैजाने सम्झौता भएकोमा एकुरे कम्पनीले मेसिन नलग्दा समस्या भएको बताए । “मेसिन आएको दुई महिना भइसक्यो । तर राख्ने ठाउँ खालि नहुँदा सञ्चालनमा ल्याउन सकिएको छैन,” उनले भने, “अमेरिकाको एकुरे कम्पनीले मेसिन नलैजाँदा अर्को क्यानेडियन कम्पनीसँग केही दिन अघिमात्र माघको २ गतेसम्म लैजाने सम्झौता गरिएको छ । त्यसले लैजानेबित्तिकै जडान गरेर सञ्चालनमा ल्याइनेछ ।”
यो सेवा बन्द हुनुभन्दा अगाडि अस्पतालले ५ हजारमा रेडियोथेरापी सेवा दिएको थियो । अब नयाँ मेसिन सञ्चालन हुनेबित्तिकै ५ हजारमा नै सेवा लिन सकिने निर्देशक डा. बस्नेत बताउँछन् ।
अस्पतालमा हरेक दिन ६५ जनासम्म क्यान्सर रोगका बिरामी उपचारका लागि आउने गरेको अस्पतालको क्यान्सर विभागका प्रमुख डा. विवेक आचार्य बताउँछन् । गत वर्ष अस्पतालमा क्यान्सर रोगका करिब ७ सय बिरामी भर्ना भएका थिए । ती मध्ये ५ सय ५० बिरामीलाई रेडियोथेरापी सेवाको आवश्यकता थियो । उनले भने, “रेडियोथेरापी सेवा लिनुपर्ने बिरामी निजीमा महँगो शुल्क तिर्न बाध्य छन् ।”
सामान्यतया क्यान्सरका बिरामीले पाँचदेखि सात हप्तासम्म रेडियोथेरापी गर्नुपर्छ । क्यान्सर भएका बिरामीलाई शल्यक्रियाअघि रेडियोथेरापी गर्न जरुरी भएकाले यसको बढी महत्व हुने क्यान्सर रोग विशेषज्ञहरु बताउँछन् । रेडियोथेरापी उपचारको माध्यमले ट्युमरको आकार घटाउनुका साथै यसले शल्यक्रिया गर्न पनि सजिलो बनाउने डा. आचार्यको भनाइ छ ।
अस्पतालमा २०७२ सालमा ६ सय ५० क्यान्सर रोगीले रेडियोथेरापी सेवा लिएका थिए । २०७३ सालमा ६ सय क्यान्सरका बिरामी अस्पतालमा उपचारका लागि आएकोमा ५ सय ५० जनालाई रेडियोथेरापी गनुपर्ने आवश्यकता थियो । तर, मेसिन नहुँदा उनीहरुलाई रेडियोथरापी सेवा दिन नसकिएको बताइएको छ ।