काठमाडौं । पछिल्लो समय आँखाको भरपर्दो उपचारका लागि विदेशीको रोजाइमा नेपाल परेको छ । नेत्र ज्योति संघको पछिल्लो तथ्यांकले नेपालीभन्दा विदेशी नागरिक आँखाको शल्यक्रिया गर्न बढी आउने गरेको देखाएको हो । 

नेपालमा आँखाको उपचार तथा शल्यक्रिया सस्तो र गुणस्तरीय भएकोले नेपालीको तुलनामा दोब्बरले विदेशी बिरामीहरु उपचारका लागि आउने गरेको संघका कार्यकारी निर्देशक शैलेश कुमार मिश्रले बताए । 

“आगामी ५ वर्षसम्ममा स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयसँग सहकार्य गरेर सबै गाउँपालिका तथा नगरपालिकामा आधारभूत आँखा स्वास्थ्य सेवा विस्तार गर्ने योजना रहेको छ,” उनले भने, “संघ अन्र्तगतका अस्पतालहरुमा मोतिविन्दु र जलविन्दुलगायतको उपचार लागि विदेशी बिरामीहरु बढि आउँने गरेका छन् । विदेशीहरुको आँखा उपचारमा पहिलो रोजाइ नेपाल नै पर्ने गरेको छ  ।”

तराईमा रहेका आँखा अस्पतालहरुमा छिमेकी देशहरु भारत र भुटानलगायतका देशहरुबाट आँखाका विरामीहरु बढी आउने गरेका छन् । केही वर्षयता सबैभन्दा बढि विराटनगर आँखा अस्पताल र सगरमाथा चौधरी आँखा अस्पतालमा छिमेकी देशका नागरिकहरु आँखा उपचारका लागि धेरै संख्यामा आउने गरेको पाईएको छ । 

तथ्यांक अनुसार सन् २०१६ मा २ लाख ८५ हजार १ सय ९० बिरामीहरुले आँखाको शल्यक्रिया गरेका थिए । यसमध्ये नेपाली बिरामीको संख्या भने १ लाख ७ सय ३५ जना रहेको छ भने विदेशी बिरामीको संख्या १ लाख ८४ हजार ४ सय ५५ रहेको छ । संघ अन्तर्गतका १८ अस्पतालमध्ये १० अस्पतालहरु तराईमा संचालित छन् । यी अस्पतालहरुले सामान्यतयाः १ हजार ४ सय नेपाली रुपैयाँमा मोतिविन्दुको शल्यक्रिया गर्ने गरेका छन् ।

यी आँखा अस्पतालहरुबाट वर्षेनी २४ लाखभन्दा बढी बिरामीले बहिरगं सेवा लिने गरेको तथ्याकं छ । जसमा करिब २ लाख ४० हजारभन्दा बढीले आँखाको शल्यक्रिया गराएका छन् । नेपालमा ७२ दशमलव १ प्रतिशत अन्धोपन मोतिविन्दुका कारणले हुनेगरेको छ भने अन्धोपनका अन्य कारणमा खस्रे रोग, भिटामिन ए को कमी, जलविन्दु तथा आँखाको अन्य संक्रमण रहेको आँखा रोग विशेषज्ञहरु बताउँछन् । 

नेपालमा सर्वप्रथम १९८१ मा राष्ट्रिय अन्धोपनको सर्वेक्षण सुरु भएको थियो । संघले आँखामा देखिने अन्धोपनाको ८४ प्रतिशत सन् २०११ मा शून्य दशमलव ३५ प्रतिशतमा झार्न सफल भएको जनाएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले पनि यसबारे विभिन्न कार्यक्रमहरु सञ्चालन गरिरहेको छ । संघले दुर्गम जिल्लाहरुमा समेत जनचेतनामुलक क्रियाकलाप तथा आँखा शिविरहरु संचालन गर्ने गरेको छ । 

विभिन्न स्वदेशी तथा विदेशी दातृसंस्थाहरुको सहयोगमा संघले मुलकका विभिन्न जिल्लाहरुमा अन्धोपन न्यूनकरणका लागि तहगत रुपमा आँखा उपचार केन्द्र, अस्पतालहरु स्थापना गरी सेवा दिएको जनाएको छ । सन् २०२० सम्ममा संघले विश्व स्वास्थ्य संगठनको लक्ष्यअनुसार २५ प्रतिशतले अन्धोपन कम गर्ने लक्ष्यकासाथ काम गरेको बताएको छ ।