काठमाडौं । पहिलो रोजाइको नियमित स्टारबाट उनी अहिले झण्डै ‘पूर्व खेलाडी’को परिचयमा सीमित भइसकिन् । टिममा नियमित उपस्थितिका लागि संघर्ष गरिरहेकी छिन् । 
नेपाली महिला राष्ट्रिय फुटबल टोलीमा जर्सी नम्बर १० को महत्व उनका गोल तथ्यांकले प्रमाणित गरेका थिए । त्यसैले अनु लामालाई त्यो जर्सी र त्यसमा सजिएर मैदानमा दौडिनुको नशा अत्यन्तै मादक लाग्छ । तर लामो अनुपस्थिति र ढल्कँदो उमेरका कारण अब उनलाई ९ नम्बर पोजिसनमा सर्नका लागि प्रेरित गरिँदैछ ।
नेपाली महिला फुटबलमा अनु लामाको परिचय एउटा चर्चित नाममा मात्र सीमित छैन । नेपालको जर्सी लगाएर सर्वाधिक ३५ अन्तर्राष्ट्रिय गोलको कीर्तिमान उनैको नाममा छ । सीमित सहभागिता र अवसरमै नेपाली महिला फुटबलले विगतमा देशलाई दिलाएका उपलब्धिमा अनुका गोलको भूमिका सायद सबैभन्दा बढी थियो । दक्षिण एसियाली महिला फुटबल च्याम्पियनसिपका हरेकजसो संस्करणमा फाइनलसम्मको यात्रा तय गर्दा नेपाली महिला फुटबलको स्वर्णीम पुस्ताकी ‘सेन्ट्रल फरवाड’ले आफूलाई गोल मेसिनका रुपमा प्रमाणित गरिन् । 
अहिले अवस्था फेरिएको छ । अनु स्वयम्मा पनि पुरानो फर्म र फिटनेस कायम छैन । बढ्दो उमेरले उनका मांसपेशीलाई विस्तारै ‘स्लो डाउन’ गर्दैछन् । चितुवा शैलीको गति समयक्रमले कम गर्दैछ । तथापि गोल र फुटबलका लागि उनको भोक उस्तै छ । चोटका कारण झण्डै दुई वर्ष मैदान बाहिर रहँदा खुट्टाभन्दा बढी उनको मन चलिरह्यो । “घाइते भएर उपचारमा रहँदा मैदान, टिमका साथीहरु र समग्रमा फुटबल एकदमै मिस गरेँ । फुटबलबिनाको जीवन शून्यजस्तै भयो,” अनु भन्छिन् । त्यसैले त उनले राम्ररी नतङ्ग्रिँदै गत साउनमा सम्पन्न महिला लिगमार्फत् मैदान फर्किन हतारो गरिन् ।
करियरको उत्तरार्धमा पुगिसक्दा मैदान फर्किन ढिलो गर्नु उचित नहुने उनलाई थाहा थियो । ३१ वर्षको उमेरमा पुगेकी उनी अहिले घुँडाको समस्याबाट पूर्ण रुपमा मुक्त भएर मैदानमा फर्किएकी छिन् ।

घुँडाको शल्यक्रिया गराएको करिब २ वर्षपछि मनसँग खुट्टाको लय मिलाउने प्रयासमा उनी वैकल्पिक खेलाडीका रुपमा एपिएफको टोलीबाट मैदान उत्रिन थालेकी छिन् । गत साता सम्पन्न प्रधान सेनापति अन्तर्राष्ट्रिय आमन्त्रण महिला फुटबल प्रतियोगितामा उनले सबै खेल खेलिन् । प्रदेशका टिमविरुद्धको खेलमा प्रशिक्षक जनकसिंह थारुले अनुकै कप्तानीमा टिम उतारे । तर पुलिसविरुद्धको सेमिफाइनल तथा आर्मीविरुद्धको फाइनलमा पहिलो रोजाइबाट खेल्न अनुको फिटनेस पर्याप्त नभएको प्रशिक्षकलाई लाग्यो । जसका कारण उनी पछिल्ला दुवै खेल वैकल्पिक खेलाडीका रुपमा दोस्रो हाफमा मैदान छिरिन् ।
सामान्यतया नेपाली खेलकुदमा महिला खेलाडीका लागि ३१ वर्ष सन्यासको उमेर हो । तर अनुलाई त्यसो लाग्दैन । उनी अझै नेपालका लागि अन्तर्राष्ट्रिय गोल संख्या थप्न आतुर छिन् । देशका लागि गोल गर्ने उनको भोक २०१० मा पहिलो पटक राष्ट्रिय टिममा पर्दा जस्तै छ । भारतको सिलगुढीमा सम्पन्न चौथो महिला साफ च्याम्पीयनसिपको केही दिनअघि शल्यक्रिया गराएकी अनु फागुनमा नेपालमै हुन लागेको पाँचौं साफ च्यानम्पीयनसिपको राष्ट्रिय टिममा फर्किने तयारीमा छिन् । पछिल्लो समयका घरेलु प्रतियोगितामा उनको उपस्थिति त्यसैका लागि थियो ।
“घाइते भएपछि लयमा फर्किन निकै ग्राह्रो हुन्छ । केही नजानेको जसरी खुट्टालाई बल सिकाउनु पर्दा निकै पीडा हुन्छ । तर म गोलको कीर्तिमानसँगै घाइते भएपछि पनि महिला खेलाडी फर्किएको इतिहास बनाउन चाहन्छु,” उनले आफैंलाई चुनौती दिएकी छिन्, ‘‘महिला फुटबलमा घाइते भएपछि कोही पनि खेलाडीले पुनरागमन गरेका छैनन् । मलाई महिलाहरु पनि केही गर्न सक्छन् भनेर देखाउनु छ ।”  
अनु चोटसँग संघर्ष गरिरहँदा नेपाली महिला टोली म्यानमारबाट ओलम्पीक छनोटको दोस्रो चरणमा स्थान बनाएर फर्किएको छ । अनु पनि आफूलाई फेरि राष्ट्रिय टोलीको लायक बनाउने अभियानमा दिनरात अभ्यासमा जुटिरहेकी छिन् । उनले साउनमा सम्पन्न उपराष्ट्रपति महिला लिग र प्रधान सेनापति कपमा मैदान उत्रिएर ‘म्याच फिटनेस’ हासिल गरिन् । पर्याप्त मात्रामा आत्मविश्वास पनि बटुलिन् । 

घाइते हुनुअघि अनुले कहिल्यै बेन्चमा बस्नुपरेको थिएन । १० नम्बरको जर्सी उनको परिचय थियो । त्यही जर्सी नम्बरले अनुलाई राम्रो गर्ने दबाब दिन्थ्यो । २०१० मा बंगलादेशमा सम्पन्न दक्षिण एसियाली खेलकुद (साग)बाट अनुले राष्ट्रिय टोलीमा ‘डेब्यु’ गरेकी थिइन् । ‘डेब्यु’ प्रतियोगितामा ५ गोल गरेकी उनले बंगलादेशमै भएको महिला साफ च्याम्पियनसिपमा ११ गोल गरेकी थिइन् । आफैंले गरेका गोलको सम्झँदा भावुक बनेकी अनुले भनिन्, “घाइते भएपछि सबैको हेर्ने नजर छुट्टै हुँदोरहेछ । तर मलाई टिम र क्लब (एपिएफ) बाट राम्रो साथ मिल्यो । टिमका बहिनी र गुरुहरुले निकै सहयोग गरिरहनु भएको छ । त्यसले झन् मलाई केही गर्नुपर्छ भन्ने उत्साह थपिएको छ।” 
राष्ट्रिय टिममा पुनरागमनको रहर लामो समयका लागि भने छैन । भन्छिन्, “रहर निक्कै छ । आफ्नो गोल संख्या बढाउने र गोलको खुसीमा रमाउने रहर नहुने को खेलाडी होला र ? तर राम्रो खेल्ने बहिनीहरु आइरहेका छन् । मैले स्थान ओगटेर मात्र हुँदैन । मौका पाए यही साफ च्याम्पीयनसिपबाट राष्ट्रिय जर्सी र बुट थन्क्याउने सोचमा छु । तर क्लबबाट अझै खेल्नेछु,” उनले थपिन् ।
अनुको लय फर्काउने प्रयासमा हरेक दिन मेहनत गरिरहेका उनका गुरु (एपिएफका प्रशिक्षक) जनक सिंह थारु भन्छन्, “ऊ बेन्चमा बस्ने खालको खेलाडी होइन । घाइते भएपछि उसको स्पिड कम भए पनि टेक्निक निकै राम्रो छ । अवसर पाएपछि उसले आफूलाई फेरि प्रमाणित गर्नेमा म विश्वस्त छु । ऊ अत्यन्तै क्षमतावान फरवाड हो । तर अहिले स्पिड कम भएका कारण मिडफिल्डबाट लयमा फर्काउन प्रयास गरिरहेको छु ।”