काठमाडौं । सरकारले सोमबार सार्वजनिक गरेको इम्बोस्ड नम्बरप्लेट प्रयोगका लागि अनलाइन फर्म खुला गर्ने भएको छ । सवारीसाधन धनी वा संस्थाहरुका लागि सरकारले अनलाइन प्रणालीमार्फत शुक्रबारबाट फर्म खुला गर्ने भएको हो । 

यातायात व्यवस्था विभागका महानिर्देशक रुपचन्द्र भट्टराईले बाह्रखरीसँग भने, “सेवाग्राहीलाई छिटोछरितो सेवा प्रदान गर्न हामीले यस्तो प्रणाली अपनाएका हौं ।” 

यस्तो छ फर्म भर्ने तरिका

इम्बोस्ड नम्बरप्लेट जडानका लागि सरकारले वेबसाइट उपलब्ध गराएको छ । www.dotm.gov.np मा गएपछि इम्बोस्ड नम्बरप्लेट जडानका लागि फर्म उपलब्ध हुनेछ । उक्त फर्ममा व्यक्तिगत विवरण, सवारीसाधनको विवरण र तोकिएको शुल्क तिरेको बैंकको भौचर नम्बर भरेर सबमिट गर्नुपर्छ । यसपछि सम्बन्धित व्यक्तिको मोबाइलमा इम्बोस्ड नम्बरप्लेट जडानको मिति एसएमएसमार्फत पुग्नेछ । 

इम्बोस्ड नम्बरबापत मोटरसाइकलका लागि २५ सय, ३ पाङ्ग्रे सवारीसाधनका लागि २९ सय, चारपाङ्ग्रेका लागि ३२ सय र ठूला सवारीका लागि ३६ सय रुपैयाँ शुल्क तोकिएको छ ।

भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात मन्त्रालय, यातायात व्यवस्था विभाग र ठेकेदार कम्पनी डेकाटर टाइगर आइटीबीच आगामी ५ वर्षभित्र २५ लाख सवारीसाधनहरुको ‘हाइ सेक्युरिटी इम्बोस्ड नम्बरप्लेट’ बनाई नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गर्नेगरी ३० मे २०१६ मा सम्झौता भएको छ । इम्बोस्ड नम्बरप्लेटको कार्यान्वयन प्रक्रियाको सुरुको चरणमै अनलाइनमार्फत फर्म भराउने व्यवस्था आफैंमा वैज्ञानिक र अत्याधुनिक भएको महानिर्देशक भट्टराईले दाबी गरे ।  

सुरु बागमती अञ्चलबाट

इम्बोस्ड नम्बरप्लेट जडान प्रक्रियाको सुरुआत बागमती अञ्चलबाट गरिने पनि महानिर्देशक भट्टरार्ईले जानकारी दिए । 

बागमती अञ्चलमा मात्रै जम्मा ११ लाख सवारी रहेका छन् जसमा ८ लाख मोटरसाइकल छन् । 
सरकारको निर्णयअनुसार हाल मोटरसाइकल र सार्वजनिक सवारीसधानका लागि इम्बोस्ड नम्बरप्लेट जडान गरिने छैन ।

“जम्मा ११ लाख सवारीसाधनमा ८ लाख मोटरसाइकल र डेढलाख सार्वजनिक सवारीसाधन हटाएर बाँकी रहेका निजी, सरकारी, समिति र संस्थानका डेढ लाख सवारीसाधनहरुले मात्र इम्बोस्ड नम्बरका लागि फर्म भर्नसक्ने व्यवस्था गरिएको छ ।” महानिर्देशक भट्टराईले बताए । 

इम्बोस्ड नम्बर किन ?

सवारीसाधनमा जडान गरिने इलेक्ट्रोनिक्स पद्धतिको ‘हाइ एम्बोस्ड नम्बरप्लेट’ले सवारीसाधन र सवारीधनीको विवरण साथै राजश्व असुलीको अवस्थाका बारेमा यातायात व्यवस्था कार्यालयलाई जानकारी गराउने छ । 

सवारीसाधनसँग सम्बन्धित अपराध न्यूनिकरणमा पनि इम्बोस्ड नम्बरप्लेट प्रभावकारी हुनेछ । 

“विकसित मुलुकहरुमा प्रयोग हुँदै आएको इम्बोस्ड नम्बरप्लेटको प्रयोग नेपालमा पहिलोपटक हो,” सवारीसाधनको अवस्थाका बारेमा जानकारी लिनका लागि काठमाडौं उपत्यकाका थानकोट, फर्पिङ, जगाती, जोरपाटी र नागर्जुन गरी ५ स्थानमा ‘इन्ट्री’ र ‘एक्जिट’ पोइन्टको व्यवस्था मिलाइने बताउँदै महानिर्देशक भट्टराईले भने, “यसको प्रयोगबाट सवारीसाधन साथै सवारीधनीको विवरण र सवारी रहेको स्थानको जानकारी हुनेहुँदा सवारीसाधन चोरी नियन्त्रण र सवारीसाधनसँग सम्बन्धित अपराध न्यूनिकरणमा समेत विशेष सहयोग पुग्नेछ ।”

यातायात व्यवस्थालाई प्रभावकारी बनाइँदै

उपत्यकाको ट्राफिकजाम र सवारी आवागमनको व्यवस्थापनका लागि यातायात व्यवस्था विभागले योजना बनाएको महानिर्देशक भट्टराईले बताए । भट्टराईका अनुसार विभागले उपत्यकाका सडकमा ट्राफिक लाइट जडानका लागि ध्यानाकर्षण गराइसकेको छ । यसका साथै भट्टराईले पुलमुनीका सडकको स्तरोन्नति गरी यातायात सञ्चालन प्रभावकारी बनाउन विभागले सम्बन्धित निकायको ध्यानाकर्षण गराइसकेको पनि बताए । 

यसका साथै एकतर्फी सडक र राइट टर्न गर्न नपाइने स्थानको छनौट साथै हाल उपत्यकामा सञ्चालन हुँदै आएका २ सयबढी रुटहरुलाई मर्ज गर्ने तयारी पनि अन्तिम चरणमा पुगेको साथै इम्बोस्ड नम्बरप्लेटको प्रभावकारी कार्यान्वयनले सावारीसाधन व्यवस्थापन र नियन्त्रणमा हाल भइरहेको अनियमितता र मनपरीतन्त्रमा व्यापक सुधार आउने पनि महानिर्देशक भट्टराईले बताए ।