काठमाडौं । भारतीय वित्तमन्त्री निर्मला सीतारमणले शनिबार लोकसभामा बजेट प्रस्तुत गरिन् । यो बजेटमा मध्यमवर्गलाई ठूलो राहत दिइएको छ ।
भारतीय अर्थतन्त्रमा मन्दीलगायत विषयमा सवालका बीच यो बजेटमा समाजका विभिन्न वर्गलाई राहत दिने प्रयास देखिएको छ ।
बजेटमा के सस्तो/महँगो ?
सस्तो : एलसीडी र एलईडीमा २.५ प्रतिशत भन्सार हटाइएको छ । योसँगै भारतमा फोन, ल्यापटप र ट्याब्लेट सस्तो हुनेछ ।
लिथियम ब्याट्रीमा छुट दिइएको छ । त्यसले भारतमा विद्युतीय कार, मोटरसाइकल र मोबाइल सस्तो हुने भएको छ ।
बजेटमा पीसीबीए पार्ट्स, क्यामेरा मोड्युल, कनेक्टर, तारयुक्त हेडसेटको कच्चापदार्थ, माइक्रोफोन र रिसिभर, यूएसबी केबल, फिंगरप्रिन्ट रिडर, मोबाइल फोन सेन्सरमा लाग्ने भन्सार महसुल खारेज गरिएको छ ।
बिमा क्षेत्रमा शतप्रतिशत लगानी छुटले बिमा प्रिमियम पनि घटाउन सक्छ । कपडा र छालाका सामान पनि सस्तो भएको छ ।
महँगो : अन्तरक्रियात्मक डिस्प्ले प्यानलमा आयात शुल्क १० बाट बढाएर २० प्रतिशत पुर्याएको छ । यसले प्रिमियम स्मार्ट डिस्प्ले महँगो बनाउनेछ ।
बजेटमा महत्त्व दिइएको क्षेत्र
बजेटमा वित्तमन्त्री सीतारमणले किसान क्रेडिट कार्डमार्फत पाइने ऋणको सीमा तीन लाखबाट बढाएर पाँच लाख पुर्याएकी छन् । यसले किसानलाई समयमै कृषि कार्य सम्पन्न गर्न निकै फाइदा हुनेछ ।
यसबाट ७.७ करोड किसान लाभान्वित हुने अनुमान गरिएको छ । मलको उत्पादन बढाउन नयाँ मल कारखाना खोलिने पनि बताइएको छ ।
यस्तै, १०० जिल्लालाई प्रधानमन्त्री धनधान्य योजनामा समावेश गरिनेछ । यसबाट करिब १.७ करोड किसान लाभान्वित हुनेछन् । फलफूल तथा तरकारी उत्पादनका निम्ति समेत व्यवस्था गरिएको छ ।
स्टार्टअपका निम्ति कर्जाको सीमा २० करोड रुपैयाँ पुर्याइएको छ । हालसम्म १० करोड रुपैयाँ थियो । यो २७ क्षेत्रमा दिइनेछ ।
औषधि र उपचारको चक्रमा फसेका जनतालाई पनि ठूलो राहत दिइएको छ । अब भारतका हरेक जिल्ला अस्पतालमा क्यान्सर उपचारका निम्ति डे केयर सेन्टर स्थापना गरिने भएको छ ।
योसँगै ३६ क्यान्सर र जीवनरक्षक औषधिलाई करमुक्त गरिएको छ । ६ औषधिमा महसुल ५ प्रतिशतमा झारिएको छ ।
एआईको शिक्षाका निम्ति ५०० करोड भारु छुट्ट्याइएको छ । चिकित्सा शिक्षाका निम्ति १० हजार सिट बढाएर आउँदो पाँच वर्षमा ७५ हजार पुर्याइनेछ । बीबीसी हिन्दीबाट ।