काठमाडौं । पहिरोले त्रिशूली नदीमा बेपत्ता दुईवटा बसको अवस्था अझै अज्ञात छन् ।
शुक्रबार बिहान साढे तीन बजे भरतपुर महानगरपालिका–२९ नारायणी–मुग्लिन सडकखण्डको सिमलतालमा आएको पहिरोमा परि दुईवटा बस त्रिशूलीमा खसेका थिए ।
दुवै बसमा सवार ६५ जना यात्रुको विवरण जिल्ला प्रशासन कार्यालय चितवनले सोमबार सार्वजनिक गरेको छ । जसमध्ये तीनजना भने पौडिएर बाहिर निस्किएका थिए ।
जिल्ला प्रशासन कार्यालय चितवनले सार्वजनिक गरेको विवरण अनुसार वीरगन्जबाट काठमाडौं आउँदै गरेको वाग्मती प्रदेश ०३–००६ ख १५१६ नम्बरको एन्जल डिलक्स बसमा ३८ जना यात्रु र काठमाडौंबाट गौर जाँदै गरेको गणपती लेखिएको वाग्मती प्रदेशको ०३–०११ ख २४९५ नम्बरको बसमा २७ जना सवार थिए ।
दुवै बसका गरी ६२ जना यात्रु बेपत्ता भएका थिए । त्यसमध्ये सोमबारसम्म त्रिशूली नदीको विभिन्न ठाउँमा गरी १४ जनाको शव फेला परेको छ । ४८ जना अझै बेपत्ता छन् । हराइरहेका बस र यात्रुको खोजीका लागि नेपाल प्रहरी, नेपाली सेना र सशस्त्र प्रहरी बलको टोली चार दिनदेखि निरन्तर खोजीमा सक्रिय छन् । तर, बस अझै फेला पार्न सकेको छैन ।
त्रिशूली नदीमा पानीको उच्च बहाब र धमिलो पानीका कारण बसहरुको खोजी कार्यमा कठिनाई भएको हो ।
जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनका डीएसपी भेषराज रिजालका अनुसार पछिल्लो चार दिनदेखि हरेक बिहान करिब ६ बजेदेखि साँँझ सात बजेसम्म खोजी कार्य निरन्तर जारी राखिएको छ ।
खोजी कार्यका लागि सशस्त्र प्रहरी बलले २६ नम्बर गण पश्चिम नवलपुर, तीन नम्बर बाहिनी चिनवन भण्डारा, १७ नम्बर गण र विपद् व्यवस्थापन तालिम केन्द्र कुरिनटारबाट गोताखोरसहितको २ सय ५५ जनाको टोली खटिएको छ ।
नारायणी नदी र गण्डक ब्यारेज क्षेत्रसम्म सशस्त्र प्रहरी बलको टोली खटिएको छ ।
कसरी हुँदैछ हराएको बसको खोजी ?
हराएका बसको खोजीको लागि मूख्य रुपमा सशस्त्र प्रहरी बलको टोली खटिएको छ । सशस्त्र प्रहरी बलले ११ जना गोताखोरको टोली बस पहिरोमा परेको सिमलताल क्षेत्रको त्रिशूली नदीमा खटिएका छन् ।
त्यसबाहेक सेनाको टोली र प्रहरीको टोलीले समेत छुट्टाछुट्टै खोजी कार्य गरिरहेका छन् ।
सशस्त्र प्रहरीका सहप्रवक्ता डीएसपी शैलेन्द्र थापाका अनुसार विपद् व्यवस्थापन केन्द्र कुरिनटारको गोताखोरको टोलीले एक मोटरबोटमा पानीभित्रको आकृति देखिने अत्याधुनिक क्यामेरा सोनार डिभाइस जडान गरेर खोजी कार्य थालेको छ ।
त्यस्तै सातवटा र्याफ्टबोट प्रयोग गरेको छ । त्यसबाहेक १७ नम्बर गणलेसमेत सोनार क्यामेरासहित एक मोटरबोट र चार र्याफ्टबोट प्रयोग गरेको छ । सशस्त्र प्रहरी बलले कुल तीनवटा सोनार क्यामेरासहितको मोटरबोट र ११ र्याफ्टबोट प्रयोग गरेको छ ।
सशस्त्र प्रयोग गरेको सोनार क्यामेरा हालसम्म नेपालमा प्रयोग गरिएको उच्च प्रविधि हो । यसले साउन्ड वेभ पानीमुनि पठाएर पानीभित्रको आकृतिलाई स्क्यान गरेर हेर्न सकिन्छ । त्यसबाहेक गोताखोरको टोलीले पानीभित्र ‘पन्डुब’ हानेर हराएको बसको खोजी गरिरहेका छन् ।
तर, पन्डुब गर्दा धमिलो पानी र नदीको उच्च बहाबका कारण कठिनाइ भइरहेको खोजी उद्धारमा खटिएका एक गोताखोरको भनाइ छ । सोनार क्यामेरा बाहेकसशस्त्र प्रहरीले अन्डर वाटर ड्रोन क्यामेरा पनि प्रयोग गरेको छ ।
नेपाली सेनाको चितवन विपद् व्यवस्थापन गणबाट समेत एक सयजना सेनाको टोली खटिएको सैनिक प्रवक्ता सहायक रथी गौरवकुमार केसीले जानकारी दिए । जसमध्ये ८ जना गोताखोरसमेत छन् ।
सेनाको टोलीले र्याफ्टबोटमार्फत त्रिशूली नदीको विभिन्न ठाउँमा खोजी कार्य जारी राखेको छ ।
यसरी परेका थिए पहिरोमा बस
काठमाडौंको नयाँ बसपार्कबाट गौरको लागि छुटेको वाग्मती प्रदेशको ०३–०११ ख २४९५ गणपतीको बस काठमाडौं छोड्दा ८ बजेर ३० मिनेट गएको थियो । उपत्यका ट्राफिक प्रहरी कार्यालय नागढुंङ्गाले राखेको रेकर्डअनुसार गौर जाँदै गरेको बस ८ बजेर ३० मिनेटमा नागढुङ्गा क्रस गरेको देखिएको छ ।
उक्त बसले एक सय १७ किलोमिटरको दुरीपार गरेर सिमलताल पुग्दा बिहानको साढे तीन बजेको थियो । उक्त बसले एक सय १७ किलोमिटरको दुरी पार गर्न आठ घण्टा लगायो । सामान्य अवस्थामा काठमाडौंबाट नारायणघाट पुग्न पाँच घण्टामात्रै लाग्छ ।
तर, निर्माणाधीन नारायणगढ–मुग्लिन सडकखण्ड र वर्षातको कारण पछिल्लो समय नारायणगढ–मुग्लिन सडक खण्डपार गर्न हरेक बसहरुलाई निर्धारित समय भन्दा बढी लाग्ने गरेको छ ।
पहिरोमा परेको काठमाडौंबाट गौरका लागि हिँडेको बसको अवस्थामा पनि त्यही भयो । रातभर पानी परेका कारण पहिरो पन्छाउँदै काठमाडौंबाट पश्चिमका लागि छुटेका रात्रीकालीन बसहरु र चितवन हुँदै काठमाडौं आउने बसहरु ३ बजेतिरमात्रै सिमलताल पुगेका थिए ।
सिमलतालमा पनि हिलोसहितको पहिरो शुक्रबार रातिदेखि नै आएको थियो । जसकारण सिमलतालमा समेत बाटो अवरुद्ध भयो । चितवन प्रहरीका अपरेसन कमाण्डर डीएसपी श्रीराम भण्डारीका अनुसार अवरुद्ध बाटो राति १ बजेमात्रै खुल्यो ।
त्यो ठाउँमा सामान्य पानी पर्दासमेत गेग्रानसहितको हिलो सधैँ आउने गर्छ । त्यसैको सुरक्षाका लागि ग्रेग्रान बग्ने ठाउँमा फलामको जालीसहितको पर्खाल हालेर रोकिएको छ । १ बजे डोजरले सफा गरेपछि सुरुमा बाटो एकतर्फी र पछि दुईतर्फी नै चल्दै आएको थियो ।
तर, विस्तार विस्तारै बग्दै गरेको ग्रेग्रानले सडक साँघुरो बनाउँदै गएको देखिएको छ । तीन बजेसम्म पुग्दा बाटो फेरि एकतर्फीमात्रै चल्ने अवस्थामा पुग्यो । तर, हराइरहेका दुवै बसका चालकहरुले त्यही बाटोमा एक अर्कोलाई पालो नदिइ आ–आफैैँले पास गर्न खोजे । तर, पास हुन नसकि दुवै बस अड्किए ।
वीरगन्जबाट आउँदै गरेको वाग्मती प्रदेश०३–००६ ख १५१६ नम्बरको एन्जल बसको अगाडि पृथ्वी राजमार्ग चल्ने सिन्धुली–पोखराको ग२ख१८२२ नम्बरको अर्को बस थियो ।
एन्जल बसका चालकले उनलाई ओभरटेक गरेर अगाडि हुँइकिएको केहीबेरमात्रै भएको थियो । त्यहीबेला काठमाडौंबाट गौर जाँदै गरेको बससमेत त्यहाँ पुगेर अड्किदा दुवै बस पहिरोमा परेको प्रहरीले जनाएको छ ।
सिन्धुली–पोखरा बसका चालक जीवन सुनारका अनुसार त्यो बाटोमा दुवै बस एक्लाएक्लै गुडेको भए सजिलै पार हुन पनि सक्थे ।
उनी भन्छन, “म एन्जल बसको पछाडि थिएँ । मेरो गाडीलाई एन्जल बसका चालकले ओभरटेक गरेर अघि पुगेको थियो । म पछि परेँ । तर, पहिरो आएको ठाउँमा काठमाडौंबाट आएको गाडी र एन्जल बस दोहोरो भेट भयो । दुवै पास हुन सकेनन् । त्यहीबेला जालीमा भरिएको पानी र लेदो फुटेर दुवै बस बगाएको हो ।”
काठमाडौंबाट हिँडेको बसले गाडी पास गर्न सिधा पार्न खोज्दाखोजै एक्कासी बगेको जीवनको भनाइ छ ।
भारतबाट प्रविधि ल्याउने गृहको तयारी
हराइरहेका दुवै बस चार दिनसम्म पनि फेला नपरे पछि गृह मन्त्रालयले खोजीका लागि विदेशबाट विज्ञसहितको टोली नेपाल बोलाउने तयारी गरेको छ । त्यसका लागि बंगलादेश र भारतसँग कुरा भइरहेको गृह मन्त्रालय विपद् तथा द्वन्द्व व्यवस्थापन महाशाखाका सहसचिव भिष्मकुमार भुसालले जानकारी दिए ।
पानीभित्रको आकृति देखिने प्रविधि र विज्ञटोली बोलाउन परराष्ट्र मन्त्रालयलाई पत्राचार गरिएको सहसचिव भुसालको भनाइ छ । भारतबाट प्रविधिसहितको टोली चाँडोमा आइतबारसम्म आउने उनको भनाइ छ ।