काठमाडौं । युरो–२०२४ को पहिलो सेमिफाइनलमा आज फ्रान्स र स्पेनबीच प्रतिस्पर्धा हुँदै छ । यी दुई टिमबीच कुनै प्रतियोगिता नकआउट चरणमा तीनपटक प्रतिस्पर्धा भएको छ । अचम्मको कुरा के भने, यी तीनवटै खेलमा जित निकाल्ने टिम युरोपियन च्याम्पियन बनेको इतिहास छ ।
फ्रान्स र स्पेनले सन् १९२२ मा पहिलोपटक कुनै प्रतियोगितामा प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । तर, यसपछि भने यी दुई टिम कुनै प्रतियोगितामा प्रतिद्वन्द्वी बन्न ६० वर्ष कुनुपर्यो । पहिलोपटक १९२० को दशकमा प्रतिस्पर्धा गरेका यी दुई टिमले ६० वर्षको अवधिमा १९ पटक मैत्रीपूर्ण फुटबलमा प्रतिस्पर्धा गरेका थिए । तर, प्रतिस्पर्धात्मक प्रतियोगितामा भने यी दुई टिमले सन् १९८४ को युरो फाइनलमा दोस्रोपटक भिड्ने अवसर पाए ।
उक्त संस्करणको फाइनलसम्मको यात्रा तय गर्दा फ्रान्सबाट मिचेल प्लाटिनीले प्रतियोगिताभर दुई ह्याट्रिकसहित आठ गोल गरेका थिए । फाइनलमा पनि फ्रिकिकबाट प्लाटिनीले नै स्पेनको डेडलक तोडे ।
पहिलो हाफ गोलरहित बराबरीमा सकिए पनि दोस्रो हाफको १२ मिनेटको खेल चलिरहँदा फ्रान्सले १८ यार्ड बक्सबाहिरबाट पेनाल्टी पाएको थियो । प्लाटिनी फ्रिकिकका निम्ति अघि बढे । उनको फ्रिकिक प्रहार गोल हुने अवस्थाको नभए पनि स्पेनका कप्तान समेत रहेका गोलकिपर लुई अर्कोनाडाको हातबाट बल छुट्छ । बलले विस्तारै गोललाइन पार गर्दा अर्कोनाडा प्रतिकृयाविहीन बन्छन् । यस्तै, ९०औँ मिनेटमा बेलोनेले फ्रान्सको अग्रता दोब्बर बनाएपछि स्पेनको खेलमा फर्किने आशा समाप्त भएको थियो ।
प्लाटिनीले ट्रफी चुमे । अन्तर्राष्ट्रिय फुटबलमा फ्रान्सको यो पहिलो प्रमुख उपाधि थियो । युरोपियन च्याम्पियनसिपको एकै संस्करणमा नौ गोल गर्ने प्लाटिनीको कीर्तिमान अझै पनि कायमै छ ।
यी दुई टिम पुनः सन् २००० को संस्करणको क्वार्टरफाइनलमा प्रतिद्वन्द्वी बने । फ्रान्स यसपटक विश्व विजेताको रूपमा आएको थियो । पुनः एकपटक फ्रान्सले फ्रिकिकबाट नै अग्रता बनायो । तर, यसपटक भने फ्रान्सलाई स्पेनिस गोलकिपरको गल्ती आवश्यक परेन । जिनेदिन जिदानले ‘टप कर्नर’ जालीमा बल चुमाएपछि फ्रान्सले अग्रता बनाएको थियो ।
स्पेनले पेनाल्टीमा गोल गर्दै खेल बराबरी गर्यो । तर, योरी जोर्काइफले पहिलो हाफमै गोल गरेपछि फ्रान्सले २–१ को जित निकाल्दै सेमिफाइनल यात्रा तय गरेको थियो । प्रतियोगिताको फाइनलमा इटालीलाई पनि २–१ ले नै हराउँदै फ्रान्स पुनः एकपटक युरोपियन च्याम्पियन बनेको थियो ।
स्पेनिस टिमले प्रतिस्पर्धात्मक प्रतियोगितामा फ्रान्सविरुद्ध जित निकाल्न सन् २०१२ सम्म कुर्नुपर्यो । यसपटक स्पेन प्रतियोगिताको साविक विजेतामात्र थिएन, उनीहरू विश्व विजेता समेत थिए । प्रतियोगिताको क्वार्टरफाइनलमा फ्रान्सलाई २–० ले हराउन मिडफिल्डर जाभी अलोन्सोले नै दुवै गोल गरे । सेमिफाइनलमा पोर्चुगललाई टाइब्रेकरमा निराश बनाएको स्पेनले फाइनलमा इटालीविरुद्ध ४–० को सहज जित निकाल्दै लगातार दोस्रोपटक युरोपियन च्याम्पियन बनेको थियो ।
यी दुई टिम एकपटक फेरि युरोपियन च्याम्पियनसिपको नकआउट चरणमा प्रतिस्पर्धाका निम्ति उत्रिँदै छन् । जर्मनीको म्युनिखस्थित बुन्डेसलिगा क्लब बायर्न म्युनिखको घरेलु मैदान एलियन्ज रंगाशालामा यी दुई टिमबीच प्रतिस्पर्धा हुँदै छ । नेपाली समयअनुसार राति १२ः४५ बजेदेखि सुरु हुने खेलमा जित निकाल्ने टिम पुनः एकपटक फाइनलमा पुरानो इतिहासलाई दोहोर्याउने लक्ष्यमा हुनेछन् ।
स्पेन र फ्रान्सबीचको खेलमा जित निकाल्ने टिमले युरोपियन च्याम्पियनसिपको उपाधिका निम्ति आइतबार बर्लिनमा इंग्ल्यान्ड र नेदरल्यान्ड्सबीचको विजेतासँग प्रतिस्पर्धा गर्नेछ ।