काठामाडौं । महिला र पुरुषबीचको सम्बन्धलाई समाजले कसरी लिन्छ ? सामाजिक संरचनाले विपरीत लिंगीहरूको सम्बन्धलाई कस्तो असर पार्छ ? परिवार र समाजले हेर्ने दृष्टिकोणले सम्बन्धमा कस्तो उतारचढाव ल्याउँछ ? यो जिज्ञासा मेटाउने नाटक हो, ‘पगला घोडा’ ।

मण्डला थिएटरमा मञ्चन भइरहेको नाटकले साधारण मानिसका सम्बन्धले भूत र वर्तमानको समय तथा समस्या देखाउँछ । कथामा चार पुरुष आत्महत्या गरेकी एक अन्जान युवतीको मलामीमा भेला हुन्छन् । युवतीसँगको आ–आफ्नो सम्बन्धको कथा भन्छन् ।

यो कथा भन्दाको चार पात्रबीचको रमाइलो र लुकाउन खोजेको तथ्य भन्न युवतीले गर्ने आग्रहको आरोह–अवरोह नै नाटकको मुख्य पक्ष हो ।

पितृसत्तात्मक समाजमा महिला र पुरुषको सम्बन्धमा महिलाको स्थान कस्तो हुन्छ भन्ने विषयमा नाटक केन्द्रित छ । नाटकले विभिन्न सामाजिक वर्गका महिला र पुरुषको मनस्थितिलाई भित्री तहमा चित्रण गर्छ ।

चार पुरुषले रक्सी पिउँदै तास खेल्दै युवतीको शवलाई चितामा जलाइरहेका छन् । रहस्यले युवतीको मृत्युलाई ढाकेको छ । जब उनीहरूले युवतीको मृत्युको कारण खोज्न थाल्छन्, उनीहरूकै विगत उघ्रिन थाल्छ । युवतीको बाल्यकाल, बढ्दो उमेर, पीडा, सुखदुःख, अनेकन् सम्बन्ध, सम्बन्धबाट अलग हुने परिस्थिति र मृत्युको रहस्योद्घाटन विस्तारविस्तार हुँदै जान्छ ।

“पगला घोडा मनोवैज्ञानिक कथा श्रेणीमा बुनिएको नाटक हो । पितृसत्तात्मक समाजमा महिलाको अधीनतालाई विशेष रूपले चित्रण गरिएको छ,” निर्देशक घनश्याम श्रेष्ठ भन्छन्, “एक युवतीको अन्त्येष्टिमा मसानघाटमा उपस्थित भएका विभिन्न क्षेत्रका चार पुरुषहरूले गरेका वाचाको वरिपरि नाटक घुमेको छ ।”

भारतमा सबैभन्दा बढी अनूदित बादल सरकारको नाटक ‘पगला घोडा’ नेपालीमा अनुवाद गरेर मञ्चन भइरहेको हो । यो नाटक साठीको दशकमा लेखिएको थियो ।

नाटकको कथा भन्न निर्देशक श्रेष्ठले प्रमोद अग्रहरी, आशान्त शर्मा, विजय ताम्राकार, विम्ब अधिकारी र मलिका महत रोजेका छन् ।

यही पुस १२ गतेदेखि यो नाटक मञ्चन सुरु गरिएको हो । आउँदो माघ ८ गतेसम्म मञ्चन गरिने मण्डला थिएटरले जनाएको छ ।