काठमाडौं । नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आगामी आर्थिक वर्षका लागि आएको बजेटले आर्थिक संकट समाधान गर्न नसक्ने बताएका छन् । मंगलबार प्रतिनिधिसभामा बजेटमाथिको छलफलमा भाग लिँदै ओलीले बजेटलाई सच्याउनुको विकल्प नरहेको बताए ।

ओलीले पूजापाठ गरेर अर्थतन्त्रमा सुधार नआउने भन्दै सरकारलाई व्यङ्ग्यसमेत गरे ।

“संसारमा पूजापाठबाट अर्थतन्त्रको सुदृढ कहीँ पनि भएको छैन, अर्थमन्त्रीज्यू ! चाहनाबाट मात्रै हुँदैन, प्रयासबाट हुने हो । प्रयास पनि योजनाबद्ध हुनुपर्छ,” ओलीले भने ।

बजेटले नेपाल र नेपालीको प्रतिनिधित्वसमेत गर्न नसकेको दाबी ओलीको छ । 

नेपाली कांग्रेसका सांसद विमलेन्द्र निधिले संसद्मा ओलीले सम्बोधन गरिरहेका बेला एमालेकै सांसदहरू निदाएको टिप्पणी गरेका छन् । बजेटको छलफलका क्रममा ओलीले लामो समय लिएपछि निधिले कटाक्ष गरेका हुन् ।

निधिले बजेटको भने प्रशंसा गरे । बजेटले जटिल अवस्थामा रहेको अर्थतन्त्र पार लगाउने उनको भनाइ छ । 

“अर्थतन्त्रलाई तीन खम्बाको रूपमा हामीले मानेका छौँ,” निधिले भने, “सहकारी क्षेत्र अनौपचारिक क्षेत्रजस्तो भएको छ । १० खर्बभन्दा बढी पुँजी परिचालन गरेको क्षेत्रलाई राम्रोसँग सम्बोधन गर्न सकिएको छैन ।”

निधिले सहकारीलाई साथमा लिएर गए अर्थतन्त्रलाई विकास गर्न मद्दत पुग्ने पनि बताए । उनले अर्को सहकारी बैंक खोल्न अनुमति दिनसमेत माग गरे । अहिले एउटा मात्र सहकारी बैंक भएकाले उसको एकाधिकार रहेको भन्दै प्रतिस्पर्धाका लागि अर्को सहकारी बैंक आवश्यक रहेको निधिको तर्क थियो ।

एमालेका सांसद योगेश भट्टराईले नेपालको आर्थिक कूटनीतिको असफल भएको बताए । “भारतले चिनियाँ लगानी भएको जलविद्युत् नकिन्ने भनेको छ । हाम्रो विमानस्थलमा उडान सुविधा दिएको छैन,” भट्टराईले भने, “हाम्रो आर्थिक कूटनीति फेलियर भएको छ । जलस्रोतमा हामीले केही देशलाई अग्राधिकार दिने गलत काम गरेका छौँ ।”

महालेखा परीक्षकले देखाएको उठाउन बाँकी तीन खर्ब २५ अर्ब राजस्व उठाउनुपर्ने उनको भनाइ छ । उनले राजस्वका दर फाइनल गर्ने क्रममा अर्थसमिति र लेखा समितिका सभापतिलाई राख्न पनि सुझाव दिए । 

माओवादी केन्द्रका सांसद माधव सापकोटाले दोलखामा चुनढुंगा खानी सञ्चालन गर्नुपर्ने माग गरे । युरोप, अमेरिकामा छुर्पी निर्यात भएको कुरालाई अगाडि बढाउँदै एग्रो टुरिजमको विकास गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ । 

उनले अरनिको लोकमार्गको सडक सुधार गर्नसमेत माग गरे । 

राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सांसद विराजभक्त श्रेष्ठले चालु आर्थिक वर्षको भन्दा बजेटको आकार घटेर आउनु अहिलेको स्थितिमा सकारात्मक भएको बताए । तर, समाधानउन्मुख बजेट नआएको उनको तर्क छ ।

“बजेटले अर्थतन्त्रको समस्या पहिचान गरे पनि समाधानका लागि ठोस उपाय दिन सकेको छैन,” श्रेष्ठले भने, “बजेटमा आममानिसले भोगेको समस्याको समाधान छैन ।

सांसद अब्दुल खानले चुहावट रोक्दै राजस्व वृद्धि गर्न सुझाव दिए ।

सांसद रामप्रकाश चौधरीले भूमिहीन दलित, सुकुम्वासी एवं अव्यवस्थित बसोबासीलाई जग्गाधनी प्रमाणपत्र वितरण गर्दा जग्गा बिक्री गर्न नपाइने व्यवस्था गर्न सुझाव दिए ।