काठमाडौं । भारतीय आयल कर्पोरेसन (आईओसी)ले तीन पटक मूल्य घटाएर पठाउँदा पनि नेपाल आयल निगम मासिक ६२ करोड घाटामा रहेको जनाएको छ ।

मंगलबार पत्रकार सम्मेलन गरी निगम अझै घाटामा भएकाले पेट्रोल, डिजेल र हवाई इन्धनको मूल्य नघटाउने निर्णय गरेको जानकारी दिइएको हो ।

पत्रकार सम्मेलनमा निगमका महानिर्देशक उमेशप्रसाद थानीले निगमको घाटा पूर्ति नभएसम्म यो मूल्य यथावत राखिने बताए । अहिलेको मूल्यमा बेच्दा पेट्रोल प्रतिलिटर ४ रुपैयाँ ७४ पैसा नाफामा भए पनि डिजेल भने ४ रुपैयाँ ५० पैसा घाटामा रहेको उनको भनाइ छ । 

त्यस्तै एलपीजी ग्यासमा प्रति सिलिण्डर करिब ५०० रुपैयाँ घाटा रहेको पनि थानीको भनाइ छ । हवाई इन्धन र ग्यासमा भने नाफा नै रहेको उनले बताए ।

राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकबाट निगमले तीन महिनाका लागि टेकुको जग्गा धितो राखेर तीन अर्ब रुपैयाँ ऋण लिएको छ । 

त्यस्तै सरकारबाट पाँच वर्षका लागि ५ प्रतिशत ब्याजमा ७ अर्ब रुपैयाँ ऋण लिएको र त्यसको किस्ता ६–६ महिनामा भुक्तानी गर्नुपर्ने बाध्यता रहेको उनले जानकारी दिए ।

उक्त ऋणको ब्याज भुक्तानी भने प्रत्येक महिना गर्नुपर्ने सम्झौता रहेको छ ।

यसरी भुक्तानी गर्न सरकारबाट सहुलीयत नपाइनुका साथै अनुदान पनि नदिएकाले झनै ठूलो समस्या परेको निगमका नायब निर्देशक नागेन्द्र साहले बताए । 

आईओसीलाई निगमले २३ अर्ब रुपैयाँ बक्यौता तिर्न नसक्दा त्यसको ब्याज तिर्नुपर्ने बाध्यता रहेको पनि साहले जानकारी दिए । 

निगमले चार महिनादेखि आईओसीलाई सम्झौताअनुसार बक्यौता रकम तिर्न नसकेको पनि उनले जानकारी दिए ।

अहिले पनि मासिक निगमले १४ करोड रुपैयाँ ब्याज तिर्नुपर्ने बाध्यता रहेको महानिर्देशक थानीले बताए । 

केही समय अगाडि निगमको बक्यौता ३१ अर्ब रहेको र पहिले समायोजन भएर आएको मूल्य समायोजन नगर्दा यो बीचमा बक्यौता रकम घटाउन सफल भएर २३ अर्बमा झारिएको बताए । 

थानीले सरकार, राष्ट्रिय वाणिज्य बैंक र आईओसीलाई तिर्नुपर्ने बक्यौतासहित निगमको कूल ऋण ३३ अर्ब रहेको बताए । 

“हाल पनि निगम ३३ अर्ब रुपैयाँ ऋणमा छ । आईओसीबाट मूल्य घटेर आएपछि सबैले पेट्रोलियम पदार्थका मूल्य घटाउन दबाब दिन्छन् । तर हाम्रो घाटा कसैले हेर्दैनन्,” उनले भने, “यो घाटा पुर्ताल भएपछि मूल्य समायोजन हुन्छ । अहिले मूल्य घट्दैन ।”

पहिले मूल्य बढेर आउँदा राजनीतिक दबाबले मूल्य समायोजन हुन नसक्दा अहिलेको समस्या झेल्नुपरेको थानीको भनाइ छ । 

एक महिनामा एक अर्ब घाटा

स्थानीय चुनाव ताका सरकारले पेट्रोलमा १० रुपैयाँ मूल्य घटाउने निर्णय ग¥यो । त्यसले गर्दा निगमलाई एक अर्ब रुपैयाँ घाटा भएको महानिर्देशक थानीले बताए । 

“मन्त्रिस्तरीय निर्णय कार्यान्वयन गर्दा हामीलाई एक अर्ब रुपैयाँ घाटा भएको थियो,” उनले भने । 

अहिले अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य घट्दै आएपछि पहिलेको घाटा पुर्ताल गर्न कठिन हुँदा तत्काल मूल्य समायोजन नहुने उनले जानकरी दिए ।