धनगढी । रीतादेवी कामीसहित उनको परिवार असार १ गतेदेखी सडकमा पाल टाँगेर बसेको छ । कान्द्र नदीले घर डुबाएपछि रीतादेवीसहित एक सयभन्दा बढी संख्यामा स्थानीय पाल टाँगेर अस्थाई रुपमा बसोबास गर्दै आएका छन् । धनगढी टीकापुर सडकखण्डको गेणेशमान चोक नजिकै उनीहरू पाल टाँगेर बसेका छन् । कैलालीको भजनी नगरपालिकाको ५ पुलियापुरस्थित एउटा दलित बस्ती नै डुबानले घरबारविहीन भएको छ ।
हरेक वर्षको वर्षायाममा कान्द्रा नदीमा आउने बाढीका कारण बस्ती नै डुबानमा पर्ने गर्छ । यो वर्ष पनि बस्ती पूर्णरुपले डुबानमा परेपछि उनीहरू हुलाकी सडकमा त्रिपाल टाँगेर सडकमा बस्न थालेका छन् । बस्तीमा बाढी पसेपछि घरमा रहेका लत्ताकपडा, खाद्यान्न र चौपाया सबै बगाएको कैलालीको भजनी नगरपालिकाको ५ पुलियापुरका बाढीपीडित लालबहादुर बिकले दुखेसो पोखे । हरेक वर्ष लालबोझी र भजनी क्षेत्रमा मोहना नदी र कान्द्रा नदीले हजारौं घर बाढीले प्रभावित पार्दै आएको छ ।
“असर १ गतेदेखि नै बस्तीमा पानी बसेर डुबान भएपछि हाम्रो सडकमा बास भएको हो,” रतन कामीले भने, “हरेक वर्ष यस्तै समस्या हुन्छ । तर, कसैले पुनःस्थापनका बारेमा सोचेको छैन ।” डुबानबाट १५ घरपरिवारका एकसय जना प्रभावित भएको स्थानीय रीतादेबीकामीले बताइन् । बस्ती डुबानमा परेपछि गाई, भैंसी, कुखुरा छोेडेर ज्यानजोगाउन सडकमा आएर बसेको उनको भनाइ छ ।
सडकमा बास बस्दा कुकुर र मानसिक सन्तुलन बिग्रिएका मानिसले सताउने गरेको परुली कामीले दुखेसो पोखिन् । १२ वर्षदेखि डोटी र दैलेख जिल्लावाट बसाईसरी आएका सुकुम्वासी दलित बस्तीलाई हरेक वर्ष कान्द्रा नदीको बाढीले दुःख दिने गरेको छ । आफूहरू १२ वर्षदेखि डुबानका कारण हरेक वर्षको असारदेखि कात्तिकसम्म सडकमै बस्ने गरेको स्थानीय बताउँछन् । बस्ती डुबानका कारण १५ घरपरिवार समस्यामा परे पनि स्थानी सरकार, प्रदेश सरकार र संघीय सरकारले वास्ता नगरेको उनीहरूको गुनासो छ ।