बष्टन (अमेरिका) । घडीले पूर्वोत्तर अमेरिकी समय बिहानको ४ बजाउँदा आशिष संग्रौला स्टक कारोबारका लागि उठिसकेका हुन्छन् । चाहेको समयमा तत्काल सेयरको किनबेच नछुटोस् भन्नका लागि उनको होम अफिसको टेबलमा तीनवटा कम्प्युटर स्क्रिन पनि त्यति बेलैदेखि स्टक मार्केटका ग्राफ डिस्प्ले गरिरहेका हुन्छन् ।
बजार खुल्नुअगावै र बजार बन्द भएपछि पनि अमेरिकामा सेयर किनबेच गर्ने सुविधा कतिपय ब्रोकरेज एपहरुले दिएका हुन्छन् । यसलाई प्रिमार्केट र आफ्टर आवर ट्रेडिङ नामले बुझिन्छ ।
“म बिहानको ८ बजेसम्म ट्रेडिङ गरिरहेको हुन्छु,” आशिष आफ्नो दैनिकी सुनाउँछन्, “१२ देखि १ बजेसम्म छेउमा कम्प्युटर राखेर बस्छु, बजारलाई नियाल्दै र फेरि १ देखि ५ बजेसम्म कारोबारका लागि लगइन गरिसकेको हुन्छु ।”
“दिनमा थुपै्रपटक किनबेच गर्ने सुविधा भएको एकाउन्ट भएकाहरु डे ट्रेडर हुन् । यसको लागि ब्रोकरेज एपहरुले प्रिमियम शुल्क राखेका हुन्छन् । डे ट्रेडिङ गरेर नाफा कमाउन बजारको खोजमूलक अनुसन्धान महत्वपूर्ण हुन्छ । अध्ययनले मात्र पनि पुग्दैन, बजारको मुड पनि विचार गर्नुपर्ने हुन्छ,” आशिष स्पष्ट पार्छन् ।
आशिषले बजारको अध्ययन गर्नका लागि साँझको दुई घण्टा समय छुट्ट्याउँछन्, हरेक दिन । उनी भन्छन्, “त्यति बेला म भोलिको दिनको कारोबारका लागि अध्ययन रिसर्च गर्दछु ।”
आशिष उक्त रिसर्चको आधारमा आफू मात्र कारोबार गर्दैनन्, स्टक मार्केटमा लगानी गर्न चाहने र सिक्न चाहनेहरूलाई सामाजिक सञ्जाल फेसबुकको ‘नेपाली रविनहुड समूह’को फोरमबाट सरसल्लाह पनि दिइरहेका हुन्छन् । उक्त प्लेटफर्ममा उनी ‘झापाली आशिष’को नामले पनि परिचित छन् ।
आफू र आफ्नो समूहले प्रक्षेपण गरेका ८० देखि ९० प्रतिशत विश्लेषणहरु मिल्ने गरेको आशिषको दाबी छ । त्यसो त उनलाई वित्तीय सल्लाहकारकोे रुपमा सेयर कारोबार गर्ने ब्रोकरेज कम्पनीहरुले जागिर अफर नगरेका होइनन्, त्यतातिर जानुभन्दा आफैँ कारोबार गर्न ठिक ठाने आशिषले ।
आफ्नो ट्रेडिङबाट बचेको समयमा आशिषले सामाजिक सञ्जाल र डिस्कोर्डमार्फत धेरै नेपालीहरुलाई निःशुल्क सल्लाह उपलब्ध गराइरहेका हुन्छन् । जानकारीमा अपडेट हुन आशिष सामाजिक सञ्जाल ट्विटर र फेसबुकबाट चर्चित कारोबारकर्ताहरुलाई फलो गर्छन् र स्टक मार्केटसँग सम्बन्धित समाचार पस्कने न्युज च्यानलका न्यूज फिडहरुलाई पनि छुटाउँदैनन् ।
ईश्वर सिलवाल (नाम परिवर्तन)ले एक लाख ३० हजार अमेरिकी डलर सेयरमा हाले । तर, राम्रो अध्ययन र अभ्यास नगरिकन गरेको लगानीले उनको खाताको रकम घटेर गयो । “नेपाली रविनहुडका साथीहरुको सल्लाहले मैले त्यो घाटा घटाएर अहिले नाफामा जान सफल भएको छु,” सिलवालले भने ।
सिलवाल मात्र होइन, नेपाली रविनहुड फेसबुक समूह र डिस्कोर्डको सहायताबाट लाभान्वित हुने नेपालीहरु बढिरहेका छन् । १२ हजार नेपालीहरू आबद्ध रहेको उक्त फेसबुक समूहमा दैनिक डेढ सयभन्दा बढी प्रत्यक्ष प्रतिक्रियात्मक गतिविधिमा भाग लिइरहेका हुन्छन् ।
स्टकमा नवप्रवेशीलाई सल्लाह
नवप्रवेशीलाई आशिषको एउटै सल्लाह छ– सिक्नुहोस् र अध्ययन प्रशस्त गर्नुहोस् । कतिपय स्टक प्लेटफर्महरुले पेपर ट्रेडिङको सुविधा उपलब्ध गराएका हुन्छन्, जसबाट सेयरको किनबेच गर्न सकिन्छ । तर, पैसा नहालीकन । यस्तोबाट प्रयोगकर्ताले आफ्नो रणनीति विकास गर्न सक्ने आशिषको भनाइ छ । “धेरै पैसा हालेर सुरु नगर्नुहोस्, आफ्नो रणनीतिको विकास आफैँ गर्नुहोस्,” उनले भने ।
त्यसो त इन्भेष्टोपिडियाबाट पनि नवप्रवेशीहरुले कारोबार गर्न सिक्न सक्छन् । यद्यपी पूर्णकालीन स्टक ट्रेडर बन्ने सल्लाह नवप्रवेशीलाई दिदैनन् आशिष । नियमित खर्च धान्नका लागि ‘साइड जब’ गर्नुपर्ने उनले बताए । सेयरको नाफाबाट घरखर्चका लागि पैसा निकालिरहनु त्यति व्यावहारिक नहुने उनी बताउँछन् ।
मिलियनमा कारोबार गर्ने नेपाली छन्
पूर्णकालीन रुपमा स्टक कारोबार गर्ने आशिष आफ्नो कारोबारको आयतनबारे खुल्न चाहँदैनन् । उनी अमेरिकी स्टक मार्केटमा रविनहुड ब्रोकरेज एपबाट कारोबार गर्नेहरुको समूह नेपाली रविनहुडका एक सञ्चालक वा मोडरेटर पनि हुन् । पछिल्लो समय अमेरिकाको स्टक मार्केटमा नेपालीहरूको आकर्षण बढ्दै गएको छ । आशिषका अनुसार अहिले नाज्दाक र न्युयोर्क स्टक एक्सचेन्ज (एनवाइएसइ)मार्फत सानोदेखि लाखौँ डलरको लगानी गर्ने नेपालीहरू छन् ।
जानकारहरुका अनुसार एक लाख डलर वा सोसरह लगानी भएका नेपालीहरूको संख्या १०० को हाराहारीमा छ । त्यस्तै, १० लाख डलरभन्दा बढी कारोबारको आयतन भएका नेपालीहरूको संख्या पनि उल्लेख्य रहेको बताइन्छ ।
एनआरएनएको राजनीतिमा आउन चाहन्छन्, आशिष । उनले आसन्न एनआरएनए अमेरिकाको चुनावमा बोर्ड अफ डिरेक्टर पदमा उमेदवारी दिने घोषणा गरिसकेका छन् । एनआरएनको माध्यमबाट धेरै सकारात्मक कामहरू गर्न सकिने उनको भनाइ छ । “पछिल्लो समयमा मैले विद्यार्थी, पेसाकर्मी र युवा वर्गको उत्साहजनक समर्थन पाएको छु,” उनले भने, “मेरो लागि जित–हारभन्दा पनि प्रोत्साहन ठूलो कुरा हो ।
सामाजिक सञ्जालको छलफलले बजार प्रभावित
सामाजिक सञ्जालमा सेयरको बारेमा हुने छलफल र सूचना सम्प्रेषणले सेयर बजार प्रभावित हुने गरेको छ । यसको पछिल्लो उदाहरणको रुपमा गेम स्टप (जीएमई)को सेयर कारोबारलाई लिन सकिन्छ । छलफलप्रधान सामाजिक सञ्जाल रेडिटको वालस्ट्रिटविट्स नामको ग्रुप ह्याण्डलमार्फत भएका छलफल जीएमई, एएमसीलगायत सेयरहरू किन्न लक्षित बने । फलस्वरुप, ती कम्पनीका सेयर भाउ निकै बढ्यो । यसले वालस्ट्रिटका सेयर चलखेल गर्नेहरुलाई आच्छु–आच्छु पार्यो ।
प्रतिष्ठित कम्पनीका सीईओ एवं संस्थापकहरूको ट्विट वा स्टाटसहरुले पनि सेयर बजारको कारोबारमा उतार–चढाव ल्याउने गर्छ ।