काठमाडौं । पार्टी फुटको सङ्घारमा पुगेका बेला एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले एक्लाएक्लै भेट थालेका छन् । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले बुधबार महिना दिन लामो संवादहीनता तोड्दै आफैंले अनुशासनको कारबाही गरेका नेता माधवकुमार नेपालसँग छलफल गरेका थिए ।
मेरियट होटलमा साँझ ५ः४०बाट भएको भेट झण्डै दुई घण्टा चलेको थियो । भेटमा दुवै पक्ष आ–आफ्नो अडानमा टसको मस नभए पनि कुराकानीले सकारात्मक दिशा लिएको एमाले संसदीय दलका उपनेता सुवासचन्द्र नेम्वाङले जानकारी दिए । भेटपछि प्रधानमन्त्रीले मध्यरातसम्म आफूनिकट नेताहरूसँग ब्रिफिङ गरेका थिए ।
“पहिले कुरा त उहाँहरूबीच हेलो पनि हुन सकेको थिएन । त्यो तोडिएको छ । यो नै सकारात्मक कुरा हो,” उपनेता नेम्वाङले बाह्रखरीसँग भने, “उहाँहरूबीच आज पनि संवाद हुने कुरा छ । आजको संवादपछि मात्रै प्रगतिबारे बताउन सकिन्छ । हिजो आ–आफ्ना तर्फबाट विषय राख्नेमात्रै कुरा भयो ।”
एक्लाएक्लै भेटमा ओलीको जोड, समूहसँग छलफल इन्कार !
प्रधानमन्त्री ओलीले चैत २ गते खनाल–नेपाल पक्षसँग समूहगत डिल गरेका थिए । त्यो पनि नेपाल पक्षकै चाहनामा, पार्टी मुख्यालय धुम्बाराहीमा ।
तर, त्यो छलफलमा फलदायी हुन नसकेको र तिक्ततामात्रै फराकिलो तुल्याएको प्रधानमन्त्री र असन्तुष्ट पक्षको पनि बुझाइ छ । त्यसैले उनले नेपालसँग मात्रै होइन, कसैसँग पनि समूहगत कुराकानी नगर्ने अडान लिएका छन् ।
बुधबार प्रधानमन्त्रीले नेता नेपाललाई फोन गरेर ‘भेटौँ न’ भनेका थिए । नेता नेपालले पूर्ववर्ती अडान दोहोर्याउँदै ‘बालुवाटारमा त नभेट्ने’ बताएपछि नक्सालमा रहेको मेरियट होटल तय भएको नेम्वाङको भनाइ छ ।
मेरियटमा दुई नेता झण्डै दुई घण्टा एक्लाएक्लै छलफलमा रहेको नेम्वाङको भनाइ छ ।
“प्रधानमन्त्री ओलीको समूहगत छलफलमा पटक्कै रुचि छैन । गुटले सबै बिगार्यो भन्ने नै उहाँको बुझाइ देखिन्छ । मेरियटमा पनि उहाँहरू एक्लाएक्लै बस्नुभयो । लामो छलफल गर्नुभयो । कुरा यति हो, वार्ता सकारात्मक दिशामा छ । हामी सबै यही दिशामा अघि बढ्दै गएर सकारात्मक निष्कर्षमै पुगोस् भन्नेमा छौँ,” उनले थपे ।
फागुन २८ गाँठो
फागुन २८ र त्यसपछिका निर्णयका शृङ्खला (स्पष्टीकरणपत्र सम्म) बदर गर्न माग गर्दै खनाल–नेपाल समूह अदालत पुगिसकेको छ । भलै, बुधबार रिट निवेदन दर्ता भएन । बिहीबार दर्ता हुने सम्भावना रहेको खनाल–नेपाल पक्षका वारेसहरू बताउँछन् ।
ओली–नेपालको हिजोको छलफलले फागुन २८ को गाँठो फुकाउन नसकेको ओली पक्ष बताउँछ ।
“दुवै आ–आफ्नै अडानमा पूर्ववत् हुनुहुन्छ । प्रधानमन्त्री ओलीले केन्द्रीय कमिटी बैठक बसेर निर्णय गरेकाले बदर गर्न नसक्ने बताउँदै आउनुभएको छ । माधवकुमार नेपालले पनि फागुन २८ को निर्णय मान्न नसकिने अडान राखिरहनुभएको छ । संवाद यहीँबाट अघि बढ्न सकेको छैन,” प्रधानमन्त्रीनिकट स्रोतले बाह्रखरीलाई बतायो ।
खनाल–नेपाल समूहले अदालतले पूर्ववत् अवस्थामा फर्काइदिएकाले जेठ २ कै अवस्थामा निःशर्त फर्कनुपर्ने र जे निर्णय गर्ने हो, त्यही कमिटीले गर्नुपर्ने अडानमा छन् ।
तर, ओली निकै अघि बढिसकेको सहजै मिल्ने छाँटकाँट नदेखिएको नेताहरूको भनाइ छ ।
आज होला त छलफल ?
तिथिले नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनको आज महत्त्वपूर्ण दिन हो । आज नेकपा स्थापना दिवस पनि भएकाले ओली–माधव छलफल सकारात्मक दिशाबोध गर्ने खालको होस् भनेर एमालेकै नेताहरूले कामना गरिरहेका छन् । आजै एमाले धुम्बाराहीबाट सरेर बबरमहल आउँदैछ । पार्टी कार्यालय भवनको शिलान्यासको तिथि पनि आजै तोकिएको छ ।
बुधबार भोलि पनि छलफललाई निरन्तरता दिने भनेर ओली–नेपाल उठेर हिँडेकाले आज संवाद जोडिने ओली पक्षका नेताहरू बताउँछन् ।
माधवकुमार नेपाल भने आन्तरिक परामर्शमा छन् । ओलीसँगको संवाद सकिएपछि नेता नेपालले नेताहरूसँगको छलफलपछि मात्रै बोल्ने बताउँदै सञ्चारकर्मीको भिडबाट पन्छिएका थिए ।
बुधबार मध्यरातिसम्म वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल, युवराज ज्ञवाली, सुरेन्द्र पाण्डे, रघुजी पन्त आदिले नेता नेपाललाई सम्पर्कको प्रयास गरे पनि कुराकानी हुन नसकेको उनीहरूले बताएका छन् ।
पार्टीले ६ गते काटेको दुई दिनको स्पष्टीकरणको म्याद पनि आजै सकिन लागेकाले नेपाल पक्षले जवाफ बुझाउने तयारी पनि गरिरहेका छन् । खनाल–नेपाल समूहले आन्तरिक छलफलपछि मात्रै ओलीसँगको भेटबारे बताउने जानकारी दिएका छन् ।
नेकपा स्थापना दिवस भएकाले फुटको डिलमा पुगेको पार्टी आन्दोलन आजै संवादमार्फत् फर्कियोस् भन्ने चाहना रहेको एमाले नेताहरू बताउँछन् ।
ओलीले घेराबन्दीमा परेको महसुस गरेकै हुन् ?
मुलुकका हरेक घटना र त्यसका आयामहरूलाई ‘षड्यन्त्रको सिद्धान्त’सँग दाँजेर हेर्ने नजर नयाँ होइन । हिजोको छलफललाई पनि राजनीतिक वृत्तमा यही आँखाले हेरिएको छ ।
प्रधानमन्त्री ओली चौतर्फी घेराबन्दीमा परेकाले र मौजुदा सरकार जुनसुकै बेला पतन हुने दिशामा अघि बढेकाले संवादका जोडिन थालेको टिप्पणी राजनीतिक सर्कलमा भइरहेको छ । बुधबार मात्रै माओवादी केन्द्रले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ताको जिम्मा पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई दिएको छ । काङ्ग्रेस पनि सरकारको नेतृत्व लिन अग्रसर हुनुपर्ने आन्तरिक एवम् बाह्य दबाबमा छ ।
पार्टीका २७ जना सांसदलाई एकैमोठमा स्पष्टीकरण पत्र थमाएपछि ओलीको आफ्नो संसदीय गणित पनि कमजोर हुन पुगेको छ । यसले उनलाई थप रक्षात्मक बनाएको छ ।
यो सबैले ओलीलाई संवादका लागि दबाब बढाएको आकलन हुन थालेको छ ।
खनाल–नेपाल पक्षले ओलीको संवादलाई अझै पनि देखावटीकै रूपमा बुझेको छ । चैत २ गते संवादमा बसेका ओलीले ९ चैतमा नेता नेपालसहित ६ जनालाई स्पष्टीकरणको पत्र थमाएका थिए ।
त्यसो त पुस ५ गते संसद् विघटनको निष्कर्षमा पुग्नुअघि पनि ओलीले नेताहरूको घरदैलो गरेका थिए । पुस ४ गते संवाद गर्न भन्दै प्रचण्ड निवास खुमलटार हानिएका थिए ।
संवाद सकारात्मक निष्कर्षमा नपुग्दासम्म बुधबारको छलफल पनि त्यही सोच र चिन्तनको निरन्तरताकै रूपमा बुझ्नुपर्ने खनाल–नेपाल समूहको बुझाइ छ ।
