site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
साहित्य
Global Ime bankGlobal Ime bank
समाजका बेमेलविरुद्ध उद्घोष  

समसामयिक विषयवस्तुमा कविता लेख्न रुचाउने डा. अनन्त  अधिकारीको दृष्टि आमकविभन्दा फरक रहेको पाइन्छ । त्यसैले पनि पहिलो कृतिमै नेपाली कवितामा आफ्नो नाम अग्रपंक्तिमा राख्न सफल भएका छन् ।

नेपाली कविताको वर्तमान समयका आशालाग्दा प्रतिभा हुन्, डा. अनन्त । डा. अनन्तले समाजका विविध क्षेत्रका विकृतिलाई शालीनताका साथ प्रस्तुत गरेका छन्, कविताकृति ‘सर्वाइवल नोट’मा ।

उनको यस कृतिमा समकालीन समाजका विसंगति, मूल्यहीनता, कपट, लालच, विवेकहीनता, निरीहता र लाचारीलाई अभिव्यक्त गर्दै शान्ति, समता र न्यायपूर्ण समाज स्थापनाको आह्वान गरेको पाइन्छ । डा. अनन्त आफ्नो लेखनमा यथार्थपरक दृष्टिकोण अपनाउँदै समाजका विविध पक्षहरूलाई उजागर गर्न रुचाउँछन् ।

‘सर्वाइवल नोट’मा समसामयिक विषयवस्तु समेटिएका ४१ वटा कविताहरू छन् । कवि यही समाजका एक पात्र हुन् । र, समाजका हरेक गतिविधिलाई हेर्ने मिहिन तरिकाले उनी आमकविभन्दा बेग्लै देखिएका छन् । कविहरूको भीडमा प्रस्ट रूपमा चिन्न सक्ने सामर्थ्य उनका कविताले बनाएका छन् ।

पेसाले मनोचिकित्सक भएकोले मान्छेको मनका भावनासँग कविताको संवाद उनको लेखनको पृथक् पहिचान हो भन्ने लाग्छ ।

मानवीय मूल्य–मान्यतासँगै उनका कविताहरूमा जीवन दर्शनका प्रतिछायाहरू प्रशस्त भेटिन्छन् । यही समाजमा भएका घटनालाई यथार्थको जलप लगाएर लेखेका यी कविताका घटनाहरूलार्ई सुन्दर र शालीन रूपमा उजागर गर्न खप्पिस छन्, डा. अनन्त ।

यसको ज्वलन्त उदाहरण हो, ‘सर्वाइवल नोट’ । र, जीवनका हरेक पाटाहरू सुन्दर हुनुपर्छ र ती क्षणहरूलाई यादगर बनाउने सिर्जना गर्नुपर्छ भन्ने मान्यता कवितामा पोखिएका छन् ।

कविले सरल, बोधगम्य शैलीका विम्बले कवितालाई चिटिक्क पारेका छन् । सधैँ सबैले पोख्ने वेदना उनीबाट पोखिएको देखिँदैन, यो उनको अर्को विशेषता हो ।

संग्रहकै पहिलो कविता ‘गने अथवा गणबहादुर’ शीर्षक कवितामार्फत एउटा रिक्साचालकको कथासँगै आममान्छेका कथाहरू एकीकृत गरेका छन् कविले । व्यवस्था परिवर्तन भए पनि परिवर्तन हुन नसकेका शासकहरूको दृष्टि तथा एउटा लयहीन बनेको जीवनको पूरा हुन नसकेका अनगिन्ती सपनाहरू कवितामार्फत प्रस्तुत भएका छन् ।

वर्तमानका धेरैजसो कविताहरू वाद–प्रतिवादमा रहेर लेखिएका भेटिन्छन्, नाराजस्ता लाग्ने ती कविताका आयु धेरै हुँदैनन् । सीमित वर्गलाई लक्षित गरेर लेखिएका कविताहरू जीवन्त रहन सक्तैनन् । मानव जीवनका अनेकन् आयामसँग मेल खाने कविताहरू नै पठनीय लाग्छन् ।

उनका कविता प्रगतिशीलता, राष्ट्रवाद, जनपक्षीय र परिवर्तनकामी समाजको निमार्णमा जोड दिँदै देश र समाजप्रति उत्तरदायी तथा सकारात्मक सोचको निर्माणमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सफल छन् ।

कृतिका कविताहरूले फरकफरक आयाम बोकेका छन् । कविता पढिरहँदा फिल्म हेरिरहेको जस्तो पनि लाग्छ । कतै वर्तमान समाज पढिरहेको भान हुन्छ, कतै समाजका विविध घटनाक्रमसँग साक्षात्कार भएझैँ लाग्छ । दुःखका पहाडहरूको सम्झना ताजा बनाउँछ ।

रेमिट्यान्सका कथा झलझली आउँछ । विदेशिएका छोराको दुःख ताजा बन्छ । बाबुले बन्धकी राखेर पठाएको खोरिया बारी निखन्न आफ्नो ज्यान दाउमा राख्ने छोराका दुःखका कहानी डाक्टरका कवितामा भेटिन्छ ।

त्यति मात्र नभएर निराश जीवनमा आशा जगाउने कविताहरू ‘सर्वाइवल नोट’मा भेटिन्छन् ।

कविले जीवनदेखि हारेका कैयौँ व्यक्तिको सुसाइड नोटको विपक्षमा जिजीविषाको पैरवी गर्दै कविता लेखेका छन् ।

कवितामा डा. अनन्त कतै व्यंग्य गर्छन्, कतै आग्रह र कतै बेथितिका विरुद्धमा क्रूर पनि बन्छन् । सहरका सुकिला ‘ननसेन्स’हरूको कथा लेख्छन्, तिनीहरू सडकमा साग बेच्नेसँग पाँच रुपैयाँमा मोलमोलाइ गर्छन्, तर रेस्टुरेन्टमा पाँच सय टिप्स छोड्छन् । तिनलाई सुकिला ननसेन्सको संज्ञा दिन्छन् कवि ।

कवितामार्फत कविले वर्तमानमा सहिदका सपनालाई बेवास्ता गरिरहेका शासकलाई बिउँझाउन खोजेका छन् ।

डा. अनन्तले कवितामार्फत सबै मिलेर जीवनका अँध्यारा पक्षलाई त्यागेर उज्यालो निर्माण गरौँ भन्ने चाहना व्यक्त गरेका छन् । बुद्ध जन्मेको देशमा हराउँदै गएको बुद्धत्वलाई खोजी गरौँ भन्ने आग्रह पनि कवितामार्फत व्यक्त भएका छन् ।

यसभित्र प्रेमिल कविता पनि छन् । बाका कविता छन्, आमाका कविता छन् । यात्राका कविता छन् । परदेशिएका सन्तानको पीडालाई कवितामा उनेका छन् । समग्रमा कविता कविजस्तै शालीन र भद्र देखिएको छ ।

Laminar Tiles Banner adLaminar Tiles Banner ad
प्रकाशित मिति: शनिबार, चैत २, २०८१  १२:५६
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Kitchen Concept AdvertisementKitchen Concept Advertisement
Nepal Life Insurance banner adNepal Life Insurance banner ad
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
Hamro patroHamro patro