काठमाडौं । उपसभामुख इन्दिरा रानामगरले ‘पदीय मर्यादा भुलेर’ पत्र लेखेको दाबीसहित संसद्को राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिमा उजुरी परेको छ । समितिका सदस्यहरूले पनि पत्रको यथार्थ पत्ता लगाउन छानबिनको माग गरेका छन् ।
सांसदहरूले उपसभामुख रानाले अमेरिकी दूतावासलाई लेखको पत्र 'गम्भीर विषय' भएको बताएका छन् । बुधबार समितिमा रहेका विधेयकहरूबारे छलफल गर्न राज्य व्यवस्था तथा सुशासन समितिको बैठक बसेको थियो । तर, सौर्य एयरको विमान दुर्घटना भएपछि बैठक छोट्याइएको थियो । बैठकमा उपसभामुख रानाविरुद्ध परेको उजुरी वितरण गरिएको थियो ।
भक्तपुरको बालकोट ठेगाना खुलाएर अर्जुन बास्कोटाले उपसभामुखलाई हटाउन माग गर्दै उजुरी दिएका छन् । उनले उजुरीमा उपसभामुख रानाले पदको दुरुपयोग गरेर अमेरिकी दूतावासलाई 'पदीय मर्यादाविपरीत' पत्र लेखेको दाबी गरेका छन् ।
“उपरोक्त सम्बन्धमा माननीय उपसभामुख इन्दिरा रानाले २६/०२/२०२३ मा संसद् सचिवालय र आफ्नो पदको दुरुपयोग गरी अमेरिकी राजदूतावासमा पदीय मर्यादाविपरीत गैरसांसद व्यक्तिलाई भिसा सिफारिस गरेको हुँदा सो पत्रसमेत संलग्न गरी उपसभामुखलाई पद दुरुपयोग गरेको अभियोगमा हटाउन निवेदन चढाएको छु,” उजुरीमा लेखिएको छ ।
बैठकमा उजुरी वितरणपछि नेपाली कांग्रेस र नेकपा (एमाले)ले यो विषयलाई जोडतोडले उठाए । उनीहरूले गम्भीर विषय भएकाले तत्काल छलफल गरेर उपसभामुखमाथि छानबिन गर्नुपर्ने माग राखे ।
नेकपा (एमाले)का सांसद वासुदेव घिमिरेले उपसभामुखको पत्रलाई लिएर लेनदेनको विषय पनि बाहिर आएकाले समिति चुप लागेर बस्न नहुने बताए ।
“उपसभामुखसँग जोडिएको नेपाली व्यक्ति अमेरिका पठाउन खोजेको र लेनदेन पनि भएको कुरा बाहिर आएको छ । समितिमा उजुरी आएको कुरा छ,” उनले भने, “यो विषय समितिमा जानकारी आओस् र आवश्यक छलफल होस् । यो संवेदनशील विषय हो ।”
नेपाली कांग्रेसकी सांसद ईश्वरी न्यौपानेले उपसभामुखले 'करुणाभाव' देखाएर सफाइ पाउन नहुने बताइन् । उनले यो घटनाले विश्व समुदायमा नेपाली सांसद तथा उपसभामुख पदको बेइज्जत भएको तर्क गरिन् ।
“विश्वमा नेपाल देशको उपसभामुख मानव बेचबिखनमा संलग्न भन्ने आरोप लाग्ने भयो‚” उनले भनिन्‚ “उहाँको छानबिन हुनुपर्छ । दोषी नदेखिन सक्नुहुन्छ, तर दोष वा निर्दोष के हो छुट्याउन छानबिन हुनुपर्छ ।”
संसद्को लेटरप्याड दुरुपयोग गरेको सांसदहरूको भनाइ छ । उपसभामुख राना आफैँले एक जनाबाहेक अरूलाई नचिन्ने बताएपछि थप प्रश्न सिर्जना गरेको सांसदहरूको तर्क छ । राना निर्वाचित भएकै पार्टीका पूर्वमहामन्त्री मुकुल ढकालले फेसबुकमार्फत आफूले ९ लाख लेनदेन भएको जानकारी पाएको बताएका छन् । पार्टीमा उजुरी परेपछि मिलाएर सामसुम बनाइएको दाबीबारे पनि छानबिन हुनुपर्ने माग सांसदहरूको छ ।
“उपसभामुखको पत्रको यथार्थ छुट्याउन छानबिन प्रकृया अघि बढाउन के गर्न सकिन्छ समितिले त्यो गर्नुपर्छ‚” सांसद न्यौपानेले भनिन् ।
‘कमिसन अन द स्टाटस अफ वुमन’को ६७औँ सत्रमा भाग लिने नाममा उपसभामुख रानाले पाँच जनाका लागि अन्तर्वार्ताको मिति अघि सार्न लेखेको पत्रले सदनसमेत तताएको थियो ।
२६ फेब्रुअरी २०२३ मा उपसभामुख रानाले उपेन्द्र गौतम, सुश्मा लामा, राजेश लामा तामाङ, सुजन घर्तिमगर र धनप्रसाद गुरुङको अन्तर्वार्ता अघि सार्न आग्रह गर्दै पत्र लेखिकी थिइन् । सोही पत्र केही दिनअघि मात्र सार्वजनिक भएको हो । जसलाई लिएर चौतर्फी आलोचना भइरहेको छ ।