प्रमुख विपक्षी दल नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (एमाले)को सङ्कल्प यात्राकै बाटोमा अवरोध हुनेगरी प्रदेशको कोसी१नामाकरणमा असहमत पक्षले बन्दलगायतका कार्यक्रम तय गरेका छन् । एमालेले पनि आफ्ना पूर्वघोषित कार्यक्रम नरोकिने घोषणा गरेकाले कोसीमा नामाकरणकै विषयमा पुनः अप्रिय स्थिति उत्पन्न हुनसक्ने अवस्था देखिएको छ । 

एमाले पश्चिमको बैतडीदेखि सुरु गरिएको मध्यपहाडी लोकमार्ग केन्द्रित ‘संकल्प यात्रा’का क्रममा विभिन्न जिल्लाका कार्यक्रम सकेर पूर्वको कोसीतर्फ लागेको छ । यसबीच विभिन्न जिल्लामा भएका सभा र कार्यक्रमहरू शान्तिपूर्ण रहेका छन् ।  एमालेका नेता कार्यकर्ता सम्मिलित स‌कल्प यात्रा म‌सिर २६ गते कोसी पुग्ने कार्यक्रम छ ।

अर्कातिर एमालेकै यात्राको अवधिसँग जुध्ने गरी कोसी नामाकरणसँग असहमत पक्षले पनि बन्दलगायतका कार्यक्रम तय गरेका छन् । प्रदेश नम्बर १ को नामाकरण कोसी गरिँदा त्यस भूभागका बासिन्दाको मौलिक पहिचान गुम्ने भन्दै आफूलाई ‘पहिचानवादी’ भन्ने त्यस क्षेत्रका विशेषगरी पहाडी जनजातिहरू आन्दोलित हुँदैआएका छन् ।

कोसी प्रदेश सभामा एमालेका सदस्यहरू अरू दलका भन्दा अपेक्षाकृत बढी नै छन् । प्रदेशको कोसी नामाकरण पनि एमाले नेतृत्वकै सरकारको कार्यकालमा भएको थियो । नेपाली कांग्रेस र नेकपा (मा‌ओवादी केन्द्र)का सदस्यहरूले पनि कोसी नामाकरण गर्ने प्रस्तावमा सरकारलाई साथ दिएका थिए ।

अर्थात्, सबै प्रमुख दलकै सहमतिमा नामाकरण गरिएको भए पनि त्यसविरुद्ध आन्दोलन चर्केपछि मूलतः माओवादी केन्द्रले  कोसी नामाकरणमा सहमत हुनु गलत भएको स्वीकार गरेको छ । कांग्रेस भने सत्ताको प्रमुख साझेदार मा‌वादी केन्द्रलाई नचिढ्याउने मनसाय देखाएर  लगभग मौन बसेको छ ।

यस्तो अवस्थामा पहिचानका पक्षधरहरू एमालेप्रति बढी आक्रामक हुनु अस्वाभाविक नभए पनि मुठभेडकै स्थितिमा पुग्नु अनुचित र आपत्तिजनक भन्ने पक्कै हो । यसैले एमालेको राजनीतिक प्रतिवाद गर्न उसका कार्यक्रम बिथोल्न खोज्नु अधिनायकवादी मानसिकताको परिचायक हो । यसैले ‘पहिचानवादी’हरूले शन्तिका लागि स‌ंयमित हुनुपर्छ ।

कुनै पनि पक्षको एकअर्कासँग असहमत हुने र आआफ्नै शैलीमा शान्तिपूर्ण समर्थन वा विरोध जनाउने स्वतन्त्रता संविधानले नै प्रत्याभूत भएको छ । सरकारले उनीहरूको अधिकारको रक्षा गर्नुपर्छ । यसका लागि सरकारले सकेसम्म चुस्त र सुदृढ सुरक्षा व्यवस्था पक्कै पनि मिलाएकै हुनुपर्छ । नमिलाएको भए मिलाउनुपर्छ ।

लोकतान्त्रिक संस्कार भए एमाले र कोसी नामाकरण विरोधीले पनि एकअर्काको अधिकारको सम्मान गर्नुपर्छ । विशेषगरी पहिचानवादीले एमालेकै यात्रा अवरुद्ध गर्नेगरी बलजफ्ती नगरून् । एमालेका नेताहरूले पनि पहिचानवादीलाई होच्याउने र इख्याउने अभिव्यक्ति दिनु हुँदैन । लामो यात्रा शान्तिपूर्वक तय गरेको एमाले स‌यमित र चनाखो बनोस् ।