भारतीय कश्मीरको पहलगाममा १५ दिन पहिले २६ जनाको ज्यान लिनेगरी गरिएको आतङ्ककारी हमलाको उत्तरमा भारतले गए राति पाकिस्तान र पाकिस्तान अधिनस्थ कश्मीरका केही भागमा ‘जबाफी कारबाही’ गरेको छ । पाकिस्तानी सेनालाई उद्धृत गर्दै समाचार संस्थाहरूले जनाएअनुसार ‘अपरेसन सिन्दुर’ नाम दिइएको भारतीय सैनिक कारबाहीमा मर्नेहरूको सङ्ख्या २६ पुगेको छ भने ४६ जना घाइते भएका छन् ।
पहलगाम आतङ्कलगत्तै भारतले त्यसमा पाकिस्तानको हात रहेको र त्यसको समुचित जबाफ दिने बताएको थियो । पाकिस्तानले भने पहलगाम आतङ्कमा आफ्नो संलग्नता अस्वीकार गर्दै घटनाको निष्पक्ष जाँचका लागि आग्रह गरेको थियो । भारतले भने पाकिस्तानी संलग्नता स्पष्ट देखिएको दाबी गरी आतङ्ककारीलाई पाठ सिकाउने प्रण सार्वजनिकरूपमै गरेको छ ।
सीमा जोडिएका छिमेकी भारत र पाकिस्तानबीच कश्मीरलगायतका विषयमा तीनपटक युद्ध भइसकेको छ । पहलगाम आतङ्कजस्ता घटना र त्यसको बदलामा भारतीय कारबाही पनि पटकपटक भइसकेको छ । दुवै राष्ट्र आणविक शक्तिसम्पन्न छन् । यसैले भारत र पाकिस्तानबीच युद्धको जोखिम बढ्दा नेपालमा चिन्ता बढ्नु स्वाभाविकै हो ।
भारतीय कारबाही र त्यसको पाकिस्तानी प्रतिरोध यत्तिकैमा सीमित होस् भन्ने कामना गर्नुबाहेक सम्भवतः अहिले अरू केही गर्न सकिँदैन । इजरायलले भारतको आतङ्कबाट प्रतिरक्षाको अधिकारको समर्थन गरेको छ भने युरोपियन युनियन, अमेरिका, चीन, रुसलगायतका मुलुकहरूले दुवै मुलुकलाई संयमित रहन आग्रह गरेका छन् ।
हुन पनि युद्धले दुवै मुलुकका जनताले क्षतिमात्रै सहनुपर्ने हो । यसैले भारत र पाकिस्तानका जनताको हितका लागि पनि दुवै देशका राजनीतिक एवं संनिक नेतृत्व संयमित हुनु आवश्यक छ ।
कारबाही र प्रतिकारबाहीको शृङ्खला चल्न थाल्यो भने त्यसबाट अकल्पनीय क्षति हुनसक्छ । अहिल्यै सिन्धु जल सम्झौता स्थगित हुँदा पाकिस्तानमा खडेरी र अनिकाल लाग्ने जोखिम देखिइसकेको छ ।
दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग संगठन (सार्क) यसो त नाममा मात्र बाँचेको देखिन्छ तैपनि नेपाललगायतका यसका अरू सदस्यले भारत र पाकिस्तानलाई सामूहिक तथाअलगअलग रूपमा शान्ति कायम राख्न आग्रह गर्नु उचित हुने देखिन्छ । अहिले यसको पहल नेपालले गर्नसक्छ र पर्छ पनि । छिमेकका युद्धको डँडेलो सल्क्यो भने त्यसको आगोले वरपर सबैलाई जो पोल्छ ।
नेपालको संसद्मा पनि भारत(पाकिस्तान युद्धको जोखिम र नेपालले त्यसको दुष्परिणाम न्यून गर्न बेलैमा सजग हुनुपर्ने विषयमा सांसदहरूले सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छन् । भारत युद्धमा होमिन लागेको समाचारले नेपाली जनजीवन पनि संत्रस्त देखिएको छ । यसै पनि भारतमा हुने कुनै पनि घटनाको नेपालमा प्रभाव त परी नै हाल्छ ।