दाङ । तोकिएको समयमा लक्ष्यानुसारको काम गर्न नसकेपछि लमही–घोराही–तुलसीपुर सडक स्तरोन्नति परियोजनाबाट निर्माण कम्पनीका नेपाल प्रतिनिधि अनुप पाण्डे बाहिरिएका छन् । उनको स्थानमा निर्माण कम्पनीले अर्का प्रतिनिधि दोर्ण दुलाललाई खटाएको छ ।
नयाँ प्रतिनिधि दुलालले जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा पत्रकारहरुमाझ आफूले सरकारले तोकेको समयावधिभित्र चार लेन सडक स्तरोन्नतिको काम पूरा गरी सक्ने बताए । दाङ जिल्लाकै सबैभन्दा ठूलो गौरवको योजनाका रुपमा रहेको सो परियोजना विगत एक वर्षदेखि व्यवस्थापकीय कमजोरीका कारण ठप्पप्रायः रहेको छ ।
घोराहीको कुइरेपानीदेखि तुलसीपुरसम्म विभिन्न स्थानका सडकलाई चार लेनका रुपमा स्तरवृद्धि गर्न भारतको मुम्बईस्थित तथ्य इन्जिनियरिङ एन्ड इन्फा प्रोजेक्ट प्रालिसँग ठेक्का सम्झौता भएको थियो । सन् २०२१ अगस्त ११ मा निर्माणको काम सक्ने सम्झौता भए पनि विभिन्न कारणले परियोजनाको म्याद थपिएको छ ।
“निर्माणका लागि आवश्यक साधनहरुको स्वामित्व लिइसकेका छौँ, केही ‘गाडी–घोडा’ थप गरेपछि दसैंसम्म तपाईँहरुले कामको प्रगति अनुभव गर्न सक्नुहुनेछ,” प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामबहादुर कुरुम्बाङसहितको उपस्थितिमा नयाँ प्रतिनिधि दुलालले भने । उनले दसैंसम्म कम्तीमा आठ किमि सडकको वेसमेन्ट तयार गरी कालोपत्रको कामसमेत सुरु गरिने बताए ।
भारतको एक्जिम बैंकको एक करोड २१ लाख अमेरिकी डलर लगानी रहने सो सडक स्तरोन्नतिको काम करिब २८ किमि हुने सम्झौतामा उल्लेख छ । सम्झौताअनुसार कुइरेपानीदेखि हात्तीखौवा चोकसम्म चार लेन हुनेछ । कटुवाखोलादेखि डीके पम्पसम्म यसअघि नै चार लेन भइसकेको छ ।
डीके पम्पदेखि सर्रा चोकसम्म, नारायणपुरको झारबैरा चोकदेखि खैरा चोकसम्म र दूधरासदेखि तुलसीपुरको हात्तीखौवा चोकसम्म मात्र चार लेन सडक हुनेछ । बाँकी भाग भने दुई लेन नै रहने बताइएको छ ।
चार लेन सडक स्तरोन्नति परियोजनाका कन्सल्टेन्ट इन्जिनियर आशिष कँडेलले विगत १० महिनादेखि सडक स्तरोन्नतिको काम पूर्ण रुपमा ठप्प रहेको बताए । यसअघिका प्रतिनिधि पाण्डेले व्यवस्थापनको काम लक्ष्यआनुसार गर्न नसक्दा आयोजनाको म्याद पटक–पटक थपिँदै गएको उनले उनले जानकारी दिए ।
सन् २०२१ अगस्टमै सकिने भनिएको काम विद्युत् पोल हटाउन समस्या भएको कारण देखाउँदै १४५ दिन थपिएको थियो । त्यसपछि ‘लकडाउन’लाई कारण देखाएर फेरि १०३ दिन समय थपिएको छ । अब २०२२ जनवरी १९ सम्ममा परियोजनाका सबै काम सम्पन्न गरिने सम्झौता भएको छ ।
अक्सपाल प्रविधिमा कालोपत्र हुने सो सडक कम्तीमा १० वर्षसम्म केही नहुने बताइएको छ । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले नेपाल भ्रमणका बेला सहयोगको घोषणा गरेसँगै कपिलवस्तुको चन्द्रौटादेखि कृष्णनगरसम्म, भालुवाङदेखि प्युठानको बाग्दुला, भीमगिठी र लमहीदेखि तुलसीपुरसम्म चार लेन सडक स्तरोन्नतिको काम गर्ने गरी लमहीमा परियोजना कार्यालय सञ्चालनमा छ । लमहीदेखि घोराहीसम्म चार लेन बनाउने क्रममा बजेट पनि थोरै र वातावरणीय विनाश पनि धेरै हुने भएपछि वन क्षेत्रमा दुई लेनमै सडक सीमित राखी कुइरेपानीस्थित बबई पुलबाट मात्र काम सुरु गरिएको हो ।
कुनै पनि कारणले निर्माणको काममा अवरोध हुँदैन : प्रजिअ
प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामबहादुर कुरुम्बाङले कुनै पनि अवस्थामा चार लेन सडक स्तरोन्नतिको काममा स्थानीय प्रशासनका तर्फबाट अवरोध नहुने बताए ।
“नर्मल अवस्थामा होस् वा लकडाउनकै अवस्था, कुनै पनि समयमा तपाईंहरुको काममा अवरोध हुने छैन,” उनले भने ।
विकास निर्माणको सहजताका लागि आवश्यक परे जुनसुकै बेला पनि पास उपलब्ध गराउने र निर्माणमा संलग्न श्रमिकलाई कोरोनाविरुद्धको खोपसमेत व्यवस्थापन गर्न आफू लागिपर्ने उनको भनाइ छ ।
“तर, निर्माण कम्पनीका तर्फबाट देखिने गरी काम भइरहेको हुनुपर्यो । ‘फोर लेन सडक दाङको महत्वाकांक्षी एवं गौरवको योजना हो, फोर लेनलाई ट्रयाकमा ल्याउन सकिनँ भने म यहाँ बसिरहेको अर्थ रहँदैन,” उनले भने ।
चार लेन सडकका लागि भारतबाट ल्याउनुपर्ने कच्चापदार्थ होस् वा यहीँबाट प्राप्त हुने नदीजन्य पदार्थ आपूर्तिका लागि आफ्नो विशेष पहल हुने पनि उनले बताए ।