
काठमाडौं । राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र रैती दुनियाँबाट सार्वभौम नागरिक हुन नेपाली जनताले रगत बगाएर ल्याएको उपलब्धि भएको बताएका छन् । सोलुखुम्बुको नेचासल्यान गाउँपालिकाको प्रशासकीय भवन उद्घाटनमा पुगेका राष्ट्रपति पौडेलले अहिलेको व्यवस्थामा शासनमा बसेर खराब गर्नेलाई दण्डित गर्ने अधिकार नागरिकलाई नै रहेको बताए ।
पौडेलले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा हरेक नागरिक आफ्नो सार्वभौमसत्ताको आफैँ मालिक हुने पनि बताए । राष्ट्रपति पौडेलले भने, “शासन व्यवस्थालाई सुदृढ बनाउन र यही व्यवस्थाबाट नेपाली जनताको भाग्य र भविष्य सुनिश्चित छ भन्ने महसुस गराउनुपर्ने दायित्व सरकार, राजनीतिक दललगायत हामी सबैको हो ।”
नागरिक स्वतन्त्रता र शासन प्रणालीमा सुधार समयको माग र जनताको चाहना दुवै भएको बताउँदै राष्ट्रपतिले जनताले बनाएको संविधानविपरीतका निरंकुशता र अराजकता पनि जनतालाइ स्वीकार्य नहुने बताए ।
“इतिहास साक्षी छ, १०४ वर्षीय जहानियाँ राणा शासन होस् कि ३० वर्षे पञ्चायत वा सक्रिय राजतन्त्र, नेपाली जनताले कुनै पनि निरंकुशताका नाम र अवशेषलाई रुचाएनन्,” पौडेलले भने, “संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र हामीले त्यसै प्राप्त गरेका होइनौँ । यो हजारौँको त्याग, संघर्ष र बलिदानबाट प्राप्त उपलब्धि हो ।”
टिम्मुरबोटेसँग जोडेर सम्झिए राजाको शासन
राष्ट्रपति पौडेलले तत्कालीन राजा महेन्द्र र पछि वीरेन्द्रले नेतृत्व गरेको पञ्चायतले विरोध गर्नेहरूको ज्यान लिने गरेको भन्दै अहिलेको व्यवस्था त्यसअघिदेखिका सहिदको बलिदानबाट आएको बताए ।
सरकारको निरंकुशताको विरोध गर्नेहरूलाई टिम्मुरबोटेमा ओढारभित्रै थुनेर दर्जनभन्दा बढीको हत्या भएको भन्दै त्यस्ता क्रूर शासकहरूले फेरि त्यस्तै व्यवस्थाका पक्षमा अहिले वकालत गरिरहेको उनको भनाइ थियो । उनले एकै ठाउँमा आमहत्या गरेको टिम्मुरबोटे नजिकै रहेको भन्दै उक्त ठाउँको स्मरण गर्दा पनि भावविह्वल हुने बताएका थिए ।
सभामुख हुँदा पैदल यात्रा गर्दै यस ठाँउमा र पूर्वी पहाडका डाँडाकाँडा पुगेको र जनतासँग साक्षात्कार गरेको उनले स्मरण गरे । उनले भावविह्वल हुँदै नजिकै रहेको टिम्मुरबोटेको ओढारमा रुझ्दै र भिज्दै पुगेको बताए ।
०३१ सालमा सुरक्षाकर्मीले घेरा हालेर ओढारभित्रै दर्जनभन्दा बढी मुक्ति सेनाको ज्यान लिएको घटना ‘टिम्मुरबोटे काण्ड’का रूपमा चर्चित छ ।