काठमाडौं । सामाजिक सञ्जाल एक्सका मालिक एलन मस्कले अमेरिकी राष्ट्रपति पदको निर्वाचनबारे पोस्ट गरेका मिथ्या र भ्रामक सूचनाले दुई बिलियन भ्युज पाएकाछन् । गैरनाफामूलक संस्था सेन्टर फर काउन्टरिङ डिजिटल हेटले गरेको अध्ययनानुसार मस्कका यस्ता पोस्टमा दुई बिलियन भ्युज छन् ।
विज्ञका अनुसार, चुनावी नतिजामा महत्त्वपूर्ण प्रभाव पार्न सक्ने राज्यमा मस्कको कम्पनी एक्सले मिथ्या सूचना फैलाउन मुख्य भूमिका निर्वाह गरेको छ ।
एक्सका प्रवक्ताले भने यसको ‘कम्युनिटी नोट’ प्रयोगकर्तालाई सही र भ्रामक सूचना छुट्ट्याउने काममा प्रभावकारी भएको बताए ।
मस्कले ट्विटर खरिद गरेर एक्स बनाएपछि ‘कन्टेन्ट मोडरेसन’ फिचर हटाए । उनी हाल डोनाल्ड ट्रम्पको समर्थनमा लागेका छन् ।
एक्समा २०३ मिलियन फलोअर रहेका मस्कले पोस्ट गर्ने मिथ्या र भ्रामक सूचनाको ‘नेटवर्क इफेक्ट’ हुन्छ । उनले गरेका मिथ्या र भ्रामक पोस्ट अन्य सामाजिक सञ्जाल रेडिट, टेलिग्राममा जाने गरेको कार्नेगी मेलन विश्वविद्यालयकी कम्प्युटर विज्ञानकी प्राध्यापक क्याथलिन कार्ली बताउँछिन् ।
यो वर्ष मस्कले निर्वाचनसम्बन्धी गरेका पोस्टमध्ये कम्तीमा ८७ वटालाई तथ्यजाँचकीले भ्रामक र मिथ्या भनेका छन् । सेन्टर फर काउन्टरिङ डिजिटल हेटका अनुसार यी पोस्टहरू दुई बिलियनले हेरका छन् ।
एक लाख १७ हजार फलोअर भएको एउटा एक्स प्रोफाइलले पेन्सिलभियामा मतपत्र नष्ट गरिएको भिडियो पोस्ट गरेको थियो । तथ्यजाँचमा उक्त भिडियो मिथ्या प्रमाणित भयो । एक्सले भने यो भिडियो सेयर गर्ने एकाउन्टलाई कारबाही गरिएको जनाएको छ ।
एक्समा मिथ्या, भ्रामक र षड्यन्त्र सिद्धान्तलाई फैलाउने मामिलामा मस्कको भूमिका स्रोतका रूपमा छ । जर्मन समाचार संस्था डीडब्ल्यूका अनुसार, उनी यस्ता मिथ्या, भ्रामक सूचना पोस्ट मात्र गर्दैनन्, अरूले पोस्ट गरेका रि–पोस्ट समेत गर्छन् ।
समाचार संस्था सीएनएनका अनुसार, मस्कको एक्समा फैलिएका मिथ्या, भ्रामक सूचनाले अमेरिकाको संघीय निर्वाचन आयोगलाई पनि तनाव भएको छ । अमेरिकी राष्ट्रपतीय चुनावी नतिजामा प्रभाव पार्ने ‘स्वीङ’ राज्यहरू पेन्सिलभिया, एरिजोना, मिसिगनमा निर्वाचन अधिकारीहरूले एक्सबाट आउने मिथ्या सूचनाको तथ्यजाँच नै गर्न सकिरहेका छैनन् ।
“हामीले सक्दो प्रयास गरिरहेका छौँ, तर मस्कका अगाडि असफल साबित भइरहेका छौँ,” एरिजोनाका वरिष्ठ निर्वाचन अधिकृत स्टेफन रिचरले भने ।
मस्कका ७०० भन्दा बढी पोस्ट विश्लेषण गरेको एनबीसी न्युजका अनुसार, चुनावी प्रक्रियाबारे भ्रम फैलने गरी पोस्ट गरिएका उनका मिथ्या र भ्रामक सूचनाले अरूभन्दा बढी भ्युज पाएका छन् ।