काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेन र पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको पहिलो टेलिभिजन डिबेट सकिएको छ । नेपाली समयानुसार शुक्रबार बिहान सीएनएनबाट उक्त डिबेट लाइभ प्रसारण गरिएको थियो ।

पूर्वनिर्धारित कार्यक्रमानुसार ९० मिनेटको समय छुट्ट्याइएको थियो । एक घण्टा ४० मिनेटमा त्यो सकियो ।

दुईबीच एकापसमा थुप्रै विषयमा आरोप–प्रत्यारोप चल्यो । दुवै व्यक्तिगत लाग्ने खालका कतिपय आरोप–प्रत्यारोपमा उत्रिए । विवादित विषय विदेश मामिला, अर्थतन्त्र र गर्भपतनलगायत रहे ।

ट्रम्पले बारम्बार अर्थतन्त्र र विदेश नीतिको रेकर्डबारे बाइडेनलाई प्रहार गरे । बाइडेनले ट्रम्पलाई उनीमाथि लागेको फौजदारी अभियोग र सन् २०२० को राष्ट्रपति निर्वाचनको परिणाम उल्ट्याउन खोजेको आरोप लगाए ।

दुवै नेताहरू करिब चार वर्षपछि ‘फेस टु फेस’ भएकाले डिबेट निकै चाखलाग्दो थियो । उनीहरू आआफ्नो पक्षमा मतदातालाई आकर्षित गर्न तत्पर रहे । त्यसको फैसला आउँदो नोभेम्बर ५ मा हुनेछ ।

दुवैजना यसपालि राष्ट्रपति पदमा दोस्रोपटक भिड्दै छन् । अघिल्लोपटक ट्रम्प पराजित भएका थिए ।

दर्शकको भनाइ के रह्यो ?
रिपब्लिकन तथा डेमोर्क्र्याट – जसले उक्त डिबेट हेरे, उनीहरूले बीबीसीसँग प्रतिक्रिया जनाएका छन् ।

पूर्वडेमोर्क्र्याट कंग्रेस ओमन स्टेफानी मुर्फीले बाइडेनले बोलेको बुझ्न कठिन भएको बताइन् । उनले ट्रम्पले गरेको कमेन्ट पनि सत्य नभएको बताइन् । टम्पले बोलेका कुरा पत्याउन ‘फ्याक्ट चेकिङ’ आवश्यक पर्ने उनको भनाइ थियो ।

ट्रम्पले आउँदो चुनावको परिणाम स्वीकार गर्ने कि नगर्ने भन्ने प्रश्नको जवाफ दिन गाह्रो मानेकामा आफ्नो चासो रहेको उनले बताइन् ।

समग्रमा डिबेटमा बाइडेनको वृद्धावस्था देखिएको उनले टिप्पणी गरिन् । बाइडेनको तुलनामा ट्रम्पले राम्रो प्रदर्शन गरेको उनको भनाइ थियो ।

पूर्वरिपब्लिकन कंग्रेसम्यान रोड्नी डेभिसले डिबेटले चुनावमा ट्रम्पले जित्ने प्रस्ट देखाएको बताए ।

समापन मन्तव्यका क्रममा ट्रम्पले बाइडेन कार्यकालमा अमेरिकीले नर्कमा बसेको महसुस गरेको बताए । उनले बाइडेनलाई एउटा ‘कम्लेनर’का रूपमा व्याख्या गरे । बाइडेनले अमेरिकालाई असुरक्षित बनाएको र अन्तर्राष्ट्रियजगत्मा छवि बिगारेको उनले आरोप लगाए ।

बाइडेनको इरान नीतिले हमासलाई इजरायलमा आक्रमण गर्न अनुमति दिएको जनाउँदै उनले युक्रेनको अवस्था कहिल्यै त्यस्तो हुनु हुँदैन थियो भने ।

गएको अक्टोबर ७ पछि अमेरिकामा बाइडेनकै कारण प्रो प्यालेस्टाइन प्रदर्शन बढेको उनले आरोप लगाए । ट्रम्पले पूरै देशले बाइडेनलाई सम्मान नगर्ने टिप्पणी गरे ।

“हामी असफलतातिर गयौँ, योभन्दा बढी फेल हुनु हुँदैन । वी आर गोइङ टु मेक इट ग्रेट अगेन (हामी फेरि यसलाई महान् देश बनाउँछौँ),” ट्रम्पले भने ।

आजको अमेरिकी रात बाइडेनका निम्ति ‘ब्याड नाइट’ भएको धेरैले टिप्पणी गरेका छन् । बुढोपन र उनी नबोलेको बेलामा पनि मुख खुलेको राम्रो नदेखिएको धेरैको भनाइ छ । बाइडेनले दोस्रो हाफमा राम्रो गर्न खोजे पनि त्यति बेला निकै ढिलो भइसकेको टिप्पणी गरिएको छ ।

बाइडेनले आफ्नो समापन मन्तव्यमा अमेरिकी जनताका निम्ति आफूले नीति परिवर्तन गरेर गर्न खोजेको कामका बारेमा बोले । इन्सुलिनको मूल्य घटाउने र उपयुक्त शुल्कमा चाइल्ड केयरको व्यवस्था गर्नेजस्ता विषय उनले अघि सारेका थिए ।

उनले मुद्रास्फीति कम गर्ने विषय समेत उठाए । आफूले कर घटाउने उनले बताए । ट्रम्पले जितेमा अझ कर बढाउने उनको भनाइ थियो । बीबीसीबाट ।