काठमाडौं । विश्वभर दैनिक १० लाख मानिसमा असुरक्षित यौन सम्पर्कका कारण हुने रोग एसटीडी (सेक्सुअल्ली ट्रान्समिटेड डिजिज्) संक्रमण भएको तथ्यांक सार्वजनिक भएको छ । यो विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्लूएचओ)को तथ्यांक हो । डब्लूएचओले सन् २०२४ मे मा सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार जोगिन सकिने संक्रमणबाट सो संख्यामा मानिस संक्रमित भइरहेका छन् ।
१५ देखि ४९ वर्ष उमेर समूहका व्यक्तिमा लक्षण नदेखिने विशेषगरी चारखाले संक्रमण देखिएका छन् । डब्लूएचओका अनुसार संक्रमित हुनेमा अधिकांस न्यून आय भएका मुलुकका नागरिक छन् । तथ्यांकअनुसार बर्सेनि ३७४ मिलियन अर्थात् ३७ करोड ४० लाख नयाँ संक्रमित थपिन्छन् । नयाँ संक्रमितमध्ये सबैभन्दा धेरै १५६ मिलियनलाई ट्राइकोमोनियासिस संक्रमण देखिएको छ ।
यस्तै, १२९ मिलियन जनसंख्यालाई क्लामाइडिया, ८२ मिलियनलाई गोनोरिया र ७.१ मिलियनलाई सिफिलिस देखिएको छ । हेपाटाइटिस बी, एचएसभी, एचआईभी र एचपीभी भने भाइरल संक्रमणबाट हुने एसटीडी हुन् । यसबाहेक करिब ५०० मिलियन मानिसमा भने वंशाणुगत रूपमा नै एसटीडी गराउने भाइरस हुन्छ ।
सन् २०२२ सम्म विश्वका २५४ मिलियन अर्थात् २५ करोड ४० लाख जनसंख्या हेपाटाइटिस बी लिएर बाँचेका थिए । एसटीडी र यसको जटिलता महिलामा बढी भएको डब्लूएचओले जनाएको छ ।
एसटीडी गराउने ३० प्रकारका ब्याक्टेरिया भाइरस, पारासाइटलगायत हुन्छन् । ट्राइकोमोनियासिस, क्लामाइडिया, गोनोरिया र सिफिलिस सावधानी अपनाए जोगिन सकिने संक्रमण हुन् ।
यसबाहेक ह्युमन प्यापिलोमा भाइरस (एचपीभी), एचआईभीजस्ता संक्रमण केही जटिल मानिन्छन् । एचपीभी पाठेघरको मुखको क्यान्सर गराउने भाइरस हो । यसका कारण विश्वमा बर्सेनि तीन लाख ११ हजार महिलालाई क्यान्सर हुने डब्लुएचओको तथ्यांक छ ।
कतिपय एसटीडी रोगहरू आमाबाट शिशुमा समेत सर्छन् । कतिपय संक्रमण गर्भावस्था, प्रसूति र स्तनपानको समयमा शिशुमा सर्छन् । सन् २०२२ मा १.१ मिलियन महिलालाई गर्भावस्थामा सिफिलिस भएको थियो । उनीहरूबाट जन्मिएका तीन लाख ९० हजार बालबालिकामा जन्मजात कुनै न कुनै समस्या देखिएको डब्लुएचओले जनाएको छ ।
यौन संक्रमणजन्य रोगहरूले विशेषगरी महिलाको प्रजनन स्वास्थ्यमा ठूलो असर पुर्याएको छ । यस्ता संक्रमणले धेरैजसोमा बाँझोपन, गर्भावस्थामा जटिलता, एचआईभी, क्यान्सरजस्ता समस्या निम्तिएका छन् ।
के हो समाधान ?
एसटीडीको समस्या भोग्नेमा अधिकांस न्यून आय भएका मुलुक छन् । ती मुलुकमा क्लामाइडिया र गोनोरिया धेरै देखिएको छ । एसटीडीको मुख्य कारण असुरक्षित यौन सम्पर्क र यौन व्यवहार नै रहेको डब्लुएचओको निष्कर्ष छ ।
यस्ता मुलुकका नागरिकमा जनचेतनाको कमी हुनु, स्वाथ्यकर्मीले प्रस्ट परामर्श नदिनु, समयमा परीक्षण गर्न नजानु, औषधिको मात्रा पूरा नगर्नु, फ्लोअपमा नजानुजस्ता कारणले रोकथाममा कठिनाइ भएकोे छ ।
पछिल्ला वर्षहरुमा एसटीडीविरुद्ध औषधि निस्प्रभावी हुँदै गएको डब्लुएचओको ठहर छ । एसटीडीको उपचार एन्टिबायोटिक औषधि र केहीमा निरन्तर औषधिको प्रयोग नै हो । हेपाटाइटिस् बी र एचपीभीका निम्ति भने प्रभावकारी खोप छन् । सन् २०२३ देखि एचपीभी विश्वका १४० देशमा नियमित खोपमा समावेश गरेर दिन थालिएको छ ।