काठमाडौं । प्रहरीले लागुऔषध कोकिनसहित पक्राउ गरेका तीन महिलालाई सार्वजनिक गरेको छ । पक्राउ पर्नेहरूमा युगान्डाकी ४४ वर्षीया केभिना मुगला, ३० वर्षीया लिल्लिन सुसन र भारतीय नागरिक देवाजनी पाल छिन् ।

उनीहरूलाई लागुऔषध नियन्त्रण ब्युरोको टोलीले काठमाडौंबाट आइतबार र मंगलबार पक्राउ गरेको हो । पक्राउ परेका युगान्डाकी केभिनाको साथबाट प्रहरीले एक किलो २६० ग्राम कोकिन र लिल्लिन सुसनको साथबाट एक किलो ३९४ ग्राम कोकिन बरामद भएको ब्युरोको प्रमुख एसएसपी गोविन्द थपलियाले जानकारी दिए ।

भारतीय नागरिक भने भारतबाट कोकिन लिन नेपाल प्रवेश गरेको खुलेको हो । पक्राउ परेकामाथि ब्युरोको टोलीले थप अनुसन्धान जारी राखेको छ ।

इथियोपियाबाट ल्याएका थिए कोकिन

ब्युरो प्रहरी टोलीको अनुसन्धानका क्रममा युगान्डाकी महिलाले कोकिन इथियोपियाबाट वैशाख २८ गतेबाट कतारको दोहा विमानस्थल हुँदै काठमाडौं पुर्‍याएको खुलेको हो । ब्युरोका एसएसपी थपलियाका अनुसार पक्राउ परेका दुवैजना भरिया हुन् । उनीहरूले कोकिन नेपाल पुर्‍याएबापत दुई हजार डलर पाउने आश्वासनमा आएको खुलेको छ । उनीहरू दुवैजना पहिलोपटक नेपाल आएको खुलेको छ ।

पक्राउ परेका केभिना मुगलाले भने एक किलो २६० ग्राम कोकिनको प्लास्टिकले र्‍यापिङ गरी पेटमा निलेर ल्याएका थिए । उनलाई शंकास्पद अवस्थामा सिनामंगलबाट प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर स्वास्थ्य परीक्षणका लागि प्रहरी अस्पताल महाराजगञ्ज पुर्‍याएपछि कोकिन फेला परेको हो ।

बरामद काेकिन

उनको साथबाट कोकिन फेला परेपछि प्रहरीले उनीसँगै नेपाल आएकी अर्की महिला लिल्लिन सुसनबारे समेत निगरानी गरेको थियो । उनी मंगलबार ठमेलको एक होटलबाट पक्राउ परेका हुन् । उनीसँगै भारतीय नागरिक देवाजनी पालसमेत पक्राउ गरिएको हो । उनी भारतबाट २० हजार भारु पाउने लोभमा परेर काठमाडौं आएको खुलेको छ ।

प्रहरीले लागुऔषधका रूपमा महंगो मानिने कोकिनको मुख्य बजार भारत नै रहेको दाबी गरेको छ । प्रहरीले बरामद गरेको कोकिनको मुल्य दुई करोडभन्दा बढी रहेको दाबी गरेको छ ।

चार वर्षमा ४० किलो बरामद

प्रहरीको लागुऔषध नियन्त्रण ब्युरोको तथ्यांकले नेपाल कोकिनको मुख्य ट्रान्जिट प्वाइन्ट नेपाल रहेको देखाएको छ । चालु आर्थिक वर्षमा मात्रै ब्युरोको टोलीले सात किलो कोकिन बरामद गरेको छ । त्यस्तै, अघिल्लो आर्थिक वर्ष २०७९/२०८० मा ब्युरोको टोलीले १५ किलो बरामद गरेको थियो ।

त्यस्तै २०७८/२०७९ र त्यसअघिको वर्षमा तीन किलो तथा आर्थिक वर्ष २०७६/२०७७ मा १५ किलो कोकिन बरामद भएको तथ्यांक ब्युरोसँग छ ।

ब्युरोका एसएसपी थपलियाका अनुसार कोकिन पेरु, कोलम्बिया, ब्राजिल, बोलिभिया, इथियोपिया हुँदै नेपाल आउने र नेपाल हुँदै भारतदेखि अन्य युरोपियन देशमा समेत जाने गरेको छ । त्यसरी बरामद भएको कोकिन कारोबारमा अफ्रिकीमूलका महिला प्रयोग भएको पाइएको छ ।

के हो कोकिन ?

कोकिन एक प्रकारको कडा खालको लागुऔषध हो । कोका बिरुवाको पातलाई रासायनिक प्रशोधनबाट उत्पादन गरिने कोकिन मंहगो लागुऔषधका रूपमा प्रयोग गर्ने प्रयोगकर्ताहरूले सेवन गर्ने गर्छन् ।

कोकिनको सेवनले मानिसमा अनावश्यक सक्रिय देखाउने र उत्तेजित गराउने काम गर्छ । कोकिन पेरु, कोलम्बिया, ब्राजिल, बोलिभिया, चिली र दक्षिण अमेरिकाको पहाडी र जंगल क्षेत्रमा अवैध रूपमा उत्पादन गरिन्छ ।

यसकाे मूल्य भारतीय बजारमा प्रतिग्राम तीन हजारदेखि पाँच हजार भारु पर्ने प्रहरीले जनाएकाे छ ।