काठमाडौंमा दुईवटा समूहले एकै दिन एकै स्थानमा विरोध प्रदर्शन गर्ने घोषणा गरेपछि सरकारले एक महिनाका लागि सिंहदरबार र संसद् भवनको आसपास निषेधाज्ञा जारी गरेको छ । टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाएपछि नागरिक स्वतन्त्रताविरुद्ध यो अर्को निषेध हो ।

हुनत, दुई विरोधी समूहको भिडन्त रोक्ने यो सजिलो उपाय हुनसक्छ । तर, एक दिनको प्रदर्शनबाट हुनसक्ने अशान्ति रोक्नका लागि महिना दिनसम्म विरोध प्रदर्शन गर्न नपाउने आदेशको औचित्य पुष्टि गर्न सकिँदैन ।

नेपालको संविधान, २०७२ ले अभिव्यक्ति र संगठनको अधिकार प्रत्याभूत गरेको छ । यसैले टिकटकमाथि प्रतिबन्ध लगाउने वा विरोध प्रदर्शनमा रोक लगाउने सरकारी रवैया संविधान तथा लोकतान्त्रिक संस्कारविपरीत हो । सरकार भने संविधान मिच्न हिचकिचाएन । 

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाललगायत सरकारका मन्त्रीहरू विशेषगरी  नेकपा ९माओवादी०का नेताहरू केही दिन यता व्यवस्था नै सङ्कटमा परेको कोकोहोलो मच्चाइरहेका छन् । संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रमा सङ्कट भने सरकारकै क्रियाकलापबाट मात्र परेको देखिएको छ ।

संविधानमै प्रत्याभूत नागरिकका मौलिक अधिकार कुण्ठित गरेर लोकतान्त्रिक पद्धति जोगिन सक्दैन । संविधानका भावना र मर्मको मर्यादा रहेमात्र लोकतन्त्र सुदृढ हुने हो । सरकारको नेतृत्व गर्नेहरूले इतिहासको यो सामान्य सार्वभौम सत्य पनि नबुझेको त नहुनुपर्ने !

एक दिन गरिने प्रदर्शनमा सम्भावित झडप रोक्न केही घन्टाको निषेधाज्ञा नै पर्याप्त हुनुपर्ने हो । प्रदर्शनकारीबाट हुनसक्ने अराजकता रोक्न प्रशासनले तयारी गर्नु त पर्छ तर यसरी ‘निहुरोलाई बन्चरो’ भनेजस्तो गर्नु संविधान र लोकतन्त्रमा प्रहार गर्नु हो ।

अहिले संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रविरुद्ध सानो समूह मुखर बनेको देखिन्छ । निर्वाचनमा जनताबाट अस्वीकृत यस समूहलाई ‘हौवा’ बनाउने मूर्खता मन्त्रीहरूले नै गरेका हुन् । अहिले जारी एक महिने निषेधाज्ञामा पनि त्यही मूर्खता दोहोरिएको छ । 

शासकहरू ‘निकम्मा’ भए भने सत्तामा टिकिरहन काल्पनिक ‘शत्रु’ र ‘षड्यन्त्र’को हौवा फैलाउँछन् । अहिले पनि जनताको हितमा केही गर्न नसकेपछि सरकारले ‘स्वतन्त्रता’लाई शत्रु र जनताको आवाजमा षड्यन्त्र देख्न थालेको सन्देश जनमानसमा पुगेको छ ।  

सरकारले बदनियत राखेरै नागरिक स्वतन्त्रतामा अतिक्रमण गर्न थालेको हो भने नागरिक स्तरबाटै त्यसको विरोध पक्कै हुनेछ । यी निर्णयहरू हतास मानसिकतामा गरिएका मूर्खता हुन् भने सकेसम्म छिटो सच्याएर सरकारले जनताको विश्वास आर्जन गर्ने प्रयत्न गरोस् ।