काठमाडौं । डेंगीसँगै स्क्रब टाइफस संक्रमितको संख्या यसवर्ष बढेको छ । सन् २०२३ को जनवरीयता अक्टोबर अन्तिमसम्म तीन हजार ९०० जनामा संक्रमण देखिएको इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियनत्रण महाशाखाले जनाएको छ ।
महाशाखाका किटजन्य रोग शाखा प्रमुख डा. गोकर्ण दाहालका अनुसार यो संक्रमण धादिङ, नुवाकोट, संखुवासभा, बाग्लुङ, पर्वत, लमजुङ, कैलाली कञ्चनपुरलगायतका जिल्लामा धेरै देखिएको छ ।
नेपालमा २०७२ सालको भूकम्पपछि स्क्रब टाइफस संक्रमितको संख्या वर्षेनी बढ्दै गएको डा. दाहालको भनाइ छ । गतवर्ष सन् २०२२ मा संक्रमितको संख्या तीन हजार ५०० पुगेको थियो ।
स्क्रब टाइफस मुसा, खरायोलगायत रौँ भएका जीवजन्तुमा पाइने एक प्रकारको संक्रमित किर्नाको टोकाइबाट मानिसमा सर्ने संक्रमण हो । यस्ता जीवजन्तुमा पाइने किर्ना ‘ओरिन्सिया सुसुगामासी’ नामक जीवाणुबाट संक्रमित छ भने उक्त किर्नाले मानिसलाई टोकेमा यो संक्रमण सर्दछ ।
वरिष्ठ सरुवारोग विशेषज्ञ डा. शेरबहादुर पुनका अनुसार स्क्रब टाइफसको संक्रमण भएमा सुरुमा छाला चिलाउने, आँखा रातो हुँदै जाने, मांसपेसी सुन्निनेजस्ता लक्षण देखा पर्न थाल्छन् ।
बिस्तारै खोकी लाग्ने, पेट दुख्ने, पखाला लाग्ने, उच्च ज्वरो आउने, श्वासप्रश्वासमा अवरोध आउनेजस्ता समस्या बढ्न थाल्छन् र टोकेको ठाउँमा कालो सानो दाग बस्दै जान्छ ।
यसका लक्षण अन्य संक्रमणजन्य रोगसँग पनि मिल्दाजुल्दा हुने भएकाले पहिचानका लागि समयमै चिकित्सककहाँ पुग्न उनको अनुरोध छ ।