बुटवल । एक नेताको राजनीतिक जीवनमा चुनावी एउटै प्रतिद्वन्द्वी कति पटकसम्म दोहोरिएलान् ? लुम्बिनी प्रदेशको गुल्मी जिल्लामा दुई उमेदवार अहिलेसम्म चार पटकसम्म विपक्षीको रूपमा चुनावी मैदानमा छन् । गुल्मीको क्षेत्र नं. १ मा नेकपा एमालेका उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवाली र नेपाली कांग्रेसका नेता चन्द्र भण्डारी चौथोपटक चुनावी मैदानमा छन् । 

आफ्नो भाषणकलाको माध्यमबाट जनतालाई आकर्षित गर्न सक्ने छवि बनाएका दुवै नेता आफ्नो पार्टीमा मात्र होइन जनस्तरमै परिचित अनुहार हुन् । ज्ञवाली नेकपा एमालेको मुख्य निर्णयमा सहभागी हुने नेता हुन् भने भण्डारी नेपाली कांग्रेसको संस्थापनइतर समूहको दोस्रो वरीयताका नेता हुन् ।

यो बिचमा तीन पटक निर्वाचन ज्ञवालीले जितेका छन् भने एक पटक निर्वाचन भण्डारीले जितेका छन् । २०६४ र ०७४ को निर्वाचनमा ज्ञवालीले जितेका थिए । २०६४ यता उनीहरूबीच प्रतिस्पर्धा हुँदै आएको छ । 

दुईजनाको प्रतिस्पर्धामा २०७० मा भएको संविधानसभाको दोस्रो निर्वाचनमा भने भण्डारीले बाजी मारेका थिए । १५ वर्षदेखि दुई नेताबीच चुनावी प्रतिस्पर्धा हुँदै आएको छ ।

तर, लामो समय प्रतिस्पर्धामा रहेका यी नेताहरू एकले अर्कोलाई धेरै आलोचना गर्दैनन् । अनावश्यक आरोप पनि धेरै लगाउँदैनन् । चुनाव जित्दा एकले अर्कालाई सम्मान गर्ने शैली दुवैले बनाएका छन् । २०७० मा भण्डारी निर्वाचित हुँदा ज्ञवालीले खादा ओढाएर सम्मान गरेका थिए । २०७४ मा भण्डारीले ज्ञवालीलाई खादा ओढाएर सफल कार्यकालका लागि शुभकामना दिएका थिए । 

केन्द्रमा दुवैको राम्रो पहुँच
एमाले नेता ज्ञवाली अध्यक्ष केपी ओली निकटका नेता हुन् । पार्टीका महत्त्वपूर्ण निर्णयमा उनी ओलीसँगै हुन्छन् । यसअघि ओली प्रधानमन्त्री हुँदा परराष्ट्र मन्त्री रहेका ज्ञवाली पार्टी सञ्चालनमा मुख्य सहयोगीमध्ये पर्दछन् । उनको क्षेत्रमा पार्टीभित्र त्यति धेरै असन्तुष्टि देखिने गरी बाहिर आएका छैनन् । विगतमा दुई समूहको राजनीति हुँदा पनि उनको क्षेत्रमा फरक समूह धेरै बलियो थिएन ।

कांग्रेस नेता भण्डारी सभापति शेरबहादुर देउवाका खरो आलोचकका रूपमा परिचित छन् । गत वर्ष पार्टीको १४औँ महाधिवेशनमा भण्डारी देउवाको प्रतिस्पर्धी समूहबाट उपसभापतिको उमेदवार बनेका थिए । डा. शेखर कोइराला समूहबाट उपसभापतिको उमेदवार बनेका उनी पूर्णबहादुर खड्कासँग पराजित भएका थिए । 

भण्डारी यसपटक सत्ता गठबन्धनको साझा उमेदवार बनेका छन् । तर, एमालेको संगठन बलियो भएकाले दुई नेताबिच हारजितको बलियो प्रतिस्पर्धा हुने प्रस्ट देखिएको छ । २०७४ को निर्वाचनमा ज्ञवाली ७ हजारभन्दा बढी मतले विजयी भएका थिए । ज्ञवालीले ३७ हजार ८१४ मत प्राप्त गर्दा भण्डारीले ३० हजार २५६ मत पाएका थिए ।

अहिले कांग्रेस नेतृत्वको गठबन्धनमा नेकपा माओवादी केन्द्र, एमालेबाट टुक्रिएको नेकपा एकीकृत समाजवादी, राष्ट्रिय जनमोर्चासमेत सामेल छन् । ती दलको मत भण्डारीलाई जाँदा चुनावी गणित भण्डारीको पक्षमा रहेको उनी पक्षको आंकलन छ ।

सांसद तथा मन्त्री हुँदा जिल्लाका लागि ज्ञवालीले गरेका विकासे अभियान उनका लागि बलियो आधार भएको एमाले नेताहरूको तर्क छ । 

स्थानीय तह निर्वाचनमा वडाध्यक्षहरूले प्राप्त गरेको मतका आधारमा गुल्मी–१ मा एमाले बलियो देखिन्छ । तर, गठबन्धनको मत एकै ठाउँमा जोड्दा ज्ञवालीलाई विरासत कायम राख्न चुनौती छ । एमालेले ३५ हजार ७०१ मत प्राप्त गर्दा कांग्रेसले ३१ हजार २९४ मत पाएको थियो । माओवादीले ४ हजार ९७० मत ल्याउँदा राष्ट्रिय जनमोर्चाले १ हजार ६०० र नेकपा एसले ४९७ मत प्राप्त गरेको थियो । 

सत्ता गठबन्धनको मत यो क्षेत्रमा ३८ हजार ३६१ छ, जुन एमालेको भन्दा २ हजार ६६० बढी हो । कांग्रेस नेताहरू यो तथ्यांकलाई केलाउँदै ज्ञवालीलाई पुनः सदन छिर्न नदिने रणनीतिमा छन् ।

स्थानीय तह निर्वाचनमा ज्ञवालीको आधार क्षेत्र मानिने रुरु गाउँपालिकामा गठबन्धनको सहयोगमा माओवादीले चुनाव जितेको, १२ स्थानीय तहमध्ये मध्ये तीनवटामा खुम्चिएको कारण ज्ञवालीलाई रोक्न सकिने तर्क कांग्रेस नेताहरूको तर्क छ । तर, एमाले नेताहरू भने आफ्नो पार्टीको बलियो संगठन नै जितको आधार भएको बताउँदै आएका छन् ।