बुटवल । आसन्न निर्वाचनका लागि प्रतिनिधिसभातर्फ रुपन्देही क्षेत्र नम्बर–१ बाट नेकपा (एमाले)भित्र छविलाल विश्वकर्मा र घनश्याम भुसालको नाम सिफारिस भयो । एमालेको रोजाइमा विश्वकर्मा परे । भुसालले पार्टी परित्याग गरी स्वतन्त्र उमेदवारी दिए ।

विश्वकर्माको राजनीतिक भूमि र भुसालको गृहनगर रहेकाले दुवैले यो क्षेत्रलाई आफ्नो प्रतिष्ठाको विषय बनाए । पार्टी सचिव तथा लुम्बिनी प्रदेश इन्चार्ज विश्वकर्मा आफैँ टिकट दिने ठाउँमा छन् । उनले यसअघि जितेको क्षेत्र छोड्न चाहेनन् । भुसालले ०५६ सालदेखि आफ्नो गृहनगर रहेको क्षेत्रबाट जनप्रतिनिधि बन्न प्रयास गरेका थिए । उनी पनि पछि हटेनन् ।

एमालेको क्षेत्रीय र जिल्ला कमिटीले दुवैको नाम सिफारिस गरेर पठाएको थियो । प्रदेश कमिटीले विश्वकर्माको एकल नाम केन्द्रमा पठाएपछि भुसाल बिच्किए । रुपन्देही–३ बाट समेत नाम सिफारिस भएकाले भुसाल सुरुमा चुप बसे । चुनावी तालमेलका क्रममा एमालेले रुपन्देही–३ राप्रपालाई छोड्यो । त्यसपछि आफूमाथि अन्याय भएको भन्दै उनले पार्टीले टिकट टुंग्याएकै एमाले त्यागेको घोषणा गरे ।

पार्टी त्यागेको भोलिपल्ट भुसालले सत्ता गठबन्धनको समर्थनमा रुपन्देही–१ बाट उमेदवार बन्ने घोषणा गरे । त्यससँगै उनी पूर्वसहकर्मी विश्वकर्माको प्रतिस्पर्धी बन्न पुगे । राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रभावशाली र लामो समय एउटै दलमा रहेका दुई नेता दुई गठबन्धनबाट चुनावी मैदानमा ओर्लिए ।

एमाले नेता विश्वकर्मालाई राप्रपा र जसपाको साथ छ । भुसाललाई सत्ता गठबन्धनमा आबद्ध चार दल, बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको नेसपा र लोसपाले साथ दिने भएका छन् । नम्र र मिजासिलो बोली तथा व्यवहारले परिचित विश्वकर्मा र मार्क्सवादी अध्येयताको परिचय बनाएका भुसालबीचको प्रतिस्पर्धातर्फ धेरैको ध्यान खिचिएको छ ।

०७४ सालमा विश्वकर्माले नेपाली कांग्रेसका अब्दुल रज्जाकलाई पराजित गरेका थिए । नेकपा (माओवादी केन्द्र)को सहयोगमा विश्वकर्मा ३४ हजार ७५२ मत ल्याएर निर्वाचित भएका थिए । रज्जाकले २६ हजार ८८५ मत पाएका थिए । ०७० सालको निर्वाचनमा भने अब्दुलले विश्वकर्मालाई नै हराएका थिए । अहिले उनै रज्जाक अहिले भुसाललाई समर्थन गरेर आफू प्रदेशसभामा झरेका छन् ।

सांगठनिक जनाधार बलियो रहेको, राप्रपा र जसपाको मत पनि राम्रो रहेको, तत्कालीन माओवादी नेता दधिराम न्यौपाने एमालेमै रहेर प्रदेशसभाको उमेदवार बनेको, गएको स्थानीय तह निर्वाचनमा एमाले विजयी भएको, निर्वाचनको मुखमा भुसालले पार्टी छोडेको र उनी स्वतन्त्र उमेदवार भएकाले निर्वाचन जित्न विश्वकर्मालाई कुनै समस्या नरहेको उनी पक्षको जिकिर छ ।

तर, भुसालले लामो समय सो क्षेत्रमा काम गरेको, गृहनगर भएकाले धेरै पारिवारिक सम्बन्ध भएको, बौद्धिक नेता भएकाले तटस्थ मत तान्न सक्ने, ६ दलले समर्थन गरेको र एमालेभित्र विश्वकर्माविरोधी ठूलो समूहले साथ दिने आन्तरिक आश्वासन समेत दिएकाले सहजै जित्ने उनी पक्षको तर्क छ । सत्ता गठबन्धनको प्रमुख दल कांग्रेसको बलियो क्षेत्र, माओवादी केन्द्र, नेकपा (एकीकृत समाजवादी), लोसपा, नेसपा र राष्ट्रिय जनमोर्चाको साथले जित हासिल गर्न सकिने उनीनिकट व्यक्तिहरू बताउँछन् ।

यद्यपि, भुसालका लागि यो क्षेत्र सहज भने छैन । सत्ता गठबन्धनमा रुपन्देही–१ माओवादी केन्द्रको भागमा परेको थियो । माओवादी केन्द्रले आफ्नो तर्फबाट उमेदवारी नदिएर भुसाललाई समर्थन गरेपछि त्यो पार्टीभित्र असन्तुष्टि बढेको छ । माओवादी केन्द्रबाट नेता लेखनाथ न्यौपाने, मकसुद अली, शिव धवललगायत आकांक्षी थिए ।

भुसालले ‘माओवादीको चुनाव चिह्नबाट लड्दिनँ’ भन्नु र पार्टी नेतृत्वले माओवादीमा उमेदवारै नभएजस्तो गरी उनलाई उमेदवार बनाउने निर्णय गरेपछि भुसालको पक्षमा भोट माग्ने जाँगर हराएको माओवादी केन्द्रका नेता धवल बताउँछन् ।

गएको स्थानीय तह निर्वाचनमा वडाध्यक्षहरूले पाएको मत परिणामका आधारमा भुसाललाई रुपन्देही–१ मा जित्न कठिन देखिन्छ । रुपन्देही–१ मा देवदह नगरपालिकासहित रोहिणी गाउँपालिका, तिलोत्तमा नगरपालिकाका वडा नम्बर–७, ८, ९, १०, ११, १२, १५, १६, १७ र ओमसतिया गाउँपालिकाका वडा नम्बर–१, ३, ४, ५ र ६ पर्छन् ।

गएको स्थानीय तह निर्वाचनमा यहाँ कांग्रेसका वडाध्यक्षका उमेदवारले ३२ हजार ९९९, एमालेका वडाध्यक्षका उमेदवारले ३० हजार ३९४ मत पाएका थिए ।

यस्तै, राप्रपाका वडाध्यक्षका उमेदवारले १४ हजार ५५२, जसपाका वडाध्यक्षका उमेदवारले ६ हजार ६९५, माओवादी केन्द्रका वडाध्यक्षका उमेदवारले चार हजार २०२, एकीकृत समाजवादीका वडाध्यक्षका उमेदवारले एक हजार २४३ र लोसपाका वडाध्यक्षका उमेदवारले ३२५ मत पाएका थिए ।

यस आधारमा एमाले, राप्रपा र जसपा गठबन्धनको मत ५१ हजार ६४१ हुन्छ । सत्ता गठबन्धनको मत ३८ हजार ७६९ मत हुन आउँछ । यस हिसाबले विश्वकर्माभन्दा भुसाल १२ हजार बढी मतले पछाडि देखिन्छन् ।

तर, एमाले देवदह नगरका अध्यक्ष टीकाराम चापागाईंले पार्टी परित्याग गरी स्वतन्त्र उमेदवारी दिएका छन् । उनले एमालेको केही मत काट्ने अनुमान गरिएको छ । त्यसो त सत्ता गठबन्धनको सबै मत पाउन भुसाललाई पनि कठिन देखिन्छ ।

विश्वकर्मा आफ्नो जित पक्का हुने जिकिर गर्छन् । भुसाल पनि आफ्ना लागि रुपन्देही–१ नै बढी सम्भावनाको क्षेत्र भएको र सत्ता गठबन्धनको समर्थन रहेकाले विजयी हुने बताउँछन् ।