प्रिय, प्रकाशजी  ! 

इन्टरनेटको माध्यमबाट भए पनि नमस्कार ! हुन त आजकाल अधिकांशका अक्सर भेट र गफ इन्टरनेटबाटै त हुनेहुन् । त्यो भएन भने मोबाइल । स–शरीर भेट त आजकाल कहाँ हम्मेसी हुन्छ, हैन र ?

आइतबार (आज) बिहान साढे ९ बजे तपाईंलाई फोन गरेको थिएँ । फोन अफथियो । नरमाइलो लाग्यो । अर्को नम्बरमा डायल गरेँ । झनै मन खिन्नभयो । कारण त्योनम्बर पनिअफथियो ।  त्यसपछि म सँग जे विकल्प थियो, त्यही प्रयोग गरेँ अर्थात फेसबुक म्यासेन्जर । जहाँ तपाईं र म बेला–बेला कुरा गथ्र्यौं । त्यसमा पनि तपाईंको रेस्पोन्स पाइन । अनि निष्कर्षमा पुगेँ– तपाईं पिरमा हुनुहुन्छ ।  

बोल्नै पर्ने त उखुमै त्यस्तो केही थिएन । अघिल्लो दिन (शनिबार) तपाईं हाम्रो बोलचाल नभए पनि देखादेख भएकै थियो । स्टेजबाट तपाईंले नै हो मेरो प्रिय मित्र नरेश भनेर स्टेजमा मलाई बोलाएको । 

तर, त्यही प्रिय साथीलाई २४ घण्टा नपुग्दै रेस्पोन्स गर्नु भएन ।त्यसैले मन खिन्न त हुने नै भयो । 

तपाईंले फोन नउठाउनु भएकोमा भन्दा पनि तपाईंले ‘पिर’ मा लिएको पिरले चाहिँ मलाई नमज्जा लाग्यो । तर, पनि म तपाईंसँग बेखुसी छैन । सायद म भएको भए पनि त्यही गर्थें कि !

तपाईंलाई यो समाजको चप्पा–चप्पा थाहा छ । म पनियही पहाडको उकालो ओरालो गरेकाले तपाईंको थोर बहुत मूल्यांकन गर्न सक्छु । तपाईंलाई बाध्यता, विवशता र वेदना थाहा छ । म यो पनि मूल्यांकन गर्न सक्छु किन भने मैले पनि थोरबहुत भोगे/देखेको छु । सहरमा काँडो बिज्दा अपरेसन गर्न अस्पताल भर्ना हुँदा हामी कहिले खिल पल्टिन्छ र दुख्न छोड्छ भन्ने पर्खाइमा खल्च्याङ खल्च्याङ गर्दै भारी बोकेर लेकबेसी गथ्र्यौं । तिनै पीडादायी अनुभव तपाईंले भन्नुभयो र त आज त्यही सुनाउँदै हुनुहुन्छ । अभाव र बाध्यतामा पिल्सिरहेका बेला कोही सपना देखाउन घरकै ढोका आइपुग्यो । त्यसैले तपाईं हाम्रै लंगौटीया साथीहरु जंगल छिरे । कति सुनौलो सपनाको भारी बिसाउन नपाउँदै जंगलबाट गाउँ फर्किन पाएनन् । पाएका मध्ये केहीका सुनौला सपनाहरू दिनदुई गुणा रात चौ गुणा फष्टाउँदै झांगिए । तर, केही  अझै पनि छातीमा पसेका गोलीका छर्राहरू निकाल्न नसकेर बसिरहेका छन् । कोही घाइते शरीर र मनहरू लिएर दिनरात रोइरहेका छन् ।

यही कथा होइन तपाईंले ‘पिर’मा सुनाएको ? मैले जे देखेको थिएँ, तपाईंले त्यही गाइदिनु भएछ । मैले जे सुनेको थिएँ, तपाईंले त्यसैलाई शब्दमा उनेर लय भरिदिनु भएछ । 

प्रिय, प्रकाशजी  ! 

त्यसैले तपाईं फोन स्विच अफ गरेर बस्नु पर्दैन । आफ्नै साथी तथा शुभचिन्तकहरु बाट भाग्नु पर्दैन । तपाईंका संघर्षका कथाहरू मैले सुनेको छु । तपाईंले मलाई थुप्रै पटक आफ्नो संघर्ष र दुःख सुनाउनु भएको छ । ती दिनहरू पार गरेर भर्खर भर्खर त खुसी हुन थाल्नु भएको छ, किन फेरि दुःखी हुनुहुन्छ ? दुःखी त ती व्यक्ति हुनुपथ्र्यो जसले ‘पिर’गाउन बाध्य बनायो । पिर त तिनले लिनुपर्छ जसले आफ्ना प्रतिबद्धतालाई लुतो फाले झैं फोलेर मनमौजी गरे । टेकेको लठ्ठी आधा बाटोमै हुर्याइदिए । 

प्रिय, प्रकाशजी  ! 

तपाईंले भनेको सुन्नु भएकै छ निगीत, संगीत र सिनेमामा देशको माटोको परावर्तन हन्छ । माटोमा जे छ त्यसमा त्यही आउँछ । ऐनाले त्यही देखाइदिन्छ ऊ अगाडि जे छ । माटोमा त्यही फल्छ जे को बिऊ रोपेको छ । 

तपाईंले आफ्नो शिल्पमार्फत् देशको यथार्थ भनिदिनु भयो । जुन कथा तपाईंले भनिदनु भयो संयोगले त्यो माओवादीको यथार्थ कथा परेछ । माओवादीको ठाउँमा कांग्रेस वाएमालेले १० वर्षे सशस्त्र युद्ध लडेर उनीहरु अहिलेको अवस्थामा आएको भए, सम्बोधनमा उनीहरू पर्ने थिए । 

प्रिय, प्रकाशजी ! 

तपाईं आत्तिनु पर्दैन । गीत माटोकै हुन्छ । तपाईंले गाथा होइन गाएको गीत नै हो, त्यसैले किन आत्तिनु हुन्छ ? गाथा गाउन त कार्यकर्ता छँदैछन् नि जुन गाइरहेकै छन् । तपाईं माटोको गीत गाउँदै जानुस्, कमरेड र यस्तै अन्यहरू डराउँदै जाउन् । तपाईं सोच्नुस् त कति कमजोर रहेछन् तपाईंलाई धम्क्याउनेहरू ? एउटा गीतदेखि डराउने ? कस्ता हिम्मतिलाहरूले क्रान्ति गरेछन् है ? एउटा गीतबाट डराउनेहरुले ?

तपाईंलाई पनि सायद अहिले मलाई जस्तै उदेक लागिरहेको होला । 

सिर्जनाको तागत कति हुन्छ ? सायद बुझेरै हो आज तपाईंलाई हप्कीदप्की गरेका । 

प्रिय, प्रकाशजी ! 

तपाईं दरिलोगरी खुट्टा टेक्नुस् । सकेसम्म धेरै सञ्चारमाध्यममा अन्तर्वार्ता दिनुस् । आफ्नो मनको कुरा राख्नुस् । र, ती प्रत्येक अन्तर्वार्तामा संविधानमा लेखिएको ‘वाक तथा प्रकाशन स्वतन्त्रता’को अर्थ के हो भनेर सोध्नुस् । कि यो राजनीतिक दलका नेता र उनीहरूका कार्यकर्ताका लागि मात्रै हो ? भनेर सोध्नुस् न ।

कुरा रह्यो, पूर्वलडाकुको आत्मसम्मानको । यसले तपाईंलाई केही विचलित बनाउन पनि सक्ला । तर, साहित्य र संगीतमा बिम्बको प्रयोग हुन्छ । त्यो तपाईंले पनि गर्नु भयो । के बिराउनु भयो ? प्रकाशजी तपाईंले सबै पूर्वमहिला लडाकुले देह बेचेका छन् कहाँ भन्नु भएको छ र ? भन्नु भएको थियो भने माइतिघर मण्डलामा तपाईंविरुद्धका हजारौं प्लेकार्डहरु बोकेर उभिनेहरूको भिड लागिसकेको हुन्थ्यो । त्यो भिडमा स्वतस्फुर्त सहभागीहरूको जमात ओइरिने थियो । सायद म पनि अहिले त्यहीँ हुने  थिएँ ।त्यसैले ढुक्क हुनुस् विरोधको रोइलो नेतृत्त्वलाई बाहिरी संसारबाट गुमराहमा राखेर जयजयकार गर्ने झुण्डको हो । नेतृत्तवलाई अध्यारो बाटोमा हिँडाउने एकाध व्यक्तिहरूको हो । बुज्रुक भइदिएको भए त नेतृत्वलाई आँखा खोलिदिने सिर्जना भनेर नेतृत्त्वसम्म पो पुर्याउँथे होला होइन र ? त्यसैले पाखण्डहरूको विरोधमा आँखा चिम्लिनुस् । इमान्दार भएर गरिएको सिर्जना हो भने अबिचलित रहनुस् । 

किन डराउनु हुन्छ ? हरेक चिया पसलमा हुने गफ त हुन्, तपाईंले गाएका । हरेक मनका कुन्तरको भाव त तपाईंले समेटेका । 

सिर्जना सधैँ स्वैर रुमानी परि कल्पना मात्रै हुँदैनन्, बाध्यता, विवशता र यथार्थको चित्रण पनि हुन्छ । कहिले माओवादीले छोडे र बिर्सिएकाहरूले भोगेको दुःख होला, कहिले एमालेले दिने दिवा सपनाका पोका होलान् त कहिले आधा शताब्दीदेखि रुमल्लिरहेको कहिले मेलो नसार्ने कांग्रेस होला । सुनाउँदै जानुस्, नागरिक सुन्दै जानेछन् । सक्नु हुन्छ भने बरु अलि चाँडो चाँडो सुनाउनुस् । स्रोता/दर्शक तपाईंलाईं अंगाल्दै जानेछन् । रुष्ट हुनेहरूले धारे हात लगाउँदै जाउन्, तपाईं कालो चस्मा लगाएर अगाडि बढ्दै जानुस् । माटोमा कथा लेन्स लगाएरै खोज्नुस् । जनताका अन्तरह्रदयलाई झंक्रित बनाउँदै जानुस् । 

प्रिय, प्रकाशजी ! 

तपाईं किन हडबडाउनु हुन्छ ? नहडबढाउनुस् । पशुपति शर्माको व्यङ्ग्यात्मक गीत नपचाउने हाम्रा राजनीतिक दल, तीनका नेता र सांसद तथा कार्यकर्ताहरूको कमजोर मनोविज्ञान तपाईंले बिर्सिनु हुँदैन । त्यसबाट तपाईंले हिम्मत जुटाउनुपर्छ । 

आफ्नैले छोडेर हिँडिसके । आफ्नैले कति ठाउँमा अभद्र व्यवहार देखाइसके । समाचारहरूमा राजनीति छोडेर विदेश पलायन भएका खबरहरू हामीले पढिरहेकै हो । गाथा गाउनेहरू पनि कति विरोधी भइसके । तर, पनि केही व्यक्तिहरू पुरानै धङधङीबाट बाहिर आइसकेका रहेनछन् । समाजमा यस्ता केही व्यक्ति र प्रवृत्ति त समाज रहेसम्म रहिरहन्छ । मात्रै अहिलेलाई तपाईं निर्धो होइन बलियो हुनुपर्छ । 

प्रिय, प्रकाशजी ! 

तपार्ईंले पटक–पटक कान थाक्नेगरी सुनेको शब्द, कलाकार देशका गहाना हुन् । गहना अर्थात सिंगारपटार/सजावटको बहुमूल्य बस्तु ।  शोभा दिने र वाह्य इज्जत बढाउने बस्तु । गहना मन लागेको बेला लगाइन्छ, नलागे फुकालेर राखिन्छ । हाम्रोमा कलाकारलाई आवश्यक परे गहना नै झैं प्रयोग गरियो (हरेक राजनीतिक परिवर्तनका आन्दोलन)मा । मन नलाग्दा गहना फुकालेर राखे झैं कलाकारले जतिसुकै कराए पनि राज्यले वास्तै गरेन । यसको कारण के हो थाहा छ प्रकाशजी ?

मलाई लाग्छ तपाईंले पनि अनुभूत गर्नु भएको छ । हाम्रा सिर्जना नै बलिया भएनन् । बलिया होलान् तर सत्य यही हो जति हुनुपर्ने त्यति सशक्त भएनन् । त्यसैले आजसम्म सरकारले तपाईंहरूका आवाज सुनेन । हेपिरह्यो । तिनै हेप्नेहरू अहिले दपेट्न खोजिरहेका छन् । जब, विस्तारै तपाईंहरूका सिर्जना बलिया हुँदैछन् । त्यसैले उनीहरू सुन्न थालेका छन् । र, डराउन थालेका छन् ।

त्यसैले प्रिय, प्रकाशजी ! 

अब डराउने तपाईं र पशुपति शर्माहरू होइन, जनताका सपना लुट्नेहरूको पालो । जनता मुठ्ठी उठाएर तपाईंलाई साथ दिनेछन् । तपाईं मुठ्ठी फुकाएर खुकुलो बनाइसकेकाहरूलाई सच्च्याउन यसैगरी खबरदारी गर्दै जानुस्, तपाईंलाई जनताले सुन्दै जानेछन् । साथ दिँदै जानेछन् । कमजोरी देखाइदिँदै जानुस् । 

प्रिय, प्रकाशजी ! 

सच्चिने त बाटो बिराएकाहरूले हो । बाटैमा खुट्टा भएकाहरूले त अगाडि बढ्ने हो ।