चितवन । पूर्वी चितवनका सिमसार क्षेत्रमा गरिएको गणनामा यो वर्ष ५५ प्रजातिका चरा भेटिएका छन् । बर्ड एजुकेसन सोसाइटी र नेपाल पन्छीविद् संघको आयोजनामा यही पुस २२ र २३ गते चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज र आसपास फैलिएका तालतलैया र नदीनालामा गणना गरिएको थियो ।

गत वर्ष नभेटिएका दुई प्रजातिका चरा समेत योपटक भेटिएका छन् । बर्ड एजुकेसन सोसाइटीका कार्यक्रम संयोजक एवं चराविज्ञ बासु बिडारीका अनुसार, यसपालि कालो टाउके गंगाचिल र राजा गंगाचिल देखिएका हुन् । गत वर्ष भेटिएका सबै प्रजातिका चरा यसपालि पनि भेटिएको उनले बताए । गत वर्ष ५३ प्रजतिका चरा देखिएका थिए ।

बिडारीले दुई दिन गरिएको गणनामा सात हजार १५० चरा समावेश भएको जानकारी दिए । तीमध्ये चार हजार १०७ चखेवाचखेवी रहेको उनले बताए ।

अघिल्लो वर्ष सात हजार ५१७ चरा समावेश भएका थिए । अघिल्लो वर्षभन्दा चखेवाचखेवीको संख्या घटेको हो । अघिल्लो वर्ष चार हजार ३०४ चखेवाचखेवी भेटिएको उनले बताए ।

सौराहाघाटबाट कसराघाटसम्म ४१ प्रजाति भेटिएका छन् । लोथरबाट जिन्दगानी घाटसम्म दुई, जिन्दगानी घाटबाट सौराहाघाटसम्म २५, बीस हजार तालमा ३०, बुढीराप्तीमा २६, ढुंगरे खोलामा २४, मत्यविकास केन्द्रमा १८, लामी तालमा १६, पटना तालमा १२ र तमोर तालमा चार प्रजातिका चरा भेटिएको उनले बताए ।

यसमा पानीहाँस मात्र चार हजार १०७ वटा समावेश भएको उनले जानकारी दिए । जलकौवा सानो ११७ र ठूलो ४६० वटा गणनामा समावेश छन् ।

बर्ड एजुकेसन सोसाइटीका पूर्वअध्यक्ष समेत रहेका बिडारीले प्रदूषण, नदीजन्य पदार्थ उत्खनन र बढ्दो मानवीय चहलपहलका कारण जलपन्छीको संख्या घट्दै गएको बताए । “जलेवा चरा बढेका छन् । चखेवाको संख्या उस्तैउस्तै छ,” बिडारीले भने । प्रदूषण कम भएको क्षेत्रमा तुलनात्मक रूपमा धेरै चरा र वन्यजन्तु भेटिएको उनको भनाइ छ ।

सोसाइटीले सन् १९८७ देखि चरा गणना गर्दै आएको छ । नेपाललगायत पूर्वी एसियाका ३५ देशमा हरेक साल अंग्रेजी वर्षको जनवरीमा पानीचरा गणना गरिँदै आएको छ । सोसाइटीले हाल जाडोयामका पानीचरा गणना गरेको हो ।

चितवनमा ६५२ प्रजाति चरा पाइने उनले बताए । तीमध्ये यो वर्ष जिल्लामा १५९ प्रजाति भेटिए । पानीमा मात्र आश्रित ५५ प्रजाति चरा रहेको उनले जानकारी दिए । रासस