काठमाडौं । नेकपा (एमाले)को जारी केन्द्रीय कमिटीको आठौँ बैठकमा बेल्ट एन्ड रोड इनिसियटिभ्स (बीआरआई)लाई उच्च महत्त्व दिइएको छ । प्रधानमन्त्रीसमेत रहेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रस्तुत गरेको राजनीतिक प्रतिवेदनमा हालै चीनसँग भएको ‘फ्रेमवर्क फर बीआरआई कोअप्रेसन’ (बेल्ट एन्ड रोड सहकार्यका लागि फ्रेमवर्क)लाई उच्च महत्त्व दिइएको छ । 

“हालै सम्पन्न चीनको औपचारिक भ्रमण तथा त्यस क्रममा भएको बीआरआई सहयोगको दस्ताबेजमा हस्ताक्षर महत्त्वपूर्ण छन् । यी भेटवार्ता र भ्रमणले नेपालको छिमेक सम्बन्धलाई सुदृढ गर्न अर्थपूर्ण योगदान गरेका छन्,” ओलीले आफ्नो राजनीतिक प्रतिवेदनमा भनेका छन् । 

प्रधानमन्त्री ओलीले २०८१ मंसिर १७ देखि २० गतेसम्म चीन भ्रमण गरेका थिए । भ्रमणका बेला नेपाल र चीनबीच ‘फ्रेमवर्क फर बीआरआई कोअप्रेसन’लगायत १० वटा समझदारी तथा सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो ।

भ्रमणका बेला दुई दिन लगाएर १० वटा समझदारी तथा सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो । भ्रमणको दोस्रो दिन ९ वटा र तेस्रो दिन एउटा समझदारी तथा सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर गरिएको थियो । भ्रमणको तेस्रो दिन अर्थात् मंसिर १९ गते बीआरआईमा सहमति जुटेपछि ‘फ्रेमवर्क फर बीआरआई कोअप्रेसन’ सम्झौतामा हस्ताक्षर गरिएको थियो ।

बीआरआईलाई लिएर सत्तारूढ दुई ठूला दल एमाले र नेपाली कांग्रेसबीच अन्तिम समयमा सहमति जुटाइएको थियो । एमाले बीआरआई अन्तर्गत ऋण र अनुदान लिने पक्षमा थियो भने कांग्रेस अनुदान मात्र लिनुपर्ने अडानमा थियो । पछि दुवै हाललाई अनुदान मात्र लिनेमा सहमत भएका थिए ।

तर, सम्झौता गर्दा अनुदान र ऋण दुवै लिन मिल्ने गरी गरिएको छ । चीनले ‘ग्रान्ट मोडालिटी’को ठाउँमा ‘एड फाइनान्स मोडालिटी’ राख्न प्रस्ताव गरेको थियो । सत्तारूढ दल एमाले र कांग्रेस त्यसमा सहमत भएपछि उक्त सम्झौता एक दिन ढिला गरी भएको थियो । 

“यस सन्दर्भमा हस्ताक्षर भएको बीआरआई सहयोग ढाँचाको विशेष महत्त्व छ । कनेक्टिभिटी र पूर्वाधार निर्माणमा टेवा पुर्‍याउँदै भूपरिवेष्ठितताले सिर्जना गरेका नेपालका अप्ठ्यारालाई चिर्न र नेपालको पारवहन सुविधाको विविधीकरण, व्यापार सहजीकरण र लगानी अभिवृद्धिमा यसले टेवा पुर्‍याउने विश्वास लिइएको छ,” राजनीतिक प्रतिवेदनमा भनिएको छ । 

जनताको विकास र समृद्धिको चाहनालाई पूरा गर्न, तीव्र आर्थिक विकास गर्दै विकासशील देशमा स्तरोन्नति गर्न, दिगो विकास लक्ष्य हासिल गर्न र नेपाललाई यथासक्य छिटो मध्यम आय भएको मुलुकमा माथि उठाउन नेपाललाई स्रोतको अभाव रहेको ठम्याई एमाले अध्यक्ष ओलीको छ ।

यसैकारण, नेपालको राष्ट्रिय प्राथमिकताका क्षेत्रमा, राष्ट्रिय हितको सुनिश्चितता गर्दै अन्य विकास साझेदारसँग पनि यस्तै साझेदारी अभिवृद्धि गर्न र लगानी भित्राउन एमालेले चाहेको ओलीले जनाएका छन् । 

“गुण दोषका आधारमा होइन, आफ्ना निश्चित राजनीतिक आग्रह वा भूराजनीतिक स्वार्थमा कुनै पनि सहायता परियोजनाका विषयलाई अनावश्यक राजनीतिकरण गर्नु र विवादित बनाउनु राष्ट्रिय हितमा हुँदैन भन्ने विषयमा नेकपा एमाले स्पष्ट छ,” अध्यक्ष ओलीले भनेका छन् ।

बीआरआईलाई लिएर सत्तारूढ दुई ठूला दल एमाले र कांग्रेसबीच फुट ल्याउने खोजिएको आरोप ओलीले लगाएका छन् । बीआरआईका विषयमा फैलाइएको भ्रम एमाले र कांग्रेसले साझा अवधारण निर्माण गरेर चिर्न सफल भएको दाबी उनको छ । 

“यो सम्झौता आफैमा महत्त्वपूर्ण छ, तर यावत् भ्रम, मिथ्या प्रचार र असहजतालाई चिर्दै यस विषयमा मुलुकका दुई मुख्य दलका बीचमा जस्तो साझा अवधारणा निर्माण हुन सक्यो, यो विषय पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ,” ओलीको भनाइ छ ।

बीआरआईले राष्ट्रिय अडान बलियो बनान मद्दत गरेको बुझाइ एमाले अध्यक्ष ओलीको छ । वैदेशिक सहायता परिचालनमा सिंगो राष्ट्रको बोली एउटै बनाउन आफू सफल भएको दाबी पनि उनले गरेका छन् ।

“यसले बाह्य सम्बन्ध र बाह्य सहायता परिचालनमा सिंगो राष्ट्रको एउटै बोली बनाउन र वार्ताको टेबलमा राष्ट्रिय अडान बलियो बनाउन मद्दत पुर्‍याएको छ । संवेदनशील विषयमा सत्ता सहकार्यमा विभाजन ल्याएर पुनः अस्थिरताको खेती गर्न चाहनेहरुको योजना पनि यसले विफल तुल्याइदिएको छ,” एमाले अध्यक्ष ओलीले आफ्नो राजीनितक प्रतिवेदनमा उल्लेख गरेका छन् ।
ओलीले आफ्नो राजनीतिक प्रतिवेदनमा नेपाल र चीनबीच गत मंसिरमा भएको ‘फ्रेमवर्क फर बीआरआई कोअप्रेसन’ सम्झौतालाई संक्षेपमा नेपाली भाषामा अनुवाद गरि राखेका छन् ।