काठमाडौं । नेपालको दूरसञ्चार क्षेत्रमा पछिल्ला वर्षहरूमा उतारचढाव बढ्दै गएको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणका अनुसार विगत पाँच वर्षमा यस क्षेत्रको वार्षिक आम्दानी निरन्तर घट्दै गएको हो ।
आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा इन्टरनेट तथा नेटवर्क र दूरसञ्चार सेवाप्रदायक कम्पनीको गरी दूरसञ्चार क्षेत्रको कुल आय एक खर्ब दुई अर्ब ९७ करोड १६ लाख रुपैयाँ थियो । पाँच वर्षपछि आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा यो आय घटेर ९४ अर्ब २४ करोड १७ लाखमा झरेको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार यस अवधिमा दूरसञ्चार सेवाप्रदायकको आम्दानी निरन्तर घट्दै गएको छ । इन्टरनेट सेवाप्रदायक (आईएसपी) एवं नेटवर्क सेवाप्रदायकको आम्दानी भने निरन्तर बढ्दो छ ।
आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा दूरसञ्चार कम्पनीको आम्दानी ९२ अर्ब १२ करोड ३७ लाख रुपैयाँ थियो । त्यसपछिका वर्षमा निरन्तर घटेर आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा दूरसञ्चार सेवाप्रदायक कम्पनीको आम्दानी ७२ अर्ब ८४ करोड ३४ लाखमा झरेको छ । आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा ८१ अर्ब २० करोड, आ.व. २०७७/०७८ मा ७५ अर्ब ७१ करोड र २०७८/०७९ मा टेलिकमको आम्दानी ७७ अर्ब पाँच करोड थियो ।
यता, इन्टरनेट तथा नेटवर्क सेवाप्रदायकको आम्दानी आर्थिक वर्ष २०७५/०७६ मा १० अर्ब ८४ करोड ७८ लाख रुपैयाँ थियो । त्यसयताका वर्षमा निरन्तर बढ्दै आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा इन्टरनेट कम्पनीको आम्दानी २१ अर्ब ३९ करोड ८२ लाख रुपैयाँ पुगेको छ ।
आ.व. २०७६/०७७ मा ११ अर्ब ३६ करोड, २०७७/०७८ मा १५ अर्ब ४८ करोड र २०७८/०७९ मा इन्टरनेट कम्पनीको आम्दानी २१ अर्ब ३६ करोड थियो ।
टेलिकम कम्पनीको आम्दानी घटे पनि प्रयोगकर्ता भने बढेका छन् । प्राधिकरणका अनुसार आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा एक करोड ६२ लख ८८ हजार रहेका मोबाइल इन्टरनेट प्रयोगकर्ताको संख्या बढेर आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ मा तीन करोड १२ लाख नाघेको छ ।
यस्तै, फिक्स्ड अथवा इन्टरनेट कम्पनीबाट इन्टरनेट प्रयोगकर्ताको संख्या उक्त पाँच वर्षको अवधिमा ४२ लाख एक हजारबाट बढेर एक करोड २३ लाख १२ हजार नाघेको छ ।
दुवै क्षेत्रमा प्रयोगकर्ता बढ्दै जाँदा र सेवा विस्तार थप हुँदा इन्टरनेट कम्पनीको आम्दानी बढे पनि टेलिकमको आय घट्दा समग्र दूरसञ्चार क्षेत्रको आय घटेको हो ।
टेलिकम कम्पनीले लाइसेन्स नवीकरण र अन्य सेवा शुल्कहरू चर्काे तिर्नुपर्दा सेवा विस्तारमा समस्या भएर आम्दानी गुमाइरहेको दाबी गर्दै आएका छन् ।