काठमाडौं । महिला उद्यमशीलतालाई प्रोत्साहन गर्न उद्देश्यले आयोजना गरिएको 'म उद्यमी–सिजन १' काठमाडौंमा सम्पन्न भएको छ । नारी टेलिभिजनले शुक्रबार आयोजना गरेको कार्यक्रममा व्यवसायमा महिला सशक्तीकरण, नयाँ सम्भावना, सफलताका अनुभवलगायत विषयको चर्चा गरिएको थियो ।
कार्यक्रममा सफल व्यवसायी, बैंकर्स, सेलिब्रेटी उद्यमीहरूले आफ्ना अनुभव तथा (आइडीया) साटासाट गरेका थिए । सफल उद्यमका निम्ति आफ्ना अन्तरदृष्टिबारे नायिका तथा उद्यमी श्वेता खड्काले महिलाको नेतृत्वमा उद्यम अघि बढाउन अझै पनि सामाजिक चुनौती रहेको अनुभव राखिन् । ती चुनौती सामना गर्दै आफ्नो लक्ष्य र मेहनतमा स्थिर रहेर अघि बढे सफल उद्यमी बन्न सकिने उनको बुझाइ छ ।
सरकारले महिला सशीक्तकरणका निम्ति विभिन्न नितिहरू बनाए पनि उनीहरूका आवश्यकता र मागलाई पर्याप्त ध्यान नदिएको बुझाइ छ, पूर्वमिस नेपाल अर्थ तथा उद्यमी प्रिया सिग्देलको ।महिलालो आफ्नो सिर्जनशीलता र हिम्मतलाई पहिचान गर्दै अघि बढे सफलताको नजिक पुगिने उनको भनाइ । नीतिगतरूपमा पाएका अधिकार प्राप्तिका निम्ति समाज र राज्यसँग प्रश्न गर्ने साहस महिलाले राख्नुपर्ने सिग्देलको अनुभव छ ।
नेपालको वर्तमान परिवेशमा महिला पुरुष दुवैलाई खुलेर लगानी गर्ने अवस्था नरहे पनि उद्यमका निम्ति जोखिम उठाउने हिम्मत राख्नुपर्ने सुझाव बैंकर्स तथा विज्ञहरूको सुझाव छ ।
राष्ट्रिय वाणिज्य बैंककी डेपुटी एक्जेक्युटिभ अफिसर दुर्गाकुमारी कँडेल अब महिलाले पनि जोखिम बहन गर्न आँट गर्ने बेला आएको बताउँछिन् । आत्मनिर्भरले आफ्नो निर्णय आफैँ लिने क्षमता विकास गर्ने र प्रतिकूल वातावरणलाई पनि आफ्नो अनुकूल बनाउन सहयोग पुग्ने उनको विश्वास छ ।
कुनै पनि निर्णयक वा प्रमुख पदमा पुरुष नै हुनुपर्छ भन्ने मान्यता तोड्न सरकारले अझै बढी महिला उद्यमलक्षित कार्यक्रमहरू ल्याउनुपर्ने उनको जोड छ । महिलाले आफ्नो क्षमता र सिपलाई नै सबल पक्ष बनाउन सके समस्याहरू पनि प्रोत्साहन बन्ने अनुभव राखिन्, उद्यमी स्वस्तिका राजभण्डारीले ।
एकसय बढी महिला सहभागी कार्यक्रममा तीनजना नव उद्यमीहरूले आफ्ना नयाँ उद्यमबारे जानकारी तथा लगानीका निम्ति प्रस्ताव राखेका थिए । जसमा उद्यमी बिपुला जोशी खनालले सरदार क्रियसनमार्फत आफूले नेपाली संस्कार र संस्कृतिलाई प्रोत्साहन गर्दै इभेन्ट म्यानेज्मेन्टको काम गरिरहेको जानकारी गराइन् ।
अर्की उद्यमी नेहा गिरीले फरियाँ बुटिकमार्फत आफूले पुन: प्रयोग गर्न मिल्ने स्यानिटरी प्याड उत्पादन तथा बिक्री वितरण गरिरहेको जानकारी दिइन् । साथै, महिलाका निम्ति प्लस साइजका कपडा उत्पादन गरी सर्वसुलभरूपमा बजारमा उपलब्ध गराइरहेको उनले बताइन् ।
आफ्नै डेरामा टेलरिङ मेसिनबाट कपडाको रबरब्यान्ड सिलाएर उद्यम सुरु गरेकी रेनुका श्रेष्ठले आफूलाई अभावले नै उद्यमी बन्न सिकाएको प्रेरणादायी अनुभव सुनाएकी थिइन् ।
गहिरो जलनको उपचारपछि कोरोनाकालमा मास्क र रबरब्यान्डबाट उद्यम सुरु गरेकी उनले अहिले १८ जनालाई रोजगारी दिएको बताइन् । रेनुका क्रियसन सञ्चालन गरिरहेकी रेनुकाले सरकारी तवरबाट आफ्ना उत्पादन राख्ने (आउटलेट) स्थानको व्यवस्था भए उद्यमलाई थप अघि बढाउन सकिने अपेक्षा राखिन् ।
तस्बिरहरू : हरिशजंग क्षेत्री/बाह्रखरी