किसानको भागको कृषि अनुदान हात पारेर काम नगरी पचाउनेहरूको सूची सार्वजनिक गर्ने कृषि तथा पशुपन्छी विकासमन्त्री रामनाथ अधिकारीको चेतावनी कार्यान्वयन हुन्छ कि यसै हराउँछ अहिल्यै केही भन्न सकिँदैन । किनभने मन्त्रीहरूभन्दा पनि अनुदान खाने सत्ताका दलालहरू राजकाजमा शक्तिशाली जो ठहरिने गरेका छन् ।
नेपालमा वैदेशिक रोजगारीमा जानेहरूको सङ्ख्या बढेसँग खेतबारीमा बाली लगाउनै पनि बर्सेनी झन् झन् मुस्किल हुँदैगएको छ । उत्पादकत्व र बजारसमेतका कारण कतिपय अवस्थामा खेतीमा गरिने लगानीसमेत फिर्ता हुँदैन । यसैले कृषि उत्पादन बढाउन किसानलाई प्रेरित गर्न सरकारले कृषिमा बर्सेनि अर्बौं रुपियाँ अनुदान दिनेगरेको हो ।
वास्तविक कृषकले पाउनुपर्ने यस्तो अनुदान भने ‘गाईको थुन न बाच्छाको मुख’ भनेकै अरूकै हात परेको गुनासो किसानहरूले गर्नेगरेका छन् । किसानको भागकोयस्तो अनुदान विशेषगरी सत्तामा पहुँच भएका राजनीतिक दलका कार्यकर्ताले कागज मिलाएर ‘हजम’ गर्दैआएका छन् । मन्त्री अधिकारीले यिनैको नाम सार्वजनिक गर्ने चेतावनी दिएका हुन् ।
मन्त्री अधिकारीले दिएको चेतावनी साँच्चै नै कार्यान्वयन गर्न सके भने त्यसबाट कृषि क्षेत्रमा मात्र होइन देशमा सुशासन कायम गर्न पनि ठूलो सहयोग मिल्नेछ । जालझेल गरेर लिन सफल भए पनि काम नगरी कृषि अनुदान पचाउन नसकिने रहेछ भन्ने सन्देशमात्र सम्पेषित गर्न सके पनि पहुँचवाला सत्ताका दलालहरू हच्किनेछन् ।
सत्तामा प्रभाव र पहुँच भएकाहरू नै यसरी कागजपत्र मिलाएर कृषि अनुदान हात पारेका हुन् । विशेषगरी नेकपा (एमाले), नेपाली कांग्रेस र नेकपा (माओवादी केन्द्र) लगायत विभिन्न दलका नेताका कृपापात्रहरूले नै अनुदान ठगेका देखिन्छ । तिनको नाममात्रै पनि सार्वजनिक भए पनि ‘अनुदान ठग’हरूको अनुहार उदाङ्गो हुनेछ ।
सत्तामा प्रभाव भएकाहरूले नै अनुदान ठगेका हुनाले तिनको नाम सार्वजनिक गर्न मन्त्रीले उनकै मातहत मन्त्रालयका कर्मचारी र सत्ताका सहयोगी दलका नेताहरूबाट सहयोग नपाउन सक्छन् । त्यसमाथि सत्ताका दलालहरूलाई जिस्क्याउँदा ‘अरिङ्गालको गोलामा ढुंगा’ हानेजस्तै पनि हुनसक्छ । यसैले अनुदान ठगहरूको अनुहार उदाङ्गो बनाउने चेतावनी दिएर मन्त्रीअधिकारीले ठूलै विपत्ति निम्त्याएका छन् ।
सत्ताका दलालहरूको प्रभाव र पहुँचबाट नडराई मन्त्री अधिकारीले साँच्चै नै अनुदान ठगहरूको नाम सार्वजनिक गरिदिए भने त्यसको दीर्घकालीन सकारात्मक प्रभाव पर्नेछ । मन्त्री अधिकारी आफ्नो अठोटमा अडिन्छन् कि उनी पनि अन्ततः जिम्मेवारीबाट भाग्ने हुन् ? पर्खौँ, यसै पनि 'ढाँटको निम्तो खाई पत्याउनु' भनिन्छ ।