बेइजिङ । चीनको जेलमा रहेका एक कुख्यात क्यानडाको पासपोर्ट   होल्डर व्यापारी सिआओ जिआनहुवाले जेल भित्रैबाट चर्चित व्यापारी ज्याक मा को कम्पनीबाट सेयर कारोबार गरिरहेको खुलेको छ । 

न्यूयोर्क टाइम्स र वायर चाइनाले लामो समय गरेको अनुसन्धानका क्रममा सो कुरा खुलेको हो ।  अनुसन्धानमा सिआओसँग सम्बन्ध रहेका विभिन्न व्यक्ति र उनको कम्पनीका कागजातको अध्ययन गरिएको जनाइएको छ । 
अनुसन्धानका क्रममा करिब २ हजार कागजातको अध्ययन गरिएको थियो ।   

नयाँ अनुसन्धानमा देखिएअनुसार जिआओका  ब्रिटिश भर्जिन  आइल्यान्डमा थुप्रै अफशोर कम्पनी थिए जुन पेपरमा देखिन्थे ।  २०१७मा क्यानडा, एन्टिगुवा एण्ड बर्बुडाको पासपोर्टधारी उनलाई हङकङको होटलबाट अपहरणजस्तै पक्राउ गरेर चीनको मुख्य भूभागमा ल्याइयो । 

न्यूयोर्क टाइम्सका अनुसार सुरक्षा क्यामरामा देखिएको फुटेजमा  उनी होटलको लबीबाट अनुहार ढाकेर बाहिर निकालिएका थिए । 

उनीसँगै अरु केही अपरिचित व्यक्ति पनि थिए । जो सँग ठूलो सुटकेश थियो । हङकङ प्रहरीले उनी बेपत्ता भएको कुरा भनेन । उनको गिरफतारीपछि चीनले अधिकांश उनका कम्पनीलाई भंग गर्‍यो । 

अगस्ट २०२२मा जिआओलाई १३ वर्ष जेल हालियो । उनलाई घुस खाएको र कोषको दुरुपयोग गरिएको जनाइएको थियो । 

चिनियाँ अदालतका अनुसार त्यसले चीनको आर्थिक सुरक्षामा चुनौती सिर्जना गरेको थियो । जिआओलाई ९ लाख ६० हजार डलर जरिवाना तिराइएको थियो । यसैगरी टुमरो ग्रुपलाई ८ दशमलब १ बिलियन डलर जरिवाना गरिएको थियो ।

उनको टुमरो ग्रुप चीनमा भंग भए पनि जिआओले अफशोर कम्पनी मार्फत  ज्याक माको कम्पनीमा निरन्तरता दिएका थिए ।   अनुसन्धानले देखाएअनुसार जिआओको नेटवर्कले आन्ट ग्रुपको आइपिओ (इनिसियल पब्लिक अफरिङ) बाट ३०० मिलियन डलर पाएको थियो । यो क्रम  सन २०२०को अन्तिममा सो मामिला रद्ध गरिनु अघिसम्म चलेको थियो ।

सिआओ जिआनहुवा तियानमेन स्क्वायरको प्रदर्शन चलिरहेको बेलामा पेकिङ युनिभर्सिटीको स्टुडेन्ट युनियनका प्रमुख थिए । 

चीनका राजनीतिक एलिटले उनलाई एउटा बैंकरको रुपमा चिन्थे ।   यस्तो मान्नेमा चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङका बहिनी र ज्वाइँ पनि पर्दथे । 

उनको टुमरो ग्रुपको अनुमानित मूल्य १०० बिलियन डलर भन्दा बढी थियो । र, जिआओले पेकिङ र शिंगुआ युनिभर्सिटीलाई ५० मिलियन डलर भन्दा बढी अनुदान दिएका थिए भने हार्वर्ड युनिभर्सिटीलाई १० मिलियन डलर दिएका थिए । 

उनी जटिल र संकुचित कुख्यात व्यापारमा सामेल थिए । चिनियाँ मिडियाले २०१३मा रिपोर्ट गरेअनुसार उनले ९ वटा कम्पनी र १७ वटा बैंक नियन्त्रणमा लिएका थिए ।  २०१४को द न्यूयोर्क टाइम्सको प्रोफाइलमा ३० वटा फाइनान्सियल इन्स्टिच्युटको हिस्सा लिएका थिए । अरुले त झन् यो हिस्सा ६० भन्दा बढी भएको जनाएका छन् ।

अनुसन्धानका क्रममा ज्याक माले एक वकिल मार्फत कुरा गर्दै उनको जिआओसँग कुनै बिजनेश सम्बन्ध नभएको बताएका छन् ।  यस्ता गतिविधिले थुप्रै जवाफ नभएका प्रश्न उब्जाएको छ ।  अनुसन्धानमा राष्ट्रपति सीलाई  ज्याक मा र जिआओको सम्बन्ध थियो कि थिएन भन्ने बारेमा जानकारी भए नभएको जानकारी हुन नसकेको जनाइएको छ ।

यद्यपी उनको निर्णयले नै आन्टको आइपिओ रद्ध गर्ने निर्णयमा योगदान गरेको छ ।  टुमरो ग्रुपका एक पूर्वअधिकारीले आफूहरुलाई थाहा भएसम्म ज्याक मालाई सो कुरा थाहा नभएको जनाएको न्यूयोर्क टाइम्सले जनाएको छ ।