site stats
बाह्रखरी :: Baahrakhari
देश
Global Ime bankGlobal Ime bank
मन्त्रालयमा प्रशिक्षार्थी राख्नुपर्ने अडानमा शिक्षामन्त्री, कार्यविधिमा के छ ? 
फाइल तस्बिर ।

काठमाडौं । शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयमा प्रशिक्षार्थी कर्मचारी/विद्यार्थी राख्ने अवधारणाप्रति विभिन्न टीकाटिप्पणी गरिँदै छ । शिक्षामन्त्री सुमना श्रेष्ठको यो अवधारणलाई उनका समर्थकले रोजगारीको अवसरसँग जोडेर हेरेका छन् । कतिपय विज्ञले भने कानुनी आधारबिना ल्याइएको योजनाका रूपमा टिप्पणी गरिरहेका छन् ।

मन्त्रालयले ‘प्रशिक्षार्थी (इन्टर्न) सम्बन्धी कार्यविधि, २०८०’ स्वीकृत गरी सार्वजनिक समेत गरिसकेको छ । मन्त्री श्रेष्ठले कार्यविधि कार्यान्वयनका पक्षमा बुधबार प्रतिनिधिसभा बैठकमा जवाफ पनि दिइन् ।

यही चैत २० गते संसद् बैठकमा सांसद राजेन्द्र पाण्डेले कार्यविधिले कर्मचारी प्रशासनमा कस्तो प्रभाव पार्ला, गोपनीयता कसरी कायम गर्न सकिएला भन्दै सो अवधारणामाथि प्रश्न गरेका थिए । कार्यविधिको कानुनी आधार समेत नदेखिएको भन्दै उनले मन्त्रीको निर्णयको आलोचना गरेका थिए ।

जवाफमा मन्त्री श्रेष्ठले ‘सुशासन (व्यवस्थापन तथा सञ्चालन) ऐन, २०६४’ मा टेकेर कार्यविधि ल्याइएको बताइन् । शिक्षालाई रोजगारीसँग जोड्ने, अब्बल कर्मचारी र नीति निर्माता उत्पादन गर्ने अवसरका रूपमा कार्यविधिलाई प्रयोग गर्न सकिने उनको तर्क छ ।

मन्त्री श्रेष्ठले भनिन्, “श्रमसँग शिक्षा जोडिएन पनि भनिन्छ, देश बेरोजगारको कारखाना भयो भनिन्छ । त्यसो भए विद्यार्थीलाई इन्टर्नसिप किन नगराउने ? काम गर्न किन नसिकाउने ? शिक्षा मन्त्रालयमा गर्न खोजिएको त्यही हो ?” 

यसरी इन्टर्नसिप गराउँदा आवश्यकता र विद्यार्थीको रुचिअनुसार, गोप्य सूचनामा पहुँच नहुने गरी, सीमित संख्यामा, राज्यलाई आर्थिक भार नपर्ने गरी र कर्मचारीकै नेतृत्वमा विद्यार्थी खटाइने उनले प्रस्ट पारिन् । विद्यार्थीले अवसर पाउने र न्याय हुने विषयमा राजनीति नगर्न पनि उनले सांसदहरूलाई आग्रह गरिन् ।

मन्त्रालयका कर्मचारी भने प्रशिक्षार्थीको अभ्यास यसअघि नभएको बताउँछन् । मन्त्रीको यो अवधारणाले कर्मचारी प्रशासनको काम–कारबाहीमाथि भरोसा नगरिएको उनीहरूको बुझाइ छ । प्रशिक्षार्थी कर्मचारीबारे मन्त्री श्रेष्ठको प्रस्ट ‘भिजन’ नभएकाले के गर्न खोजिएको भन्ने आफूहरूले नबुझेको कर्मचारीको भनाइ छ ।

के छ कार्यविधिमा ?     
यही चैत १९ गते शिक्षा मन्त्रालयले प्रशिक्षार्थीसम्बन्धी कार्यविधि, २०८० स्वीकृत गरेको थियो । उच्च शैक्षिक संस्थामा अध्ययनरत तथा उच्च शैक्षिक उपाधिका निम्ति प्रतीक्षारत विद्यार्थीलाई मन्त्रालयअन्तर्गतको कार्यसम्पादन र सेवामा इन्टर्नसिप गराई व्यावहारिक सीप र अनुभव दिलाउने प्रस्ताव कार्यविधिमा छ ।

यसमा विद्यार्थीको रुचि, अध्ययन गरेको विषय, मन्त्रालयले निर्धारण गरेको क्षेत्रलाई आधार मानिने उल्लेख छ । इन्टर्नसिप छनोटका निम्ति उच्च शिक्षा महाशाखाका सहसचिवको संयोजकत्वमा समिति रहने व्यवस्था गरिएको छ । यसलाई कार्यान्वयन गर्न मापदण्ड बनाई एकपटकमा बढीमा २० जनासम्मलाई इन्टर्नसिप गराइने उल्लेख छ ।

मन्त्रालयका गोप्य राख्नुपर्ने सूचना, नीतिगत काम–कारबाही र कानुनबमोजिम नियुक्त व्यक्तिले मात्र गर्नुपर्ने कार्यक्षेत्रमा प्रशिक्षार्थीको पहुँच नहुने व्यवस्था समेत गरिएको छ ।

स्नातक वा स्नातकोत्तर तहको अध्ययन पूरा गरी उपाधिको प्रतीक्षामा रहेका विद्यार्थीले इन्टर्नसिप पाउनेछन् । इन्टर्नसिपको अवधि तीन महिना तोकिएको छ । सरकारलाई कुनै आर्थिक दायित्व नपर्ने गरी उनीहरूलाई खटाइने व्यवस्था कार्यविधिमा गरिएको छ ।

Laminar Tiles Banner adLaminar Tiles Banner ad
प्रकाशित मिति: बिहीबार, चैत २२, २०८०  १३:३७
worldlinkworldlink
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
Kitchen Concept AdvertisementKitchen Concept Advertisement
Nepal Life Insurance banner adNepal Life Insurance banner ad
Ncell Side Bar LatestNcell Side Bar Latest
Bhatbhateni IslandBhatbhateni Island
Shivam Cement DetailShivam Cement Detail
सम्पादकीय
Hamro patroHamro patro