काठमाडौं । महान्यायाधिवक्ता र नेपाल बार एसोसिएसनले न्यायाधीश नियुक्तिप्रति असन्तुष्टि जाहेर गरेका छन् । महान्यायाधिवक्ता कार्यालयको ७३औँ स्थापना दिवसका अवसरमा आइतबार आयोजित कार्यक्रममा महान्यायाधिवक्ता डा. दिनमणि पोखरेल र नेपाल बारका अध्यक्ष गोपालकृष्ण घिमिरेले प्रधानन्यायाधीश विश्वम्भरप्रसाद श्रेष्ठकै अगाडि न्यायाधीश नियुक्तिप्रति असन्तुष्टि जनाएका हुन् ।

प्रधानन्यायाधीश श्रेष्ठले भने आफू सबैलाई न्याय दिने जिम्मेवारीमा रहेको बताए । आफ्नो जिम्मेवारी राम्रोसँग थाहा भएको उनले जवाफ दिए ।

महान्यायाधिवक्ता पोखरेलले न्यायाधीश नियुक्तिमा महान्यायाधिवक्ता कार्यालयमाथि अन्याय भइरहेको गुनासो गरे । उनले सबैभन्दा धेरै संख्यामा र बढी अनुभवी भएको समूहबाट न्यायाधीश नियुक्तिमा कम मात्र पर्नु न्यायसंगत नभएको बताए ।

“न्यायाधीश नियुक्तिमा महान्यायाधिवक्ता कार्यालयको भावनात्मक होइन, तथ्यगत विमति र चित्त दुखाइ छ,” प्रधानन्यायाधीश श्रेष्ठतर्फ हेर्दै पोखरेलले भने, “सबैभन्दा धेरै र सबैभन्दा अनुभवीहरू हामीसँगै छन् । कुन तहको अनुभव भएका व्यक्तिहरू चाहियो हामी दिन सक्ने अवस्थामा छौँ ।” उनले आइतबारकै नियुक्तिमा पनि नपरेको भन्दै असन्तेष प्रकट गरेका थिए ।

नेपाल बारका अध्यक्ष घिमिरेले न्यायाधीश नियुक्तिलाई सबै पक्षीय बनाउन उच्च न्याय सेवा, कानुन सेवा र बारबाट समन्यायिक नियुक्ति हुनुपर्नेमा त्यसो हुन नसकेको भन्दै असन्तुष्टि जनाए । उनले बारले आन्दोलनबाट स्थापित गरेको न्यायिक वातावरणको उपयोग हुँदा समेत आफूहरूमाथि ‘न्याय’ हुन नसकेको बताए ।

बारको आन्दोलनले ‘बानेश्वरमा न्याय खरिद–बिक्री हुँदै छ’ भन्ने सुन्नु नपर्ने अवस्था बनेको उनले उल्लेख गरे । न्यायालयले सक्षम नेतृत्व पाएका बेला नियुक्तिमा पनि सबैको साझा चौतारी बनाउन आवश्यक रहेको उनले बताए ।

“न्यायाधीश नियुक्ति गर्दा सबै पक्षलाई समेट्न सकेको देखिएन । न्यायालय साझा चौतारी हो, यसमा सबैको प्रतिनिधित्व होस्,” घिमिरेले भने, “लयरहरूबाट न्यायाधीश लाने कुरा ‘गिफ्ट’ हैन, यो हक हो । न्यायालयको सम्पन्नताको कुरा पनि हो ।”

उनले जिल्ला र उच्च अदालतमा न्यायाधीश हुन ‘कोर्ष’ लिनुपर्ने अनिवार्य व्यवस्था गर्न प्रस्ताव गरे । “सर्वोच्चमा सम्भव नहोला, तर उच्च र जिल्ला अदालतमा न्यायाधीश बन्न ‘जजेज कोर्ष’ अनिवार्य गर्ने व्यवस्था मिलाइयोस्,” अध्यक्ष घिमिरेले भने, “त्यसो भयो भने न्यायसम्पादनमा एकरूपता पनि हुन्छ । न्यायालयमा जाने व्यक्ति सक्षम भएर पनि जान्छ ।”

प्रधानन्यायाधीश श्रेष्ठले भने आफूले सबैलाई न्याय गर्ने बताए । तर, न्यायाधीशमा नियुक्तिका निम्ति न्यायसम्पादनमा सक्षम हुनु पूर्वसर्त हुने उनले उल्लेख गरे ।

“न्यायाधीश नियुक्तिमा केही विषयहरू आए । सबैका लागि न्याय गर्ने स्थानमा भएका हिसाबले म सबैलाई न्याय गर्छु,” उनले भने, “तर, न्यायसम्पादनका लागि सक्षम व्यक्ति चाहिन्छ ।”