काठमाडौं । नेपालले एक वर्षमा साढे १४ खर्बको व्यापार घाटा व्यहोरेको छ । आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा नेपालले १ खर्ब ५७ अर्ब १४ करोड रुपैयाँ बरारबको वस्तु तथा सेवाको निर्यात गरेको छ ।
उक्त एक वर्षमा नेपालले १६ खर्ब ११ खर्ब ७३ करोड रुपैयाँ बराबरको आयात गरेको छ । नेपालले १४ खर्ब ५४ अर्ब ५९ करोड रुपैयाँको घाटा व्यहोरेको हो । उक्त एक वर्षको अवधिमा नेपालको सबैभन्दा बढी व्यापार घाटा भारत र दोस्रोमा चीनसँग रहेको छ ।
भन्सार विभागको तथ्यांकानुसार नेपालले सबैभन्दा बढी आयात गर्ने देशहरू यी हुन्–
१. भारत– एक वर्ष अर्थात् गत आर्थिक वर्षमा भारतबाट नेपालले १० खर्ब २७ अर्ब ८४ करोड रुपैयाँको आयात गरेको छ । नेपालले भारतमा करिब १ खर्ब ६ अर्ब बराबरको निर्यात गर्दा व्यापार घाटा ९ खर्ब २१ अर्ब रहेको छ ।
२. चीन– नेपालले एक वर्षमा चीनबाट २ खर्ब २२ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँको आयात गरेको छ । नेपालले चीनमा १ अर्ब ७६ करोड रुपैयाँ बराबरको निर्यात गर्दा व्यापार घाटा २ खर्ब २० अर्ब ९५ करोड रुपैयाँ छ ।
३. इन्डोनेसिया– नेपालले इन्डोनेसियाबाट एक वर्षमा ४१ अर्ब ८२ करोड रुपैयाँ बराबरको आयात गरेको छ । नेपालले भने ३१ करोड ४२ लाख रुपैयाँको निर्यात गर्दा व्यापार घाटा ४१ अर्ब ५१ करोड छ ।
४. युनाइटेड अबर एमिरेट्स (यूएई)– नेपालले यूएईबाट ३२ अर्ब २१ करोड रुपैयाँ बराबरको आयात गर्दा १ अर्बको निर्यात गरेको छ । यूएईसँगको व्यापार घाटा ३१ अर्ब रहेको छ ।
५. अर्जेन्टिना– अर्जेन्टिनाबाट नेपालले २४ अर्ब ८६ करोड रुपैयाँको आयात गरेको छ । नेपालले ७३ लाख रुपैयाँ बराबरको मात्रै निर्यात गरेको छ ।
६. मलेसिया– नेपालले मलेसियाबाट २२ अर्ब ४० करोड रुपैयाँको आयात गरेको छ भने ३१ करोड रुपैयाँको निर्यात गरेको छ ।
७. संयुक्त राज्य (अमेरिका)– नेपालले अमेरिकाबाट १९ अर्ब ४२ करोडको आयात गर्दा १९ अर्ब ५७ करोडको निर्यात गरेको छ । अमेरिकासँग नेपाल १४ करोडले व्यापार नाफामा रहको छ ।
८. अष्ट्रेलिया– नेपालले अस्ट्रेलियाबाट १८ अर्ब ६० करोडको आयात गरेको छ । नेपालले १ अर्ब बराबरको निर्यात गर्दा व्यापार घाटा १६ अर्ब ९८ करोड रहेको छ ।
९. युक्रेन– युक्रेनबाट नेपालले एक वर्षमा १८ अर्ब ४३ करोड रुपैयाँ बराबरको आयात गरेको छ । नेपालले १ करोड रुपैयाँको निर्यात गरेको छ ।
१०. कतार– नेपालले कतारबाट १३ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ बराबरको आयात गरेको छ । नेपालले ११ करोड रुपैयाँ बराबरको निर्यात गरेको छ । यसरी कतारसँगको व्यापार घाटा १३ अर्ब १९ करोड रुपैयाँ छ ।
नेपालले सबैभन्दा बढी आयात गर्ने दश देशमध्ये अमेरिकासँगको व्यापार मात्रै नाफामा देखिएको छ । बाँकी ९ देशसँगको व्यापार घाटा उच्च छ ।