काठमाडौं । संघीय संसद्मा दलहरुको आसन परिवर्तन भएको छ । यसअघि, सत्तापक्षमा रहेका दल प्रतिपक्ष र प्रतिपक्षमा बसेका दलहरु सत्तापक्षको बेञ्चमा पुगेका छन् । आजदेखि प्रतिनिधिसभामा नेकपा (एमाले) प्रमुख प्रतिपक्षको बेञ्चमा बसेको छ । यसअघि, प्रतिपक्षमा बसेका दल नेपाली कांग्रेस र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)ले आजैदेखि सत्तापक्षको बेञ्च पाएका छन् ।

मंसिर ४ मा भएको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनबाट सरकार बनाउने म्यान्डेट नभएको स्वीकार गर्ने एमाले ६४ दिन सरकारमा बस्यो । पुस १० गते तत्कालीन पाँचदलीय गठबन्धन भत्काएर नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डलाई प्रधानमन्त्री बनाएपछि एमाले सरकारमा गएको थियो । 

तर, राष्ट्रपति निर्वाचनसम्म आइपुग्दा सत्ता समीकरणमा फेरबदल आयो । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले निर्वाचनअघिको पाँचदलीय गठबन्धनलाई आठदलीय गठबन्धनको रुपमा व्यूँताएपछि एमाले फागुन १५ गते सरकारबाट बाहिरिएको थियो ।

तर, कांग्रेस पनि प्रतिपक्षको बेञ्चमा प्रमुख भएर बसिरहँदा प्रमुख प्रतिपक्षीको विवाद हुने देखिएपछि फागुन १७ गतेका लागि बोलाइएइको प्रतिनिधिसभा बैठक आजसम्मका लागि स्थगित गरिएको थियो ।

यसबीचमा सत्ता गठबन्धनबाट राष्ट्रपतिमा रामचन्द्र पौडेल र उपराष्ट्रपतिमा रामसहायप्रसाद यादव निर्वाचित भइसकेका छन् । प्रमुख प्रतिपक्षको विषयमा आजको संसद् बैठकअघि नै संसद्मा देखिन सक्ने सम्भावित विवाद हल भइसकेको छ । कांग्रेसले आजैदेखि सत्तापक्षको बेञ्च रोजेको छ । पुस २६ मा विश्वासको मत दिएको एकीकृत समाजवादी पनि सत्तापक्ष बनेको छ । 

केन्द्रीय सत्तासँगै राष्ट्रपतिलगायतका पद गुमाएको एमाले प्रदेश सरकार गुमाउने संघारमा छ । तर, तत्कालीन चुनावी नतिजाले केही पनि पद नपाउने अवस्थामा पुगेको एमालेले केही पदहरु प्राप्त गरेकाले खासै गुनासो गर्नुपर्ने अवस्था नरहेको एमाले  नेताहरु बताउँछन् । अब सत्ता राजनीतिको दाउपेचबाट बाहिर रहेर खरो प्रतिपक्षको रुपमा उत्रिने एमालेको तयारी छ । 

एमाले सचेतक महेश बर्तौला संसद्मा प्रतिपक्षको भूमिका कस्तो हुन्छ भन्ने आफूहरुले देखाउने बताउँछन् । उनले बाह्रखरीसँग भने, “संसदीय राजनीतिमा संसद् प्रतिपक्षको हो । हामी कस्तो हुन्छ देखिने प्रकारको भूमिका निर्वाह गर्र्छाैं । सिर्जनात्मक, रचनात्मक, संसदीय मूल्य मान्यतालाई सुदृढ बनाउने प्रकारले प्रतिपक्षको बेञ्चबाट एमालेको सशक्त प्रस्तुतीकरण रहनेछ ।”

त्यस्तै, जनताको मुद्दा र संविधान कार्यान्वयनका विषयमा खबरदारी गरिने उनको भनाइ छ । “जनताका मुद्दा उठाउनेछौँ । संविधान कार्यान्वयनका लागि बनाउनुपर्ने दर्जनौँ कानुनहरु छन्, त्यसका बारेमा सरकारलाई खबरदारी गर्छौँ,” बर्तौलाले बाह्रखरीसँग भने, “संसद्प्रति सकारलाई पूर्ण जवाफदेही बनाएर नागरिक सेवा, जनउत्तरदायी प्रशासनका पक्षमा खबदारी गर्नेछौँ ।”

त्यस्तै, एमाले सांसद रघुजी पन्त यसअघि कांग्रेसले प्रतिपक्षको भूमिका बिर्सिएर सत्तापक्ष बनेको आरोप लगाउँछन् । संसद्ले अब बल्ल प्रतिपक्ष पाएको उनको भनाइ छ ।

“कांग्रेस विश्वासको मत दिएदेखि नै सत्तापक्षमा बस्नुपर्ने हो । विश्वासको मतको कारणले मात्र होइन्, उसको भूमिका नै सत्तापक्ष जस्तो थियो,” पन्तले बाह्रखरीसँग भने, “कांग्रेसले प्रतिपक्षमा बसेर प्रतिपक्षको भूमिकालाई निस्तेज गर्यो । हामी त्यस्तो गर्दैैनौँ ।”

पन्तले अब एमाले प्रतिपक्षमा बसेर सोहीअनुसारको भूमिका निर्वाह गर्ने बताउँछन् । “हामीले सरकारको समर्थन फिर्ता लिएपछि नै प्रतिपक्षमा बस्ने स्थिति बनेको हो । संसद्मा त बल्ल आजबाट स्थान परिवर्तन भयो,” उनी भन्छन्, “हामी सत्तापक्षमा हुँदा सत्तापक्षकै भूमिकामा रह्यौँ । अब प्रतिपक्षमा हुँदा प्रतिपक्षको भूमिकामा ह्ुन्छौँ ।”

एमालेले प्रतिपक्षीको बेञ्चबाट जनताको हितविरुद्ध हुने कामको विरोध गर्दै संविधानको पक्षमा आवाज बुलन्द गर्ने पन्तले बताए ।

“प्रमुख प्रतिपक्षमा बसिसकेपछि सत्तापक्षलाई गलत काम गर्न नदिएर खबरदारी गर्ने काम हो । हाम्रो पार्टीले गम्भीरतापूर्वक गर्छ,” उनी बाह्रखरीसँग भन्छन्, “देश जनताको हितमा, संविधानको पक्षमा आवाज उठाउँछ । जनताविरुद्ध हुने कामलाई रोक्ने, खबरदारी गर्ने प्रयत्न गर्छ ।”