काठमाडौं । गएको फागुन १७ गते नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओली नेकपा एकता राष्ट्रिय अभियानका संयोजक वामदेव गौतमको निवासमा पुगे । भैँसेपाटीस्थित निवासमा भएको उक्त भेटवार्तामा ओलीले गौतमलाई एमालेमै फर्कन आग्रह गरेका थिए ।
त्यति बेला गौतमको माग थियो– ७० वर्षे उमेरहदको प्रावधान हटाउनोस् । तत्कालीन उपाध्यक्ष गौतमले ०७८ भदौ १८ गते एमाले परित्याग गरेका थिए ।
एमालेको विधानमा सबै तहका कार्यकारी कमिटीको पदाधिकारी वा सदस्य बन्न ७० वर्ष पूरा नभएको हुनुपर्ने व्यवस्था छ । “सबै तहका कार्यकारी कमिटीको पदाधिकारी वा सदस्यमा निर्वाचित वा मनोनीत हुन ७० वर्ष उमेर पूरा नभएको हुनुपर्छ,” विधानमा उल्लेख छ ।
यस्तै, कुनै कमिटीको पदाधिकारी वा सदस्य अर्को कमिटीको पदाधिकारी वा सदस्यमा निर्वाचित हुन उमेदवार भएमा निज कार्यरत पद स्वतः रिक्त हुने प्रावधान छ । पदेन सदस्यका लागि भने यो व्यवस्था लागु नहुने विधानमा उल्लेख छ ।
७४ वर्षीय गौतमले उक्त प्रावधान संशोधन गरे आफू पार्टीमा फर्कने जवाफ ओलीलाई दिएका थिए । त्यसयता गौतम ओलीनिवास बालकोट पुगेका छन् । ओली पनि भैँसेपाटी पुगेका छन् ।
गौतमको पार्टीका प्रचार विभाग प्रमुख निमकान्त पाण्डे नेताहरूबीच त्यसबारे पटक–पटक भेटवार्ता भएको बताउँछन् । “त्यसयता वामदेव कमरेड र एमाले अध्यक्षबीच पटक–पटक भेटवार्ता भएको छ । उहाँ एमाले अध्यक्षको निवास पुगेर भेटवार्ता गनुभयो,” पाण्डेले बाह्रखरीसँग भने, “एमाले अध्यक्ष पनि उहाँको निवासमा पुगेर भेटवार्ता भएको छ ।”
सो क्रममा ओली ७० वर्षे प्रावधान हटाउन सकारात्मक देखिएको उनको भनाइ छ । पार्टीका नेताहरू र आफैँलाई पनि बाधक हुने भन्दै ओलीले त्यो प्रावधान संशोधन हुने बताएको पाण्डेको जिकिर छ ।
“मैले पनि एमाले अध्यक्षलाई भेटेको थिएँ । भेटमा उहाँले ७० वर्षे प्रावधानले पार्टीका केही नेतालाई र आफूलाई पनि अप्ठ्यारो पर्ने भएकाले प्रावधान संशोधन हुने कुरा गर्नुभएको छ,” उनले भने ।
पछिल्लो समय ओली र गौतमबीच संवाद भएको छैन । गौतमले एमालेमा फर्कने सन्देशसहित केही दिनअघि कान्तिपुर दैनिकमा लेख पनि लेखेका थिए ।
साथै, नेता पाण्डेले ७० वर्षे उमेदरहद निष्क्रिय गर्न मागसहित निर्वाचन आयोगमा निवेदन दिएका छन् । गएको शुक्रबार उनले आयोगमा बुझाएको निवेदनमा ‘असंवैधानिक’ प्रावधान हटाउनुपर्ने माग गरेका छन् । उमेरहदको व्यवस्था खारेज गर्न माग गरेका हुन् । उनको निवेदन आयोगको कानुन शाखामा पुगेको छ ।
आयोगका उपन्यायाधिवक्ता गुरु वाग्ले पार्टीको विधान खारेज गर्न आफूहरूले निर्देशन दिन नमिल्ने बताउँछन् । “पार्टीको विधानमा व्यवस्था भएका कुरा हो । कुनै पार्टीले उमेरहद राखेमा खारेज गर भन्न आयोगले मिल्दैन । पार्टीको विधानमा भएका कुरा खारेज गर्न आयोगको भूमिका हुँदैन,” उनले भने ।
गौतम भन्छन्– एमालेमा चासो देखाएनन्, माधवले अपमान गरे
गौतम तत्कालीन नेकपा विवादका बेला पार्टी एकताको पक्षमा उभिएका थिए । उनल एमाले, नेकपा (माओवादी केन्द्र) र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)बीच पार्टी एकताको प्रस्ताव गरेका थिए ।
तर, त्यो तत्काल सम्भव नदेखेपछि एमाले वा एमालेबाट विभाजित एकीकृत समाजवादीमा प्रवेशका लागि उनले छलफल थाले । एमालेमा उमेरहदको प्रावधान र गौतम एकीकृत समाजवादीमा जान ‘जबज’ बाधक बनेको नेताहरू बताउँदै आएका छन् ।
नेता पाण्डे उमेरहदको प्रावधानबाहेक एकताका लागि एमालेसँग नजिक भएको बताउँछन् । “हामीले एकीकृत समाजवादी, माओवादीलाई पनि पार्टी एकताको प्रस्ताव राखेका थियौँ । तर, एमालेमा ७० वर्षे प्रावधानबाहेक अरू कुरामा एकताका लागि नजिक छौँ,” उनले भने ।
केही समयअघि एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष माधवकुमार नेपालसहित नेताहरूसँगको भेटमा गौतमले आफ्नो दस्तावेज प्रस्तुत गरेका थिए । सो दस्तावेज लागु भए पार्टीमा आउने बताएका थिए । त्यसपछि उनीहरूबीच छलफल भएको छैन ।
नेताहरूले आफ्नो अपमान गरेको महसुस गौतमले गर्न थालेका छन् । बाह्रखरीसँगको कुराकानीमा उनले एमाले नेताहरूले आफ्नो प्रस्तावमा चासो नदेखाएको बताए ।
“आयोगले के गर्छ ? कहिले गर्छ ? थाहा छैन । हामीले जायज कुरा उठाएका छौँ । एमालेभित्र रहेर आधा जीवन बिताएको छु,” गौतमले भने, “त्यो पार्टीमा त्यस्तो प्रावधानले असर गर्यो भन्ने चिन्ताले मैले आर्टिकल लेखेँ । त्यसपछि एमालेका केही नेताहरूलाई फोन गरेँ । उहाँहरूले चासो देखाउनु भएन ।”
एकीकृत समाजवादीका अध्यक्ष नेपालले पनि आफ्नो अपमान मात्र गरेको आरोप उनले लगाए । “माधव नेपालले त अपमान मात्रै गर्नुभयो । आइहाल्नुस् भन्नुभयो,” उनले भने, “म पार्टी एकता गरेर सम्मानजनक पद भए पुग्छ भनेर, हाम्रो व्यवस्थापन के गर्नुहुन्छ ? त्यही सुन्नका लागि आएको हुँ भनेको त त्यससम्बन्धमा कुरै गर्नु भएन । त्यसपछि बोलाउनुभएको छैन ।”
नेता नेपाल सकारात्मक भए पनि आफूविरुद्ध उक्त पार्टीमा बहुमत रहेको अनुमान गौतमको छ ।