निर्वाचनको प्रारम्भिक नतिजाले नै सायद अन्तिम परिणामको सङ्केत गरिसकेको छ । अहिले देखिएकै सङ्केतका आधारमा भन्नुपर्ने हुन्छ ( जनताले व्यवस्था होइन अवस्था फेर्ने आदेश दिए ।
निर्वाचनमा ठूला भनिएका दलका शीर्ष नेतालाई जनताले सुध्रिने पनि चेतावनी दिए । लोकतन्त्र स्थापनाका लागि भएको सङ्घर्षमा भाग लिएकै भरमा सधैँ सत्ताको नेतृत्व सुम्पन जनता तयार हुँदा रहेनछन् ।
सत्तारुढ गठबन्धन र प्रमुख विपक्षी दलका प्रमुख नेताहरू मतगणनामा अग्रस्थानमै छन् । तर, तिनको नेतृत्वप्रति मतदाताले व्यक्त गरेको वितृष्णा नयाँ दलहरूले पाएको मतमा प्रकट भएको छ ।
मतदाताले त स्थानीय तहको चुनावमै यथास्थितिप्रति असन्तुष्टि प्रकट गरिसकेका थिए । तर, ठूला दलका नेताले जनसन्देशलाई अवज्ञा गरे । सम्भवतः त्यही अवज्ञा अहिले महँगो परेको हो ।
मूलतः प्रतिनिधि सभा र प्रदेश सभामा प्रत्यक्ष र समानुपातिकतर्फका उमेदवारको छनोटमा दलका नेताहरूले अपनाएको तजबिजी शैली र नातावाद, कृपावादलाई जनताले रुचाएनन् । फलस्वरूप ठूला पार्टीहरूलाई समानुपातिकमा पनि कम मत दिए ।
समानुपातिकको प्रारम्भिक मतगणनामा नेपाली कांग्रेस नेकपा ९एमाले०भन्दा पछि पर्नुको मूल कारण उमेदवारप्रतिको वितृष्णा नै हो । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा र गृहमन्त्री बालकृष्ण खाणकी पत्नीको नाम समानुपातिक सूचीमा राखेको कांग्रेसकै कार्यकर्ताले नरुचाएको देखियो ।
अपेक्षाकृत युवा उमेदवार भएका धेरै ठाउँमा जनताले कांग्रेस र एमालेकै पक्षमा मत दिएको देखियो । बदनाम अनुहारहरूलाई थोपर्न खोज्दा भने कार्यकर्ताले समेत विद्रोह गरे । नेताहरूले अबको राजनीति फरक हुन्छ भन्ने बुझे भने तिनकै भलो हुनेछ ।
यसपटकको निर्वाचनमा सहरका मतदाताले नेकपा ९माओवादी केन्द्र०लाई स्वीकार गरेनन् । सम्भवतः २०६४ को निर्वाचनमा जिताउँदा माओवादीले सरकारमा रहँदा र सरकार बाहिर हुँदा मच्चाएको वितण्डाका लागि सहरवासीले अझै क्षमा दिएका रहेनछन् ।
आगामी प्रतिनिधि सभामा मात्र होइन प्रदेश सभाहरूमा पनि नेपाली कांग्रेस र नेकपा ९एमाले० नै पहिलो वा दोस्रो दल हुने देखिन्छ । तर, चुनावपूर्वको कुनै गठबन्धनको पनि स्पष्ट बहुमत नपुग्न सक्छ ।
यस्तो अवस्थामा माओवादी केन्द्र वा मधेस केन्द्रित दलले गठबन्धन परिवर्तन गरेर भए पनि सत्तामा बढी भाग पाउने प्रयास गर्न सक्छन् । कांग्रेस र एमालेको नेतृत्व सत्ताको लोभमा तिनको जालमा फसे भने जनतामा वितृष्णा बढ्नेछ ।
यस्तो अवस्थामा नयाँ दलबाट विजयी सांसदहरूको भूमिका स्वच्छ भयो भने उनीहरूको यथार्थमै विकल्पका रूपमा स्थापित हुनेछन् । पुरानै प्रवृत्ति तिनमा पनि देखियो भने जनताले त विकल्प पाउलान् तर यिनको भने अवसान हुनेछ ।