निर्माण योजनाको लागत अनुमानअनुसारको बजेट सुनिश्चत भएपछि शिलान्यास र सम्पन्न भएर जाँचपास भइसकेपछि उद्घाटन गर्ने चलन अहिले भर्सेलामा परिसक्यो । अब त कुनै दिन एकैपटक शिलान्यास र उद्घाटन गरिए पनि आश्चर्य नहुने भएको छ ।
प्रदेश नम्बर १ को पाँचथरमा निर्माणाधीन खानेपानी योजना पूरा नहुँदै प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवाले सोमवार उद्घाटन गरेका छन् । पाँचथरको तुम्बेवा गाउँपालिका - ३ मा तमोरबाट पानी तानेर वितरण गर्ने निर्माणाधीन खानेपानी आयोजना निर्माण कम्पनीले हस्तान्तरण नै गरेको छैन भने धारा जडानलगायतका काम पनि पूरा भएका छैनन् ।
यसरी कामै नसकिएका आयोजना उद्घाटन गर्न हतार गर्नेमा देउवा पहिलो प्रधानमन्त्री भने होइनन् । पूर्वप्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओलीले त नक्सा र लगत अनुमानै नगरिएका अनगिन्ती योजना शिलान्यास गरेका थिए भने काम नसकिएका थुप्रै आयोजनाको उद्घाटन पनि गरेका थिए ।
सामान्यतः निर्माणका क्रममा भएका त्रुटि, कमजोरी र बदमासी ढाकछोप र छलछाम गर्न ठेकेदार तथा आयोजनाका कर्मचारीहरूले यसरी उद्घाटन गराउन हतार गर्ने गरेको देखिन्छ । यस्तै योजनाको शिलान्यास वा उद्घाटन गर्दा सम्बन्धित क्षेत्रमा आफ्नो मत र प्रभाव बढ्ने भ्रममा राजनीतिक नेतृत्वले पनि आँखा चिम्लेर तम्सने गरेको पाइन्छ ।
पाँचथरको आयोजनामा पानी तान्ने काम सफल भएको रहेछ । खानेपानीका धारा जडानलगायतका कामै बाँकी रहेको त आयोजना प्रमुखले नै सकारेका छन् । यसैले त्यस आयोजनको प्रधानमन्त्री देउवालाई निरीक्षणसम्म गराएको भए हुन्थ्यो । अधुरो योजना उद्घाटन गराउनु त प्रधानमन्त्री पदकै उपहास गर्नुजस्तो भयो ।
ओलीका पालामा गरिएको धरहरा उद्घाटन र अवस्था हेरेर पनि कम्तीमा प्रधानमन्त्री देउवा सस्तो प्रचारवाजीबाट जोगिन सक्नुपर्थ्यो । धरहरामा पहिलो ठेकेदारले बेहोर्नु पर्ने रकम हतपत गरिएको शिलान्यास र उद्घाटनका चक्करमा कतै लतपत भएर हरायो ।
अधुरा आयोजना उद्घाटन गर्ने परम्परा नै बसाउने हो भने बजेटमा ‘निर्माणाधीन उद्घाटित आयोजना’ नयाँ शीर्षकमा रकम विनियोजन गर्नुपर्ने भयो । सम्भवतः संसारमा कतै पनि यस्तो शीर्षकमा रकम विनियोजन नहोला । उद्घाटन भइसकेको योजनालाई सम्पन्न मान्ने कि नमान्ने भन्ने अर्को दुबिधा पनि हुनेछ ।
यसैले अब योजनाको लगत अनुमान र नक्सा नै नबनाई शिलान्यास र योजना सम्पन्नै नभई उद्घाटन गर्ने विद्रूप प्रचलन अन्त्य होस् । यस्तो तमासा देखाउनु प्रकारान्तरले जनताको उपहास गर्नु नै हो । जनतालाई मूर्ख ठानेर चटक देखाउन खोज्दा चटकी र जमुरेहरूकै तमासा हाेला नि !