काठमाडौं । सुरक्षाका दृष्टिकोणले वर्ष २०७३ सुखद वर्ष नै रह्यो । प्रहरीले पनि यसलाई सुखद वर्षकै रुपमा मानेको छ ।
तुलनात्मक रूपमा यो वर्ष यसअघिका वर्षमा जस्तै ठूला अपराध भएनन्, भएका अपराधको पनि प्रहरीले सफल अनुसन्धान गरेको दाबी गर्छ ।
यो वर्ष राज्यमा लुकेका केही संगठित अपराधलाई समेत प्रहरीले बाहिर ल्याएर दोषीहरूलाई कारबाहीको दायरामा ल्यायो ।
त्यस्ता १० घटना हुन् जसले सबैको ध्यान तान्यो
१) वर्ष २०७३ सकिनै लागेको थियो । चैत २९ गते मंगलबार काठमाडौंको गौरीघाटस्थित एउटा पार्टी प्यालेसको गेटमै गोली चल्यो । अज्ञात व्यक्तिको गोली लागेर गुण्डा नाइके दाबा लामा घाइते भए ।
२) यो वर्ष मिटर उल्टो घुमाएर विद्युत चोरीमा सघाउ“दै आएका विद्युत प्राधिरणका २३ जना कर्मचारीलाई महानगरीय अपराध महाशाखाले नियन्त्रणमा लियो । महाशाखले गरेको अपरेसरनमा विद्युत चोरीमा कर्मचारी नै सक्रिय भएको सम्भवतः यो पहिलो घटना थियो ।
३) २०७३ को ‘हाइ प्रोफाइल’ मर्डरमा पर्दछ दुर्गा तिवारीको हत्या । गत ४ पुसमा युवा संघ रूपन्देहीका अध्यक्ष तिवारीको हत्या भयो । यो घटनाको अनुसन्धानमा प्रहरीले केहीलाई पक्राउ समेत गरेको छ ।
४) प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो सीआईबीले नक्कली डाक्टरविरुद्ध चलाएको अपरेसन पनि यो वर्ष निकै चर्चामा रह्यो । प्रमाणपत्र खरिद गरेर डाक्टर बनेकाहरुमाथि सीआइबीले चलाएको अपरेसनमा थुप्रै नक्कली डाक्टर प्रहरी फन्दामा परे ।
५) यो वर्ष प्रहरीको लागुऔषध नियन्त्रण ब्यूरोले निकै चर्चित घटना सार्वजनिक ग¥यो । यसमा मुख्य गरी औषधि कम्पनीहरूबाटै वर्षौंदेखि हुँदै आएको लागुऔषधको अवैध धन्दा बाहिर ल्यायो । देशका चर्चित व्यवसायी पवन संघाई, पूर्वसभासद् मधुसूदन अग्रवाललगायतका व्यक्तिहरूले चलाएको औषधि कम्पनीले नियन्त्रित रसायन सिउडो इफ्रेडिन औषधि बनाउन भनेर आयात गरेर अन्तर्राष्ट्रिय लागुऔषध कारोवारी गिरोहलाई बिक्री गर्दै आएको खुल्यो ।
६) वर्ष २०७१ मा विमानस्थल हुँदै ल्याइएको ३३ किलो सुन तस्करी प्रकरणले निकै चर्चा बटुल्यो । पुस २१ गते नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरो (सिआइबी)ले बरामद गरेको सुन प्रकरणमा कर्मचारी र प्रहरीकै मिलेमतोमा संगठित रूपमा भइरहेको सुन तस्करीको पर्दाफास भयो । यो प्रकरणमा एसएसपीदेखि भन्सारका कर्मचारी समेत मुछिए । तर न्युरोडका मुख्य व्यापारीलाई छुटकारा दिएर प्रहरीले भरीयालाई मुख्य दोषी बनायो ।
७) वर्षको अन्यतिर नै प्रहरीले अर्को ठुलै उपलब्धी हात पा¥यो । करिब २ वर्षपछि नेपालको रुट प्रयोग गरेर हुन लागेको भारतीय नक्कली नोट नेपाल प्रहरीको नजरबाट छिप्न सकेन । यसपटक एक करोड भारुसहित पाकिस्तानी भरिया मात्रै पक्राउ परेनन्, नेपाली एजेन्टहरुसमेत कारवाहीको दायरामा आएका छन् । नेपाल प्रहरीको विशेष ब्युरोले गरेको अपरेसनमा १ करोड भारतीय नक्कली नोटसहित एक पाकिस्तानी र ५ जना नेपाली पक्राउ परेका थिए ।
८) नक्कली डाक्टर, नक्कली इन्जिनियर हँुदै नक्कली पाईलट समेत पक्राउ परे । यो वर्ष ‘अप्रेसन हक’ मार्फत सिआईवीले गोमा एयरका विशाल कार्की र बुद्ध एयरका को–पाइलट स्वच्छन्द घलेलाई पक्राउ गरी अनुसन्धान अघि बढायो जसले सबैको ध्यान केन्द्रित गर्यो ।
९) तस्करहरुको नेपाल केन्द्रबिन्दु हो भन्दा परक पर्दैन । यो वर्ष ह्याकरहरूले समेत नेपाललाई ट्रान्जिट बनाएको खुल्यो । अरुको एटीएमको पिन चोरेर भिजिट भिषामा नेपाल आएर नेपाली बैंक प्रयोग गरी रकम झिक्ने गिरोह मात्र हैन ह्याकर समेत पक्राउ परे । स्वदेशी तथा विदेशी गरी प्रहरीले एक दर्जन भन्दा बढी ह्याकरलाई नियन्त्रणमा लियो ।
१०) चैत १५ गते नेपाल विद्यार्थी संघका पूर्वकेन्द्रीय सदस्य जाजरकोट भेरीमालिका–३ निवासी रवीन्द्र शाहको हत्या अज्ञात समुहले ढुङगाले हानेर गर्यो । त्यसको केहि दिनमा नै प्रहरीले हत्या विप्लव नेतृत्वको नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी जाजरकोट जिल्ला कार्यसमितिका सदस्य पक्राउ गरेको थियो । प्रहरीले हत्यामा संलग्न ‘शिव’ भन्ने ठगेन्द्रबहादुर सिंह र डिल्ली भन्ने डिलबहादुर रानालाई सार्वजनिक गरेको थियो ।
बोक्सीको आरोपमा हुने दुव्र्यवहार, दाइजो नपाएको निहु“मा कुटपिट, यौन दुव्र्यहार लगायत महिला हिंसाका घटना पनि यसवर्ष दोहोरिए । साइवर क्राइमका घटना बढेको पाइयो । व्लाकमेलिङ, इमेलमा आउने धम्की, कम्प्यूटरको सूचना चोरी, गोपनियता भंग, एटीएमबाट पैसा चोरी लगायतका घटना पनि यो वर्ष खुबै भए । यता अपराध अनुसन्धान र शान्ति सुरक्षामा यो वर्ष प्रहरी सफल भए पनि संगठनका लागि भने ०७३ मा इतिहासमै खराब वर्ष बन्न पुग्यो । प्रहरी महानिरीक्षक बढुवामा अस्वस्थ चलखेल र राजनीतिक हस्तक्षेपका कारण प्रहरी संगठन अस्तव्यस्त र कमजोर बन्न पुग्यो ।