काठमाडौं । कुनै पनि मुलुकको शान्ति सुरक्षाको मेरुदण्ड भनेकै सुरक्षाकर्मी हुन् । राष्ट्र र जनताको सुरक्षामा खटिने उनीहरूका लागि चाडपर्व परिवार सम्झाउने माध्यम मात्रै बन्छ । 

कर्तव्य निर्वाह गर्ने क्रममा निजि क्षेत्र र कर्मचारीजस्तै उनीहरूले बिदा पाउँदैनन् । यो वर्ष कोरोना महामारीबीच दसैँ परेको छ । मुलुकका तीन सुरक्षा निकाय नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी आफ्नो नियमित जिम्मेवारीबाहेक कोरोनाविरुद्धको अभियानमा पनि सक्रिय छन् । 

तीनवटै सुरक्षा निकायका १० हजार बढी कर्मचारी कोरोना संक्रमित छन् । सरकारले कोरोनाविरुद्ध फ्रन्टलाइनमा खटिनेलाई जोखिमभक्ता दिने निर्णय गरेको थियो । चैतबाटै लागु हुने गरि सुरक्षाकर्मी,स्वास्थ्यकर्मीलाई दिने भनिएको जोखिमभत्ता सात महिना बित्‍न लाग्दासमेत उनीहरूले पाउन सकेका छैनन् ।

यस्तोमा उनीहरूको मनोबलमा समेत प्रभाव पर्दै गएको छ । एकातिर कोरोना जोखिममा ड्युटी,अर्कोतिर जोखिम भत्तासमेत नपाउनु र त्यसमाथि संगठनले बिदासमेत नदिने निर्णय गरेपछि उनीहरूको दसैँ कर्तव्यपालनामा बित्नेछ । नेपाली सेनाले जवानहरूलाई बिदा दिने बताए पनि नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी बलले भने दसैँमा बिदा नदिने निर्णय गरिसकेको छ ।

प्रहरीका प्रवक्ता (एसएसपी) कुवेर कडायत महामारीमा प्रहरी अझै सक्रिय हुनुपर्ने भएकाले अत्यावश्यकबाहेकका बिदामा रोक लगाइएको बताउँछन् । उनले भने, “विगतमा पनि हामी दसैँमा बिदा कम छाड्थ्यौं । यसपटक कोरोनाले थप चुनौती निम्त्याएको छ । त्यसैले पनि शान्ति सुरक्षामा हामी थप सचेत हुनुपर्ने अवस्था छ । अहिलेलाई दसैँमा हामी ड्युटीमा खटिन्छौं ।”

प्रहरीमा झन्डै ६ हजारको हाराहारीमा कोरोना संक्रमित छन् ।

सशस्त्र प्रहरी बलले पनि दसैँमा बिदा दिने छैन । सीमा सुरक्षा, कोरोनाविरुद्धको मोर्चा, विशिष्ट व्यक्तिको सुरक्षा, विपत् व्यवस्थापनलगायतमा सशस्त्र प्रहरी खटिँदै आएको छ । सशस्त्र प्रहरीमा १६ सय बढी संक्रमित छन् । सशस्त्रका प्रवक्ता (डीआईजी) राजु अर्याल भन्छन्, “यसपालिको दसैँ जनताको सुरक्षा र कोरोनाविरुद्धको अभियानमा केन्द्रित हुन्छ । सामान्य रुपमा ब्यारेकमै दसैँ मनाउँछौं । तर विगतको जस्तो रमाइलो यसपालि हुँदैन । कोरोनाले पनि हामीलाई त्यसो गर्न दिँदैन ।”

विगतका दसैँ-तिहारलगायत चाडपर्वमा काममा असर नपुग्ने प्रहरी र सशस्त्रले आलोपालो बिदा पाउने गरेका थिए । तर कोरोना महामारीले पछिल्लो समय परिस्थिति फेरिएको छ । बिदामा जाँदा कोरोना जोखिम र फर्किदा १४ दिन क्‍वारेन्टिन बस्नुपर्ने अवस्था छ । सुरक्षा अधिकारीहरू प्रहरी निकाय आम निकायभन्दा फरक रहेकाले जिम्मेवारी र दायित्व पनि फरक हुने बताउँछन् ।

महामारी नियन्त्रण र शान्ति-सुरक्षा व्यवस्थापनका लगि ०७६ चैत ११ बाट सुरक्षा निकायमा अत्यावश्यकबाहेक बिदामा रोक लगाइएको छ । लामो समय बिदा नपाउँदा तल्लो तहका कर्मचारीमा मानसिक तनावलगायत समस्या देखिनसक्ने भन्दै सशस्त्रले भने देशभर मनोपरामर्शलगायत उनीहरूलाई जोखिममा कसरी काम गर्नेलगायतको प्रशिक्षण दिएको छ । सेनाले भने सम्भव भएसम्म आफ्नै सवारीमा बिदा जानेलाई गन्तव्यसम्म पुर्‍याएको छ ।