काठमाडौं । नेपाली सेनाका बलाधिकृत रथी अशोकराज सिग्देल आज (शुक्रबार) बाट नेपाली सेनाको कायममुकायम (कामु) प्रधानसेनापति बनेका छन् । प्रधानसेनापति प्रभुराम शर्मा शुक्रबारबाट बिदामा बसेपछि सिग्देलले कायममुकायम प्रधानसेनापतिको जिम्मेवारी पाएका हुन् ।
नेपाली सेनामा प्रधानसेनापति अवकास पाउनुभन्दा एक महिना अघिदेखि बिदामा बस्ने अभ्यास छ । यसैअनुसार प्रधानसेनापति शर्मा शुक्रबारबाट बिदामा बसेका हुन् ।
प्रधानसेनापति शर्माले भदौ २४ गते अवकास पाउने छन् । त्यसपछि नेपाली सेनाको प्रधानसेनापति सिग्देल हुनेछन् ।
यही साउन १४ गते बसेको मन्त्रिपरिषद्को बैठकले रथी सिग्देललाई सैनिक ऐन, २०६३ को दफा ८ को उपदफा ३ बमोजिम साउन २५ गतेदेखि लागू हुने गरी कायममुकायम प्रधानसेनापति तोक्न राष्ट्रपतिसमक्ष सिफारिस गर्ने निर्णय गरेको थियो ।
त्यसपछि, राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले साउन १६ गते ज्येष्ठता क्रममा रहेका बलाधिकृत रथी सिग्देललाई साउन २५ गतेदेखि लागू हुनेगरी नेपाली सेनाको कायममुकायम प्रधानसेनापति तोकेका थिए ।
सिग्देलले नेपाल र विदेशबाट व्यावसायिक सैन्य शिक्षा हासिल गरेका छन् । शिवपुरीस्थित आर्मी कमाण्ड एण्ड स्टाफ कलेज र चीनको नेशनल डिफेन्स युनिभर्सिटीबाट उनले ग्रयाजुएट गरेका छन् ।
उनले नेपालको आर्मी वार कलेजबाट ‘हायर कमाण्ड एण्ड म्यानेजमेन्ट कोर्स’ र भारतबाट ‘डिफेन्स म्यानेजमेन्ट कोर्स’ पूरा गरेका छन् । उनले राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रियस्तरका कार्यशाला र व्यावसायिक सेमिनारहरूमा पनि भाग लिएका छन् ।
सिग्देलले त्रिभुवन विश्वविद्यालयबाट रणनीतिक अध्ययनमा स्नातकोत्तर र चीनको नेशनल डिफेन्स युनिभर्सिटीबाट रणनीतिक अध्ययनमा स्नातकोत्तर गरेका छन् ।
नेपाली सेनामा ३७ वर्ष बिताइसकेका सिग्देलले विभिन्न पदमा रही स्वदेश तथा विदेशमा नेतृत्वदायी भूमिका निर्वाह गरेका छन् । उनले काउन्टर इन्सर्जेन्सी र जङ्गल वारफेयर स्कूलको कमाण्डेन्टको रूपमा काम गरेका छन् ।
उनीसँग सैन्य संचालन निर्देशनालयको निर्देशक, नीति र योजना विभागको महानिर्देशकको रूपमा काम गरेको अनुभव छ । उनले प्रधानसेनापतिको सैनिक सहायक भएर समेत काम गरेका थिए ।
सिग्देलले सन् २०२२ मा अमेरिका–नेपाल तेस्रो ‘ल्याण्ड फोर्स टक’का लागि नेपाली सेनाको प्रतिनिधिमण्डलको नेतृत्व गरेका गरेका थिए । कोभिड–१९ महामारीको समयमा कोभिड क्राइसिस म्यानेजमेन्ट सेन्टर (सीसीएमसी)मा सेक्रेटरीको रुपमा उनले काम गरेका थिए ।
संयुक्त राष्ट्र शान्ति सेनाको रुपमा सिग्देलसँग पूर्व युगोस्लाभिया, ताजिकिस्तान र लाइबेरिया जस्ता चुनौतीपूर्ण स्थानहरूमा काम गरेको अनुभव रहेको छ । नेपाली सेनाको उपरथी पदमा रहँदा सिग्देल २०८० मंसिरमा जन्ममितिका कारण विवादमा परेका थिए ।
जन्ममिति विवादकै कारण अर्का उपरथी ताराध्वज पाण्डेले राजीनामा गरेको केही दिनमै सिग्देललाई पनि जन्ममितिका कारण विवादमा तान्ने प्रयास गरिएको थियो । सिग्देलले जन्ममिति सच्याई वास्तविक सेवावधिभन्दा बढी समय काम गरेको आरोप लगाउँदै २०८० मंसिर ४ गते अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा समेत उजुरी परेको थियो ।
तर पछि नेपाली सेनाले उनको जन्ममितिमा कुनै कैफियत नदेखिएको बताएपछि विवाद अन्त्य भएको थियो । २०८० कात्तिक २३ गते प्रधानसेनापतिको रोलक्रममा रहेका उपरथी ताराध्वज पाण्डेले जन्ममिति विवादका कारण पदबाट राजीनामा दिएका थिए ।
उपरथीबाट रथीमा बढुवा हुने क्रममा जन्ममिति विवाद बढेपछि पाण्डेले सम्भावित छानबिन र कारबाहीबाट जोगिन पदबाट राजीनामा दिएका थिए । त्यसपछि सिग्देललाई रथीमा बढुवा गरिएको थियो । उनै सिग्देल आजबाट कायममुकायम प्रधानसेनापति बनेका हुन् ।