काठमाडौं । नेपालमा तीन अर्ब रुपैयाँभन्दा बढीको फूल खपत हुने गरेको देखिएको छ । फ्लोरिकल्चर एसोसिएनस नेपालका अनुसार नेपालमा आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा तीन अर्ब सात करोड रुपैयाँभन्दा बढीको फूलको कारोबार भएको हो ।
यो तथ्यांक अघिल्लो वर्ष २०७८/०७९ को तुलनामा ३३.६३ प्रतिशतले बढी हो । त्यस वर्ष दुई अर्ब ३० करोडको फूलको कारोबार भएको थियो ।
फ्लोरिकल्चर एसोसिएनस नेपालका (एफएएन–फ्यान)का अनुसार नेपालमा १ हजार ११६ फूल (पुष्प) व्यवसायी छन् । ४८ जिल्लाको २२१ हेक्टर क्षेत्रफलमा भइरहेको फूल व्यवसायका क्षेत्रमा ४४ हजार जनाले रोजगार पाएको एसोसिएनसको तथ्यांक छ ।
नेपालमा सिजनल फूल बिरुवा, आलंकारिक बोटबिरुवा, कट फ्लावर्स, ल्यान्डस्केप तथा गार्डेनिङ, खुला फूल, सयपत्री, मखमली तथा गोदावरीको मालालगायतको कारोबार तथा उत्पादन हुने गरेको छ ।
आयात–निर्यात कति ?
आर्थिक वर्ष २०७९/०८० मा तीन अर्ब ७ करोड रुपैयाँको फूल कारोबार हुँदा ३३ करोड रुपैयाँको फूल आयात भएको एसोसिएसनको भनाइ छ । यस अवधिमा ६८ लाख रुपैयाँको मात्रै फूल निर्यात भएको एसोसिएनसको तथ्यांक छ ।
सरकारले कृषिको अन्य क्षेत्रभन्दा पुष्प व्यवसायलाई कम प्राथमिकता दिएको व्यवसायीको गुनासो छ । त्यसैले यस क्षेत्रमा अनुसन्धान र विकास धेरै हुन नसकेको व्यवसायीको भनाइ छ ।
सरकारी नीति सहज नहुँदा, बिमा नहुँदा र ट्यारिफहरू अनकूल नहुँदा यस क्षेत्रले उत्पादन, बजारीकरण र निर्यातमा समस्या भोगिरहेको एसोसिएसनले जनाएको छ ।