काठमाडौं । विष्णु पौडेल अर्थमन्त्री भएसँगै यसपालि पनि सेयर बजार बढ्ला त ? सेयर बजारमा आशायुक्त जिज्ञासा देखिन्छ ।  सोमबार बिहानैदेखि उतार चढाव बेहोरेको बजार समाचार तयार पार्दासम्म करिब २४ अंकले घटेको छ ।

उनी मन्त्री बनेपछि प्रत्येक पटक ‘प्यानिक’ स्थितिका सेयर लगानीकर्ताको मनोवल उच्च हुने गरेको विगतका तथ्यांकले देखाउँछ । यसपालि के होला ? विगतमा जसरी उनी अर्थमन्त्री भएपछि उच्च बिन्दुमा पुग्ला त ? सेयर बजारमा टिकाटिप्पणी र आशायुक्त विश्लेषण हुँदैछ ।

२०७२ सालयता बनेका अर्थमन्त्रीहरुसँग तुलना गर्दा उनी हुँदा बजारले गति लिएको देखिन्छ । उनको अर्थ मन्त्रालयको चौथो पुनरागमनमा सेयर बजारले नयाँ रेकर्ड कायम भएको थियो ।

अब उनी पाँचौंपटक अर्थमन्त्रीको रूपमा प्रवेश गरेका छन् । उनी अर्थमन्त्री बन्ने हल्ला चलेसँगै बजार दुई हजारको बिन्दुबाट बढेर साढे २२ विन्दुमा पुगेको छ ।

अर्थमन्त्री पौडेल हुँदा सेयरका नयाँ रेकर्ड  

वि.सं. २०७२ असोज २४ गते गठन भएको केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारमा पौडेल अर्थमन्त्री बने । उक्त समयमा सेयर बजार ११ सयको विन्दुमा थियो । उनी अर्थमन्त्री भएकै समयमा बजार करिब १९ सय विन्दु नजिक पुग्यो । यो त्यो समयको नयाँ रेकर्ड थियो । उनीपछि अर्थमन्त्रीका कार्यकालमा बजार पुनः घटेर ११ सय बिन्दुभन्दा तल झर्‍यो । 

२०७४ सालमा बनेको सरकारमा डा. युवराज खतिवडा अर्थमन्त्री बने । उनी अर्थमन्त्री साढे दुई वर्ष भए । उनको अर्थमन्त्री अवधिमा बजार ११ सयभन्दा तल झर्‍यो ।

तर, खतिवडा बाहिरिएपछि ओली सरकारमा पौडेल पुनः अर्थमन्त्री भए । उनी अर्थमन्त्री भएपछि बजार पुनः बढ्यो । उनी अर्थमन्त्री भएको बेला २०७७ फागुनमा बजार साढे १६ सय विन्दुबाट बढेर साढे २८ सय विन्दुमाथि पुग्यो । त्यही वर्ष नै बजारले ३२ सय बिन्दुको नयाँ रेकर्ड ‘ब्रेक’ गरेको थियो ।

२०७८ भदौ २ गते बजारले नयाँ रेकर्ड बनायो । असार २८ गते सरकारबाट ओली सरकार बाहिरिँदा कोभिडको प्रकोप जताततै फैलिएको थियो । असार २९ गते नेपाली कांग्रसका सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री भए भने माओवादी केन्द्रका जनार्दन शर्मा अर्थमन्त्री बने । 

त्यो समयमा शर्मा अर्थमन्त्री भएपछि पौडेलले अध्यादेशमार्फत ल्याएको बजेटलाई प्रतिस्थापन गरेका थिए । त्यसरी प्रतिस्थापन विधेयकबाट शर्माले भदौ २५ गते नयाँ बजेट ल्याए । भदौ २ गते सेयर बजारले ३२ सयको विन्दु पार गर्नुमा पनि पौडेलकै नीतिले काम गरेको बुझाइ लगानीकर्ताको छ । हालसम्मकै उच्च बिन्दु ३२ सय मानिन्छ । 

त्यो बिन्दुभन्दा माथि कुनै अर्थमन्त्री हुँदा पनि हुन सकेको छैन । उक्त समयमा अनलाइन कारोबारले लगानीकर्तालाई सहयोग गरेको पनि कतिपयको भनाइ छ । तर, अर्थमन्त्री विष्णु पौडेल हुँदा लागनीकर्ता सधैँ सकारात्मक हुने गरेको साधारण लगानीकर्ता संघ नेपालका अध्यक्ष ऋतुजंग जीसी बताउँछन् । 

उनले लगानीकर्ताका मागलाई नीतिमार्फत सम्भव भएसम्म लचक बनाउने हुँदा पनि लगानीकर्ता उनीप्रति सकारात्मक हुने बताए । “बजार बढ्नुका प्रमुख कारण एमाले–कांग्रेसको स्थायी सरकार बन्नु हो,” उनले भने, “तर, अर्थमन्त्री विष्णु पौडेल हुँदा उनले लिने नीतिका कारण पनि बजार सकारात्मक हुने गरेको छ ।”

२०७८ सालमा बनेको सरकारका अर्थमन्त्री शर्मा र नेपाल राष्ट्र बैंकका गभर्नर महाप्रसाद अधिकारीको ‘ट्युनिङ’ मिलेन । तिनले बजार कस्ने खालका नीति ल्याउँदा  सेयर बजारमा प्रभावित भएको थियो ।

लगातार बजार बढेपछि राष्ट्र बैंकले सेयर ऋणमा ४–१२ करोडको क्याप लगाएको थियो । त्यसपछि बजार लगातार ओरालो लागेको थियो ।

२०७९ को आमनिर्वाचनपछि बनेको माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को नेतृत्वको सरकारमा एमालेका उपाध्यक्ष समेत रहेका पौडेलले उपप्रधान तथा अर्थमन्त्रीको रूपमा २०७९ पुस ११ गते पदभार ग्रहण गरे ।

उनी अर्थ मन्त्रालयमा फर्किना साथ सेयर बजारले उकालो गति लिएको थियो । त्यो पटक उनी अर्थमन्त्री नियुक्त हुँदा साढे १८ सय बिन्दुमा नेप्से थियो ।  तर, पौडल अर्थमन्त्री भएकै अवधिमा बजार बढेर साढे २२ सय विन्दुभन्दा माथि पुगेको थियो ।

उनी अर्थमन्त्रीबाट बाहिरिएपछि नेपाली कांग्रेसका प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महत र माओवादी केन्द्रका वर्षमान पुन अर्थमन्त्री भए ।  उनीहरू अर्थमन्त्री हुँदा पनि विष्णु पौडेल अर्थमन्त्री हुँदाको विन्दु नेप्सेले कायम गर्न सकेन ।
 
एमाले र कांग्रेसको गठबन्धन भएको समाचार बाहिरिएसँगै सेयर बजारमा दुईपटक सकारात्मक सर्किट लागेको थियो ।  अझ ओली प्रधानमन्त्री हुने निश्चित भएपछि र अर्थमन्त्रीमा पौडेल आउने हल्ला चलेपछि आइतबार सेयर बजार ५३ अंकले बढेर बन्द भयो ।

अर्थमन्त्री पौडेल हुँदा सबैलाई मिलाएर लान सक्ने र सबैको भावना बुझ्न सक्ने भएकाले सेयर लगानीकर्ता पनि सकारात्मक हुने गरेको स्टक ब्रोकर एसोसिएसन अफ नेपालका अध्यक्ष धर्मराज सापकोटा बताउँछन् । 

बजारले व्यक्ति हेरर गति लिने गरेकाले यसलाई अपरिपक्व बजार मान्नुपर्ने सापकोटा बताउँछन् । 

“विष्णु पौडेल अर्थमन्त्री हुँदै गर्दा अरू समयमा पनि नेप्से अलटाइम हाइ भएको अवस्था छ,” उनले भने, “यसपालि पनि उहाँलाई बजारले सपोर्ट गर्छ भन्ने दखिन्छ, किनभने अर्थमन्त्रका सूचकहरू पनि सकारात्मक छन् । राष्ट्र बैंकले नीतिगत सुधार गर्‍यो भने बजारको गति सकारात्मक देखिन्छ ।”

पौडेलमा सबैको कुरा सुन्ने र निष्कर्ष निकाल्ने क्षमता भएकाले पनि उनलाई बजारले सकारात्मक रुपमा लिने गरेको सापकोटा बताउँछन् ।