काठमाडौं । देशका विभिन्न आठ ठाउँमा यो वर्ष अहिलेसम्मकै सर्वाधिक तापक्रम मापन गरिएको छ । आठ ठाउँमा तापक्रमले नयाँ रेकर्ड बनाएको हो ।
कैलालीको टीकापुर, जुम्ला, बाराको करैयामाई, बैतडीको पाटन, सिन्धुपाल्चोकको चौतारा, भक्तपुरको चाँगुनारायण, खोटाङको दिक्तेल र सुनसरीको धरानमा यो वर्ष तापक्रमले नयाँ रेकर्ड बनाएको हो ।
जुम्लामा यही जुन १४ मा ३२ डिग्री सेल्सियस तापक्रम पुगेको थियो । यसअघि जुम्लाको तापक्रम ३१.९ डिग्री सेल्सियससम्म पुगेको थियो । जुम्लामा १९९० जुन २५ मा ३१.९ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएको जल तथा मौसम विज्ञान विभागका मौसमविद् सुदर्शन हुमागाईंले जानकारी दिए ।
टीकापुरमा यो वर्ष मे ३० मा ४५.२ डिग्री सेल्सियस पुगेर नयाँ रेकर्ड कायम भयो । यसअघि २०१२ जुन १३ मा टीकापुरको तापक्रम ४५ डिग्री सेल्सियस पुगेको थियो ।
करैयामाईमा यसअघि १९९५ मे २ मा ४२.५ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएकोमा यस वर्ष नयाँ रेकर्ड कायम भएको छ । विभागका अनुसार यस वर्ष अप्रिल ३० मा ४३ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको छ ।
पाटनको बैतडीमा पनि यो वर्ष तापमानले नयाँ रेकर्ड कायम गरेको छ । गत मे १८ मा ३६.२ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएको छ । यहाँ यसअघि २०१९ जुनमा १५ ३५.५ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
सिन्धुपाल्चोकको चौतारामा पनि यो वर्ष हालसम्मकै उच्च तापक्रम रेकर्ड भएको छ । यहाँ यो वर्षको मे २९ मा ३९.९ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको छ । यसअघि चौतारामा २०२३ जुन २३ मा ३५.६ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएको थियो ।
भक्तपुरको चाँगुनारायणमा पनि यस वर्षको तापक्रमले यसअघिका सबै रेकर्डलाई पछि पारेको छ । यस वर्षको जुन १० मा यहाँ ३५.४ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको थियो । यसअघि २०१५ को जुन ६ मा ३३.६ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएको विभागको तथ्यांक छ ।
खोटाको सदरमुकाम दिक्तेलमा पनि तापक्रमले नयाँ रेकर्ड बनाएको छ । अप्रिल ३० मा दिक्तेलको तापक्रम ३०.१ डिग्री सेल्सियस मापन गरिएको छ । यसअघि दिक्तेलमा २०१२ मे १५ मा ३० डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको थियो ।
विभागका अनुसार सुनसरीको धरानमा पनि यो वर्ष विगतमा भन्दा धेरै गर्मी भयो । धरानमा यो वर्ष तापक्रम ४० डिग्री सेल्सियससम्म पुगेको छ । अप्रिल २८ मा धरानमा ४० डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन भएको तथ्यांक छ । यसअघि यहाँको सर्वाधिक तापमानको रेकर्ड ३९.९ डिग्री सेल्सियस थियो । २०२३ जुन ७ मा धरानको तापक्रम ३९.९ डिग्री सेल्सियस थियो ।
“आठवटा स्टेसनमा यो वर्षको तापक्रमले यसअघिका तापक्रमको रेकर्डलाई उछिनेको छ,” मौसमविद् हुमागाईंले भने, “देशभर रहेका तापक्रम मापन गर्ने हाम्रा स्टेसनका आधारमा यो तथ्यांक आएको हो । करिब–करिब हाम्रा स्टेसनले देशभरको तापक्रम लिन्छन् ।”
यसैबीच, काठमाडौंमा यस वर्ष २५ वर्षयताकै गर्मी भएको छ । यही जुन १५ मा ३५.३ डिग्री सेल्सियस तापक्रम मापन गरिएको थियो । काठमाडौंमा त्यो २५ वर्षयताकै उच्च तापक्रम भएको विभागको तथ्यांकमा उल्लेख छ ।
सन् १९९९ अप्रिल २६ मा काठमाडौंको तापक्रम ३५.६ डिग्री सेल्सियस मापन गरिएको थियो । त्यसयता यो वर्ष नै काठमाडौंमा सबैभन्दा धेरै तापक्रम ३५.३ डिग्री सेल्सियस मापन गरिएको हो ।
सन् १९८९ मे ७ मा काठमाडौंको अधिकतम तापक्रम ३६.६ डिग्री सेल्सियस मापन गरिएको थियो । त्यसयता उक्त ‘रेकर्ड ब्रेक’ नभएको विभागले जनाएको छ ।